YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/13
KARAR NO : 2018/7917
KARAR TARİHİ : 13.12.2018

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada …2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 29/06/2016 tarih ve 2015/318-2016/315 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 11/12/2018 günü hazır bulunan davacılar vekili Av. … ile davalılar vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, davacıların davalı …nin ortağı olduklarını, şirketin maliki olduğu taşınmazın 30/08/1998 tarihli kira sözleşmesiyle 10 yıllık süreyle o dönemki “… ve İhtiyaç Maddeleri Türk A.Ş’ye şimdiki “…Ticaret Merkezi A.Ş’ye kiraya verildiğini, kira sözleşmesinin süresinin bitmesi üzerine davalı…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile… Ticaret Merkezi A.Ş. arasında yeni koşullarda yeni bir kira sözleşmesi akdedilmesi gerektiği halde bunun yapılmadığını, …nin yöneticileri olan Bilal Ülker, Kazım Ülker ve Erdinç Ülker’in gayrimenkulü yazılı veya sözlü olarak aldıkları yönetim kurulu kararı ve bu kararın uygulamaya geçirilmesi niteliğindeki 14/05/2009 ve 16/05/2009 tarihli kira sözleşmeleriyle 16/09/2009’dan itibaren 10 yıllık olmak üzere kendilerinin ortağı oldukları davalı …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti’ye kiraya verdiklerini, ardından …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile…Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş. arasında alt kira özleşmesi düzenlendiğini ileri sürerek 14/05/2009 tarihli yazılı veya sözlü yönetim kurulu kararı ile bu kararın fiiliyata dönüşmesi niteliğindeki 14/05/2009 ve 16/05/2009 tarihli…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında akdedilen kira sözleşmeleri ile bunlara bağlı …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile…SA arasında akdedilen 15/05/2009 tarihli kira sözleşmesinin butlanının tespitine, butlanı kabil kira sözleşmelerinin
hukuki sonuçlarının ortadan kaldırılması için …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile…SA arasında yapılan 15/05/2009 tarihli sözleşmenin baştan beri…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile yapılmış sayılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davalı şirketlerin ortaklarının kişiliklerinden bağımsız ayrı tüzel kişilik olduklarını, davacılardan Mustafa Ülker, …nin Yönetim Kurulu Başkanı ve tek başına imzaya yetkili iken 10/08/1998 tarihinde taşınmazı…Sa (…) ya 10 yıl süreyle kiraya verdiğini, hatta o tarihte bugün Burger King olarak kullanılan kısımın da kafe olarak hiç bir bedel belirlenmeksizin kiraya verildiğini, anılan taşınmazın işbu kira sözleşmesinin süresinin sona ermesinden sonra…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti’ye kiralandığını, böylece …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin zaten 2005 yılından beri kiracısı olduğu taşınmazın tamamını kiraladığını,…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından akdedilen kira sözleşmelerinin genel kurulun oy birliği ile verdiği yetki çerçevesinde akdedildiğini, butlanından bahsedilemeyeceğini, dava konusu edilen kira sözleşmesinin ticari hayata aykırı hiç bir husus içermediğini, kira sözleşmesinin akdedilmesi sırasında Bilal Ülker ile Erdinç Ülker’in …nin adına tesis ettiği bir işlemin olmadığını, sözleşmenin…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. adına münferiden imzaya yetkili Kazım Ülker tarafından imzalandığını, Kazım Ülker’in …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti’de 30/04/2009 tarihinden itibaren paydaş olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davalı anonim şirketin kendi paydaşlarından bağımsız ayrı bir tüzel kişiliğinin olduğu, şirket işlemlerinin kurullar eliyle gerçekleştirildiği, somut olayda davalı şirketin 13/05/2009 tarihli genel kurulunda oy birliği ile alınan karar ile yönetim kuruluna kira sözleşmesi yapma yetkisi verildiği, yönetim kurulunun da bu yetki kapsamında sözleşme yaptığı, davacı paydaşların ortağı olduğu şirketin yönetim kurulunun temsil yetkisi kapsamında akdetmiş olduğu sözleşmenin iptalini talep etme hakkının bulunmadığı, bununla birlikte, davacılar tarafından iptali istenen yönetim kurulu kararının ve kira sözleşmesinin 2009 yılında yapılmış olduğu, 2009 yılından bu yana davacı paydaşlar tarafından bu duruma itiraz edilmediği, davacılar tarafından 2009 yılındaki sözleşmeye ilişkin daha önce butlan iddiasında bulunulmadığı, butlana ilişkin yeni bir tespitin gerçekleşmesi gibi bir durumun da söz konusu olmadığı, bu suretle açılan davanın TMK’da belirtilen iyiniyet ve dürüstlük kurallarına aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Mahkeme kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmiş ise de aynı vekil tarafından verilen 12/12/2016 tarihli dilekçe ile davacılar …, … ve … bakımından temyiz isteminden feragat edilmiştir. Feragat, HMK’nın 307. maddesi uyarınca istemde bulunanın talep sonucundan vazgeçmesidir. Davalılar vekilinin 12/12/2016 tarihli dilekçesi temyiz talebinden vazgeçme mahiyetinde ve usulen tevsik olunmakla sonuç doğurucu niteliktedir. Bu itibarla, davalı yanın davacılar …, … ve …’e yönelik temyiz isteminin feragat nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Mahkemece kurulan hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiş, ancak davacılar vekilinin 07/12/2016 havale tarihli dilekçesi ile davacılar …, … ve … bakımından davadan feragat ettiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık, tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri nitelikte olup davadan feragat hüküm kesinleşinceye değin yapılabilir ve karşı tarafın kabulüne bağlı olmadığı gibi yapıldığı anda kesin hükmün sonuçlarını doğurur. Davacılar …, … ve … vekilinin davadan feragate ilişkin beyanının, HMK’nın 74. maddesi ile HMK’nın 307 vd. maddeleri uyarınca sonuç doğurucu nitelikte olduğu anlaşılmış, Yargıtay İBK’nun 11/04/1940 gün ve 70 sayılı ve HGK’nun 21/11/1981 gün ve 1981/2-551 sayılı kararları uyarınca, öncelikle, davacılar …, … ve … vekilinin davadan feragatine ilişkin bir hüküm verilmesini teminen yerel mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
3-Dava dilekçesiyle, davalı …nin 14/05/2009 tarihli yönetim kurulu kararı ile bu kararın fiiliyata dönüşmesi niteliğindeki 14/05/2009 ve 16/05/2009 tarihli…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında akdedilen kira sözleşmeleri ile bunlara bağlı …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile…SA arasında akdedilen 15/05/2009 tarihli kira sözleşmesinin butlanının tespitine, butlanı kabil kira sözleşmelerinin hukuki sonuçlarının ortadan kaldırılması için …Gıda Mad. …Mad. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile…SA arasında yapılan 15/05/2009 tarihli sözleşmenin baştan beri…Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile yapılmış sayılmasına karar verilmesi talep edilmiştir. Söz konusu kira sözleşmelerinin butlanı da talep edildiğine göre dava nispi harca tabi olup, yıllık kira bedelleri üzerinden harcın tespiti gerekmektedir. Ancak, dava dilekçesinde değer gösterilmeksizin maktu peşin harç yatırılmak suretiyle dava açılmıştır.
Harçlar Kanunu, harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re’sen) gözetilmesini hükme bağlamıştır. 492 sayılı Harçlar Yasası’nın 28/1-a maddesinde karar ve ilam harçlarının dörtte birinin peşin alınacağı, aynı Yasanın 30’uncu maddesinde peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmayacağı, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 409’uncu maddesinde gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulmasının, noksan olan harcın ödenmesine bağlı olduğu, aynı Kanun’un 32’nci maddesinde de yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı düzenlenmiştir.
Bu durumda mahkemece, davanın açıklanan mahiyetine göre Harçlar Kanunu’nun 30. maddesi uyarınca harcın ikmali için öncelikle davacılar vekiline mehil verilmek, Harçlar Kanunu’nun 32. ve Yönetmeliğin 54. maddesine göre harç ikmali cihetine gidilerek (Bakınız, Baki KURU, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6. Baskı, Cilt III, syf.3154, Cilt V, syf.5317) neticesine göre bir karar verilmesi gerekirken anılan yasal düzenlemeler nazara alınmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
4-Bozma sebep ve şekline göre taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin, davacılar …, … ve …’e yönelik temyiz isteminin feragat nedeniyle REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar …, … ve … vekilinin davadan feragatine yönelik bir karar verilmek üzere yerel mahkeme kararının BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hükmün re’sen BOZULMASINA, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacılardan alınıp davalılara verilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 13/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.