YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/2628
KARAR NO : 2019/78
KARAR TARİHİ : 07.01.2019

MAHKEMESİ : … BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 20. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada … 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesince verilen 29.09.2016 tarih ve 2008/320 E. – 2016/225 K. sayılı kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, istinaf isteminin esastan reddine dair … Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi’nce verilen …/04/2017 tarih ve 2017/328-2017/345 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; davalıların “IQ … LES Soru Bankası Genel Yetenek”, “… Deneme Sınavları”, “IQ Deneme Sınavları”, “… IQ Soru Bankası 1”, “… IQ Soru Bankası …” ile “… Deneme Kitapçıkları 40 Adet” adlı eserlerini, müvekkilinin adının eser sahibi olarak belirtilmeden veya 2003 yılında eser sahibi olarak …, 2004 yılında da yazar olarak … ismiyle çoğaltılarak umuma sunduğunu, yine eser sahibi … gösterilerek davalı şirket tarafından yayınlanan “… IQ Soru Bankası 1-…” ile “ … Deneme Sınavları” adlı eserlerin, müvekkilinin eser sahibi olduğu “Teorik ve Pratik Uygulamalı IQ Ders Kitabı 2004-… … Publicaton” adlı eserden bölüm bölüm kopyalanarak çoğaltılıp satışa sunulduğunu, 40 sayı Deneme Sınavı Kitapçıklarının da müvekkilinin dershaneden ayrıldıktan sonra baskıları yapılarak yazar adı belirtilmeden çoğaltıldığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5846 sayılı FSEK 68 uyarınca ….000,00 TL maddi tazminatın ve tespit edilecek maddi tazminatın üç katının, 70. maddesi uyarınca ….000 TL manevi tazminatın ve 70/…. maddesi uyarınca elde edilen kâra ilişkin olarak şimdilik 5.000 TL’nin tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili; davacının 01.07.1998-….07.2001 tarihleri arasında müvekkil şirketin dershanesinde çalıştığını, … dışındaki adresinde müvekkili şirkete ait basılı eserleri korsan olarak çoğaltarak pazarladığı için aleyhinde yasal işlemlerin başlatıldığını, davacının iddia ettiği alanlarda eser verme yeterliliğinin bulunmadığını, … IQ Deneme Sınavları-…Exams (…) adlı eserin dershane öğretmenleri tarafından 1998-2007 yılları arasında deneme sınavlarının bir araya getirilmesiyle oluşturulduğunu, “IQ
…-LES Soru Bankası Genel Yetenek” isimli kitabın 1996-2001 yılları arasında dershanede hazırlanan bir çok dersin genel yetenek sorularından oluştuğunu, IQ sorularının … ve … tarafından, dershanenin ücretli öğretmenleri ve kendileri tarafından hazırlanan sorulardan oluştuğunu, davacının ricası üzerine verilen işleri yapmış olması, dizgi ile irtibatı sağlaması ve düzeltmelerde çalışmış olması nedeniyle isminin yazıldığını, “… Deneme Sınavları” isimli kitabın dershanenin sözleşmeli öğretmenleri tarafından hazırlandığını, “IQ Deneme Sınavları” isimli kitabın 1998-2007 yılları arasında deneme sınavlarındaki sorulardan alınarak hazırlandığını, düzenlemesinde görev alan Ufuk Genel’in isminin yer aldığını, “… IQ Soru Bankası” isimli kitabın 2003-2006 yılları arasında …, … ve … tarafından yaprak test olarak hazırlanan sorulardan oluşturularak 2006 yılında kitap olarak yayınlandığını, bu kitap basıldığında davalının dershanede çalışmadığını, müvekkil şirketin kitapları arasında “… IQ Soru Bankası-1” isimli kitabın bulunmadığını, “… IQ Soru Bankası …” isimli kitabın 2008 yılında, … ve … tarafından 2006-2007 yılındaki yaprak testlerden oluştuğunu, deneme sınav kitapçıklarının soru hazırlamak için işe alınan branş öğretmenleri ile hazırlandığını, bir kısmının ÖSYM tarafından hazırlanan soruların bir araya getirilmesi suretiyle hazırlandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; “70 … LES Soru Bankası Genel Yetenek-The Basic Learning Skill Tests” adlı eserin 2001 yılında … Yayınları tarafından basılmış olup, yazarları arasında davacının da isminin bulunduğu, ‘‘…-LES IQ Soru Bankası (… Bank)-Genel Yetenek-The Basic Learning Skılls Test”, 2001 …/… (… Yayınları), isimli eserde toplam 1592 soru bulunmakla beraber; bu sorulardan 67 tanesinin davacı tarafça hazırlandığı, ancak bu soruların çeşitli tarihlerde yapılan … sınavlarında sorulan sorulardan ya aynen ya da kısmi değişiklikler yapılarak alındığı, davacı tarafından oluşturulan orijinal sorular olmadığı, … IQ Deneme Sınavları (40 adet) isimli ürünler bakımından kitapçıkların arka sayfasında yazar isminin yer almadığı ve “… Dershane” şeklinde bir kayıt bulunduğu, kitapçıkların arka sayfasında bulunan hangi dersin öğretmeni olduğu belirtilen kısımlardaki isimlerin, deneme sınavları şeklindeki kitapçıkların sahiplerinin bu kişiler olduğunu göstermeyeceği, bu ibarenin sadece dershanede istihdam edilen öğretmenleri belirterek reklam yapılması amacıyla burada yer aldığı, dolayısıyla bu kitapçıklarla ilgili davacının herhangi bir hakkının bulunmadığı, FSEK 18. maddesi kapsamında bu kitapçıklarla ilgili mali hakların davalı şirkete ait olduğu, davacının 2004 tarihli …-IQ Konu Anlatımlı-Çözümlü … isimli eserin 2007 tarihli eserin kapaklarının değiştirilerek 2004 tarihli gibi gösterdiği yönünde kuvvetli deliller olduğu, bu durumda 2004 tarihli eser olmadığından 2007 tarihli eserden davalıların 2006 tarihli ve 2003 tarihli eserlerine alıntı yapılmasının mantık dışı olduğu,davalıların 2006 tarihli eserlerinin 2003 tarihindeki yine davalıların eserlerindeki sorulardan alınarak oluşturulduğu, davalı tarafın … IQ Soru Bankası-… adlı eserinin yüzde 90 oranda yine davalı tarafın 2003 tarihli … Genel Yetenek isimli yazarsız eserdeki soruların alınmasıyla oluşturulduğu, davacının özgün eser sahibi olmadığı ve davalıların davacının maddi ve manevi haklarının ihlal etmedikleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
… Bölge Adliye Mahkemesince, tüm dosya kapsamına göre; davacı vekilinin istinaf başvurusunun, uzman bilirkişi incelemesi sonucunda davacının iddiasında dayandığı soruların veya kitapların hiçbirisinin eser sahibi olmadığı, ilk derece mahkemesi kararının usul ve esas yönünden kanuna uygun olduğu gerekçesiyle esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/b-1 maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK’nın 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA, HMK’nın 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye …,00 TL temyiz ilam harcının temyiz edend davacıdan alınmasına, 07/01/2019 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.