YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/3699
KARAR NO : 2017/2320
KARAR TARİHİ : 20.04.2017
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada Bilecik 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 05/12/2014 gün ve 2011/754-2014/297 sayılı kararı onayan Daire’nin 19/01/2016 gün ve 2015/2196-2016/480 sayılı kararı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili ile dava dışı … & … isimli firma arasında yapılan sözleşmeyle müvekkilinin bu firmaya 176 ton buğday unu satmayı 57.000 USD karşılığında taahhüt ettiğini, satış bedelinin vesaik mukabili ödeneceğinin kararlaştırıldığını, bunun üzerine müvekkilinin davalı bankaya başvurarak vesaik mukabili tahsilat evraklarının muhabir banka HSCB’ye ulaştırılmasının istenildiğini, ancak davalının bu evrakları muhabir banka yerine sözleşmenin tarafına gönderdiğini, alıcının da bu belgeler ile emtiayı teslim alıp bedelini ödemediğini, davalının kusuru ile sebep olduğu zarardan sorumlu bulunduğunu ileri sürerek 57.000 USD’nin faizi ile tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davanın reddine dair verilen kararın davacı vekilince temyizi üzerine karar Dairemizce onanmıştır.
Davacı vekili, bu kez karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin HUMK 440 ncı maddesinde sayılan hallerden hiç birisini ihtiva etmeyen sair karar düzeltme istemlerinin reddi gerekmiştir.
2-Dava, vesaik mukabili teslim şartlarına uyulmaması nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir. Davacı tarafın davalı bankaya hitaben yazılan 22.07.2010 ve 27.07.2010 tarihli talimat yazılarında “…Ekteki 57.000,00 USD’lik vesaik mukabili evrakımızın aşağıdaki muhabir bankaya gönderilmesini rica ederiz. Muhabir Banka:… Bank … &… 2227 US Route 1 South 122 … NJ 08902, …, Ekleri: İnvoce 1 Orginal, Packing List 1 Orginal, Konişmento 1 Orginal 1Copy, Certificate 1 Orginal….” yazılı olup davacı vekili yazı içeriğinde geçen “…… Bank C/O…” ibaresinin “CARE OF/CASH ORDER” yani “….ARACILIĞI İLE/ KANALI İLE…” anlamına geldiğinden davalı bankanın evrakları doğrudan alıcıya göndermesi nedeniyle ödeme yapmakla kusurlu olduğunu ileri sürmüştür.
Vesaik mukabili ödemelerde bankaların belgelere ilişkin inceleme yükümlülüğü belgelerin içeriklerinin gerçekliğine ya da ihracatçı tarafından gönderilen mala ilişkin olmayıp bankaların belgelere ilişkin yükümlülüğü onların ihracatçı tarafından verilen tahsil talimatındaki belge listeleri ile uyuşup uyuşmadığına yöneliktir. Eğer belgeler ve bilgiler verilen talimattaki belgelerle uyuşmuyorsa ya da eksikse veya müphem bir durum varsa bankanın durumu derhal talimatı veren tarafa bildirip basiretli davranmak ve uluslararası ticarette taraflarca birbirine verilmesi gereken belgeler ve bunların şekline ilişkin geçerlilik şartlarını bilen bankaların gördükleri biçimsel eksiklikleri veya belgelerin geçersizliğine ya da ihracatçının parasını tahsil edememesine sebep olacak hataları taraflara bildirmeleri gerekmekte olup, bunlar giderilmeden işlem yapmaları halinde tarafların bankaya müracat etmelerine neden olacaktır.
Bu itibarla, mahkemece davalı bankanın dava konusu vesaik mukabili işlemde kendi muhabir bankasına havale yaparken talimat yazısında ve ekli belgelerde yazılı alıcı adreslerinin ve davacının talimat yazısındaki HSBC Bank C/O…” ibaresinin “CARE OF/CASH ORDER” yani “….ARACILIĞI İLE/ KANALI İLE…” anlamı da dikkate alınmak suretiyle davalının muhabir bankayla gerçekleştireceği işlemlerde müterafik kusuru bulunup bulunmadığı hususunda bilirkişi heyetinden ek rapor alınması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmadığından davacı vekilinin anılan yöne ilişkin karar düzeltme istemi yerinde görülmekle Dairemizin onama ilamının kaldırılarak, mahkemece verilen kararın açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülmeyen diğer karar düzeltme istemlerinin HUMK 442. maddesi gereğince REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 19.01.2016 tarih, 2015/2196 Esas-2016/480 Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak, mahkemece verilen kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz ilam, temyiz peşin ve karar düzeltme harcının isteği halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 20/04/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.