YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/1320
KARAR NO : 2018/6538
KARAR TARİHİ : 22.10.2018
MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
Taraflar arasında görülen davada … 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 29.11.2016 tarih ve 2015/256-2016/209 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesinin davacı vekili ile davalılar … ve … Dergisi Yayın Yönetmeliği vekilleri tarafından istenildiği ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı tarafından hazırlanan doktora tezinin izni olmaksızın makaleye dönüştürülerek davalılar Prof. Dr. … ve …’in adlarıyla davalı dergide yayınlandığını, müvekkilinin maddi ve manevi olarak zarara uğradığını ileri sürerek, tecavüzün önlenmesini, davalıların isimlerinin makaleden çıkartılmasını, bu şekilde düzeltilmiş makalenin dergide yayınlanmasını, 5.000 TL maddi, 20.000 TL manevi tazminatın davalılardan müteselsilen tahsilini, kararın ilanını talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri, zamanaşımı def’inde bulunmuş, davanın esastan da reddini istemiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak tüm dosya kapsamına göre; davanın, davacıya ait fikri eserin kendi muvafakati olmadan isim eklenmesi ve makale olarak yayınlanmasına dayalı tecavüzün tespiti, meni, maddi ve manevi tazminata ilişkin olduğu, davacı tarafın eser sahibi olduğu tezin izni alınmadan … Dergisinde makale olarak yayınlanması ve … ve … ’ün esere eklenmesinin FSEK’in 16. maddesi anlamında ihlal olduğu, eser sahibinin izni olmadan eserin başka kişiler eklenmek suretiyle yayınlanması eser sahibinin manevi haklarını ihlal ettiği, maddi tazminat yönünden davacının herhangi bir zararının oluşmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davacıya ait “… İli Merkezinde Lise Öğrencilerinde Obsesif Kompulsif Bozukluğun Epidemiyolojisi” adlı tezin … Dergisinde Aralık 2010, 23. cilt 4. sayısında ekleme isimlerin davacının izni dışında makale şeklinde yayınlanmasının FSEK’in 15. maddesi kapsamında tecavüz olduğunun tespiti ve menine, eklenen isimlerin … ve … çıkarılmak suretiyle makalenin … Dergisinde makale olarak davacı ve davalı …’ın ismi belirtilmek suretiyle yeniden yayınlanmasına, tecavüzün bu şekilde giderilmesine, makalenin yeniden yayını söz konusu olduğundan hükmün ilanı talebinin reddine, maddi tazminat talebinin reddine, 5.000,00 TL manevi tazminatın müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ile davalılar … ve … Dergisi vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava, davacıya ait esere yapılan tecavüzün önlenmesi ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davalı kurumca anılan dergide yayınlanan dava konusu makalede dava dışı Necdet Süt’de eser sahiplerinden birisi olarak gösterilmiştir. Dava dilekçesindeki niteleme itibarıyla uyuşmazlığın çözümü 5846 sayılı FSEK’in 15. maddesine dayalı eser sahipliğine ilişkin olduğundan, mahkemece verilen karardan dava dışı … hukuki durumu da etkilenmektedir. Bu bakımdan, adı geçenin hakkında da dava açılması sağlanıp onun huzuruyla uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken mahkemece dava dışı … taraf olmadığı bir dava da bahsi geçenin de eser sahibi olmadığından bahisle hakkında hüküm tesisi doğru görülmemiş, taraf teşkiline ilişkin anılan eksikliğin giderilmesi için kararın resen bozulması gerekmiştir.
2- Kabule göre de, esasen eserde haksız olarak değişiklik yapılması halinde 5846 sayılı FSEK’in 67/4-1. bendi uyarınca eser sahibi eserin değiştirilmiş şekilde çoğaltılmasının men edilmesini ve tecavüz edenin tedavülde bulunan çoğaltılmış nüshalarındaki değişiklikleri düzeltmesini veya bunların eski hale getirilmesini isteyebilir. Değişiklik eserin dergide yayımı sırasında yapılmışsa eser sahibi masrafı tecavüz edene ait olmak üzere, eseri değiştirilmiş şekilde yayınlamış olan dergi idaresinden değişikliğin ilan yolu ile düzeltilmesini talep edebilir. Mahkemece, anılan madde hükmü dikkate alınmadan eserin düzeltilmiş şekliyle yeniden yayınlanmasına karar verilmesi de doğru görülmemiş, kararın temyiz eden davalılar yararına bozulması gerekmiştir.
3- Bozma sebep ve şekline göre, davacı vekilinin tüm, temyiz eden davalılar vekillerinin yukarıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle kararın RESEN BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz eden davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, temyiz eden davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 22/10/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.