YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/5409
KARAR NO : 2019/7446
KARAR TARİHİ : 25.11.2019

MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada Ankara 4. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 27/05/2013 tarih ve 2010/128-2013/126 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin asıl ve birleşen davada davacı vekili ve asıl davada davalı Şah Kimya Tem. Gıda İnş. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili asıl davada, 132 sayılı Kanun ile kurulmuş bir kamu kuruluşu olan müvekkilinin sahibi olduğu “TSE” markasının çeşitli şekillerde TPMK nezdinde tescilli oluğunu, bu markaları kullanmak isteyenlerin müvekkili ile marka kullanım sözleşmeleri yapmaları gerektiğini, davalı şirketin İzmit Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları ihale dosyasına sunduğu TSE’ye uygunluk belgesinin gerçeğe aykırı olduğunu, davalının herhangi bir sözleşme düzenlemeden TSE markasını kullanmasının marka hakkının ihlali niteliğinde olduğunu ileri sürerek, markaya tecavüzün durdurulmasını, önlenmesini ve markaya tecavüz nedeniyle TSE Ürün Belgelendirme Yönergesi’nin 10/2. maddesine göre hesaplanacak, 9.440.- TL maddi ve bu tutarın beş katı tutarında 47.200,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsilini istemiştir.
Davacı vekili, birleşen davada, asıl davada ileri sürdüğü vakıayı tekrarlayarak, temizlik ihalesine katılan, ihaleyi kazanan ve hastahaneye temizlik malzemeleri temin eden firmanın Şeka Sosyal Hizmetler Tem. İnş. Bilgisayar Yemek Ür. Hizm. Taah. Tic. Ltd. Şti. olduğunu, marka ihlalinden asıl davanın davalısı firma ile birlikte sorumlu olduğunu ileri sürerek, aynı miktar tazminattan davalı Şeka’nın da sorumlu tutulmasını istemiştir. Davalı Şah Kimya Ltd. Şti vekili, müvekkilinin TSE markasını kullanarak Tip 1 Sıvı El Yıkama Maddesi üretip satmadığını ve İzmit ilinde herhangi bir ihaleye de katılmadığını, hatta müvekkilinden doğrudan ürün alan şahıslardan hiç birinin de bu ihaleye katılmadıklarını, ihaleye katılanların müvekkilinin sıvı deterjan maddesi için sahip olduğu TSE uygunluk belgesinde tahrifat yaparak bunu sıvı el sabununda kullanmaları nedeniyle söz konusu ihlalin gerçekleştiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı Şeka Sosyal Hizmetler Ltd. Şti. vekili, müvekkilinin dava konusu ürünleri faturalı ve sevk irsaliyeli olarak ATA-1 isimli firmadan satın aldığını, adı geçen firmanın malları müvekkiline değil doğrudan hastahaneye gönderdiğini, bu nedenle müvekkilinin TSE belgesi üzerinde tahrifat yapma imkanı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve bilirkişi raporları doğrultusunda, İzmit Kadın Doğum ve Çocuk Hastahanesine yazılan müzekkereye verilen cevapla, 2011-2012 yılı ihalesini alan firmanın Şeka firması olduğu, 01.03.2010 tarihinde ihale konusu temizlik malzemelerin hastahaneye teslim edildiği, yapılan muayene üzerine malzemelerin şartnameye uygun görülmemesi üzerine malların TSE’ye tahlil için gönderildiği ve ürünlerin TSE standartlarına uygun görülmediğinin bildirildiği, ihaleye katılan Şeka firmasının 21 ayrı belgeyle gerçekte TSE standartlarına uymayan ya da mal üreticisi firmaya ait olmayan ya da başka firmalara ait TSE belgelerini ihale birimine sunmakla 21 defa marka ihlali eyleminde bulunduğu, ancak davacı vekilinin talebinin tek bir marka ihlaline ilişkin olduğu, Şeka firmasının hastahaneye teslim ettiği malların tamamına yakınının ihbar olunan firmadan alındığı, Şeka’nın basiretli bir tacir gibi hareket ederek sunduğu malların ve TSE belgelerinin sıhhatini kontrol etmesi gerekirken bunun yapılmadığı, ihale birimine sunulan malların etiketinin TSE garanti markası yanında “ŞK ŞAH LION” ibareli mal markalarını da içerdiği, Şah Kimya firması tarafından üretilen malların tamamında, TSE markası ya da davacı kurum tarafından kullanılan ISO9001-2008 markalarının kullanıldığı, ihale birimine sunulan malların TS standartlarına aykırılığının TSE Gebze şube ve laboratuvarı ile ihale birimi muayene kabul komisyonu tarafından tespit edildiği, davalı Şah Kimya firmasına ait ticari defterlerin tetkikinden malları ihale birimine teslim eden ihbar olunan firma ile arasında yoğun ticari ilişki bulunduğunun tespit edildiği, ihbar olunan şirketin TSE evsafına aykırı olarak üretilen malları Şah Kimya firmasından satın aldığı, dolayısıyla evsafa aykırı mal ürettiği halde TSE markasının ihale konusu mallar üzerinde kullanılması sebebiyle davalı Şah Kimya firmasının da marka ihlalinden sorumlu olduğu, davacı her ne kadar TSE yönergesine göre maddi ve manevi tazminat talep etmişse de, marka hakkının ihlali halinde hangi kriterlere göre hesaplama yapılacağının 556 sayılı KHK’da açıkça belirlendiği, kanun koyucunun iradesi bir yana bırakılarak kurumun kendi iç uygulamasında ve yaptığı sözleşmelerde geçerli olacak yönergeye dayalı olarak hesaplama yapılmasının normlar hiyerarşisine aykırılık teşkil edeceği, nitekim Yargıtay’ın güncel uygulamasının da bu yönde olduğu gerekçesiyle, asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne, 3.635,58 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı davacı ve davalı Şah Kimya Ltd. Şti. vekilleri temyiz etmiştir.
1-) Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin asıl ve birleşen davaya ilişkin olarak ileri sürdüğü tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2-) Davalı Şah Kimya Ltd. Şti vekili tarafından asıl davaya ilişkin olarak ileri sürülen temyiz itirazlarının incelenmesine gelince, davacı vekili, davalı şirketin bir hastahanetarafından açılan ihale dosyasına “ŞK ŞAH LİON” ibareli markası altında ürettiği sıvı el sabunu ürünü için sunduğu TSE uygunluk belgesinin sahte olduğunu ileri sürerek, marka hakkına tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. Mahkemece, davalı şirket tarafından üretilen malların tamamında davacı kuruma ait ISO9001-2008 markasının kullanıldığı, ihale birimine sunulan malların TSE standartlarına aykırı olduğunun tespit edildiği, evsafa aykırı mal ürettiği halde TSE markasını kullanan davalı şirket eylemlerinin marka hakkının ihlali niteliğinde olduğu gerekçesiyle davalı aleyhine maddi ve manevi tazminata hükmedilmiştir. Ancak yukarıda da açıklandığı üzere, davacı yanca evsafa aykırı mal üretilmesi vakıasına dayalı olarak maddi ve manevi tazminat isteminde bulunulmamış, münhasıran, TSE belgesinde sahtecilik yapıldığı vakıasına dayanılmıştır. Toplanan deliller incelendiğinde, davalı şirketin ihaleye katılmadığı, sahte TSE belgesini havi sıvı el sabunu ürününü ihale birimine sunan firmanın ihaleyi kazanan birleşen dosya davalısı Şeka Ltd. Şti olduğu, bu şirkete davaya konu sıvı el sabununu satan firmasının ise ihbar olunan şirket olduğu, davalı şirket yetkilisinin TSE belgesinde tahrifat yaptığı iddiasıyla belgede sahtecilik suçundan yargıladığı ceza davasından da beraat ettiği, belge üzerinde yapılan tahrifatın davalı şirket tarafından yapıldığının ispat edilemediği anlaşılmaktadır. Bu itibarla, mahkemece, davalı Şah Kimya Ltd. Şti’nin TSE belgesinde tahrifat yaptığı iddiasının ispatlanamadığı gözetilerek, anılan şirket hakkındaki davanın reddine karar verilmesi gerekirken, davacı yanca ileri sürülmeyen bir vakıaya dayalı olarak davalı şirket aleyhine maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiş, asıl davada verilen hükmün davalı Şah Kimya Ltd. Şti yararına bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin asıl ve birleşen davaya ilişkin olarak ileri sürdüğü tüm temyiz itirazlarının reddi ile birleşen davada verilen hükmün ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl dosya davalısı Şah Kimya Ltd. Şti vekili tarafından asıl davaya ilişkin olarak ileri sürülen temyiz itirazlarının kabulü ile, asıl davada verilen hükmün davalı şirket yararına BOZULMASINA, istek halinde aşağıda yazılı 144,20 TL harcın temyiz eden asıl ve birleşen davada davacıya iadesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden asıl davada davalı Şah Kimya Tem. Gıda İnş. İth. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ye iadesine, 25/11/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.