YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/1372
KARAR NO : 2019/8299
KARAR TARİHİ : 18.12.2019
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 29/12/2005 tarih ve 2003/50-2005/741 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davalı vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davalının İran’daki demir çelik ürünlerinin satımı komisyonculuğunu üstlendiği sözleşmeden kaynaklanan alacaklarını navlun bedelinden takas etmeleri nedeniyle haklarında başlatılan icra dosyasında talep edilen 106.647.879.000.- TL’den borçlu olmadıklarının tespiti ile …’den tahsil edilen 6.252,10 dolar ile 2.167.802,285 TL’nin ve NDPC COMPANY LTD. ŞTİ.’den tahsil edilen 5000 ABD doların davalıdan istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında yazılı genel bir komisyon sözleşmesinin olmadığı, davacı … Ekber Momeni’nin şirketin ortağının arkadaşı olduğu ve ithalat ihracat işleri için nakliye vasıtaları temin ettiğini, adına havale edilen navlun bedelini taşıyana ödemediği ve komisyon ücreti alacağına mahsup etmesi nedeniyle zarara uğradığı 80.661,50ABD dolar navlun bedelinin tahsili amacıyla dava konusu takibi başlattığını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; …’nin şahsen sorumlu olmadığı ve şirket temsilcisi olarak sözleşmeleri imzaladığı, şahsen sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle davanın kabulüyle; icra kanalıyla takibe konulan borçtan dolayı borçlu olmadığının tespitine, icra dosyasında bu davacının menkul ve gayrimenkullerinin satılması suretiyle tahsil edilen toplam 56.509.600.000.- TL’nin 4489 sayılı Yasa’nın 1/2 bendindeki faiz oranı üzerinden davalıdan alınarak davacıya verilmesine; icra dosyasına konu olan komisyon alacağının davacı NDPC Company Ltd. Şti’ne ödenmesi gerektiği, kendisine gönderilen paraya komisyon alacağı olarak takas mahsup suretiyle el koyabileceği ve icra dosyası nedeniyle davalıya borçlu olmadığının anlaşıldığı gerekçesi ile davalıya borçlu olmadığının tespitine, davalıya ödediği 6.749.485.000 TL’nin 4489 sayılı Yasa’nın 1/2 bendindeki faiz oranı üzerinden davalıdan alınarak davacı şirkete verilmesine ve %40 taleplerin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
(1)Dava, men’fi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Mahkemece, 29/12/2005 tarihinde taraf vekillerinin yüzlerine karşı davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, verilmesinin üzerinden 10 yıl geçtikten sonra tebliğe çıkarılmasını müteakip davalı şirket vekilince 15/01/2019 tarihinde, süresinde temyiz edilmiştir. Davalı vekilince ilamın zamanaşımına uğradığı def’i ileri sürülmüştür.
Somut olayda karar tarihi ile tebliğ tarihi arasında zamanaşımını kesen yahut durduran herhangi bir nedene tesadüf edilmemiş olup 818 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 135/2. maddesi ve 11/04/1940 tarih, 15/70 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca hükmün verildiği tarihten itibaren on yıl geçmekle ilamın zamanaşımına uğradığı anlaşıldığından kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
(2)Bozma sebep ve şekline göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle (1) numaralı bentteki nedenlerle kararın ilam zamanaşımına uğramış olması nedeniyle BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bozma sebep ve şekline göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 18/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.