YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/14419
KARAR NO : 2018/7698
KARAR TARİHİ : 06.12.2018

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada … 14. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 23/06/2016 tarih ve 2016/282-2016/427 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi … … Müh. Mak. Müş. Enerji Tic. Ltd. Şti. Müdürü, …, … vekili tarafından istenmiş olduğu anlaşılmakla, duruşma için belirlenen 04.12.2018 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacı vekili Av. … … ile davalılardan … vekili Av. … dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya
içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili … ile davalı …’in … Müh. Ltd. Şti’nin 680’er, davalı …’in ise 640 hissedarı olduğunu, şirket ortaklarının 20.12.2010 tarih ve 2010/01 sayılı karar ile …’ü şirket müdürü olarak yetkilendirdiklerini, şirket ortakları arasında 7-8 aydır süren anlaşmazlıklar ve kavgalar sebebi ile şirketin mali durumunun temelden sarsıldığını, şirket müdürü davacının aylık 50.000,00 TL’yi aşan cari masrafları azaltmak amacı ile tüm işçileri 31.03.2011 tarihi itibariyle işten çıkardığını, şirketin kiralamış olduğu mülkün kira sözleşmesini de aynı tarih itibariyle fesih ettiğini, şirketi mevcut mali krizden çıkarmak amacı ile ortakların şirkete ilave sermaye koymasına karar verildiğini ve bu amaçla 07.09.2009 tarihinde protokol imzalandığını, bu protokole göre …’ün şirkete 100.000,00 TL koymayı taahhüt ettiğini ve edimini 15.09.2009 tarihinde yerine getirdiğini, …’in şirkete 100.000,00 TL ilave sermaye koymayı taahhüt ettiğini ve 15.09.2009 tarihinde 72.687,00 TL ödeme yaptığını ancak halen kalan 27.313,00 TL’yi ödemediğini, …’in ise şirkete 250.000,00 TL koymayı taahhüt ettiğini ve 04.04.2011 tarihinde 53.500,00 TL ödeme yaptığını, ancak halen ifa etmesi gereken 196.500,00 TL olduğunu, davacının daha önce şirketten almış olduğu 53.500,00 TL’yi Van Beyazkent-2 sitesini yapan Beg İnşaatla olan hesapları tasfiye amacı ile 04.04.2011 tarihinde bu şirketin hesabına yatırdığını, …’in ticari örf ve teamüllere aykırı şekilde 21.03.2011 tarihinde şirket hesabından kendi hesabına 142.320,00 TL çektiğini ve bunun 53.500,00 TL’sini …’in banka hesabına yatırdığını, geri kalan 88.820 TL’yi şirkete iade etmesi gerektiğini, davalı …’in şirkete borcu 88.820 TL ve sermaye borcu 196.500 TL olmak üzere toplam 285.320 TL borcu bulunduğunu ileri sürerek, ….’nın 140 ve 141. maddeleri gereğince …’in 285.320 TL’yi, …’in 27.313 TL’yi şirket hesabına yatırmasına karar verilmesini, mali durumu sebebi ile devamına ve idaresine imkan kalmayan şirketin mevcutlarının satışına ve bu suretle T.T.K.’nun 549/4. maddesine istinaden davacı şirket müdürünün talebi ile şirketin tasfiyesine karar verilmesini talep etmiş, 15.03.2012 tarihli ıslah dilekçesi ile asıl davada davalı …’den talep etmiş oldukları 250.000,00 TL’lik alacakla ilgili olarak …’e devredilen 1/3 hisse sahiplerinin … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/674 esas nolu dosyasında dava açarak 250.000,00 TL’nin tahsilini talep ettiklerini ve buna ilişkin harcı da bu dosyada yatırmış olduklarını belirterek, asıl davadaki alacak taleplerinin …’in haksız olarak hesaptan çektiği ve şirket hesabına yatırmadığı 35.320,00 TL ve …’in protokole rağmen ödemediği 27.313,00 TL’nin istirdadına ilişkin olduğunu belirterek, toplam alacak talepleri olan 62.633,00 TL’ye ilişkin olarak dava açıldığı sırada yatırmış oldukları maktu 18.40 TL harcın mahsubu ile kalan harcın yatırıldığını ve makbuzunu sunduklarını belirtmiş, 24.05.2012 tarihli duruşmada da bu beyanını tekrarlamıştır.
Davalı … ve davalı … vekilleri, davanın reddini istemişlerdir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak, işbu dosya ile birleşen … 6. ATM’nin 2011/634 Esas ve 2012/118 Esas sayılı, … 9. ATM’nin 2011/674 Esas sayılı dosyalarında verilen kararların Yargıtayca onanmakla kesinleştiği, davacı şirket temsilcisi tarafından, bozma öncesi kendisine tanınan süre içerisinde 15.03.2012 tarihinde sunulan ıslah dilekçesi ile daha sonra yargılama sırasında ve bozma sonrasında sunulan beyan ve dilekçelerde 07.09.2009 tarihli sözleşmede yazılı bedelden kalan 250.000,00 TL’nin şirket adına davalı …’den talep hakkını devretmeleri sonucu dava harcının asıl alacaklılar (… ve …) tarafından yatırılmış olması nedeniyle müvekkili şirketin harç yatırmasına gerek kalmadığının beyan edilmesi ve sadece, davalı …’den 35.320,00 TL ile …’den 27.313,00 TL olmak üzere toplam 62.633,00 TL tutarlı alacak harcının ikmal edilmesi karşısında bu alacağın işbu dosya ile birleşen … 9. ATM’nin 2011/674 Esas sayılı dosyasındaki davacılar … ve …’e temlik edildiğini kabul etmek gerektiği, dava konusu şirketin ortakları arasında ciddi anlaşmazlıkların olduğu, mevcut ortaklık yapısı ile faaliyetini sürdermesinin mümkün bulunmadığı, şirketin feshi için gerekli şartların oluştuğu, şirketin davalı …’den 35.320,00 TL alacaklı olduğu, davacı şirket temsilcisi tarafından, davalı …’den talep edilen 250.000,00 TL’nin harcı kendisine tanınan sürede yatırılmadığı gibi, bu alacağın işbu dosya ile birleşen … 9. ATM’nin 2011/674 Esas sayılı davasına konu olduğu, bu dosyada verilen “davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine” ilişkin kararın da Yargıtay’ca onanarak kesinleştiği, onanarak kesinleşen birleşen dosyalar haklarında hüküm kurulmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile, … Mühendislik Mak. Müh. Müş. Enrj. Elekt. İnş. Tur. Tekst. Gıda San. ve Tic. Ltd Şti’nin fesih ve tasfiyesine, tasfiye memuru olarak SMMM İrfan Özsoy un atanmasına, tasfiye memurana aylık 1.300,00 TL ücret takdirine, ücretin şirket tarafından karşılanmasına, 35.320,00 TL’nin davalı …’den tahsili ile … Ltd. Şti’ye ödenmesine, davalı … hakkında açılan davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacılar … … Müh. Mak. Müş. Enerji Tic. Ltd. Şti. temsilcisi, …, … vekili temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacılar …, …, … Müh. Mak. Müş. Enerji Tic. Ltd. Şti. temsilcisi … vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Asıl dava, davalı şirketin feshi, …’den 285.320 TL’nin, …’den 27.313 TL’nin tahsili ile şirkete ödenmesi istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta mahkemece bozma ilamına uyularak, asıl davada sunulan 15.03.2012 tarihli ıslah dilekçesi ile 07.09.2009 tarihli hisse devir sözleşmesinden … Müh. Ltd. Şti. adına doğan (250.000) TL alacak hakkının 2011/674 E. ile birleşen davanın davacılarına devredildiğinin bildirilmesine ilişkin beyanın birleşen … 9. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/674 E. sayılı davasında davacılar … ve … yararına yapılmış bir alacağın temliki beyanı olduğu kabul edilmiştir.
Ancak mahkemece davacı şirket temsilcisine asıl davada eksik harcın tamamlanması için verilen sürede sadece davalı …’den olan 35.320,00 TL alacak ile …’den olan 27.313,00 TL alacak olmak üzere toplam 62.633,00 TL için harcın ikmal edildiği, kendisine tanınan sürede ıslah dilekçesi ile daha sonra yargılama sırasında ve bozma sonrasında sunulan beyan ve dilekçelerde 07.09.2009 tarihli sözleşmede yazılı bedelden kalan 250.000,00 TL’nin şirket adına davalı …’den talep hakkını devretmeleri sonucu dava harcının asıl alacaklılar (… ve …) tarafından birleşen davada yatırılmış olması nedeniyle müvekkili şirketin harç yatırmasına gerek kalmadığını beyan ederek dava konusu 250.000,00 TL’nin harcının yatırılmadığı gibi, bu alacağın birleşen … 9. ATM’nin 2011/674 Esas sayılı davanın konusu olup “davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine” ilişkin kararın Yargıtay’ca onanarak kesinleştiği gerekçesine yer verilmiş ise de TBK’nun 183. maddesi (818 sayılı BK’nun 162.maddesi) gereğince kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebilir. HMK’nun 125/2. maddesi (HUMK’nun 186. Maddesi) gereğince de davanın açılmasından sonra dava konusu davacı tarafından devredilecek olursa, devralmış olan kişi, görülmekte olan davada davacı yerine geçer ve dava kaldığı yerden itibaren devam eder. Bu hükme göre dava, davayı devralan üçüncü kişi ile davalı arasında devam edecektir. Bunun için davalının bu konuda karar vermesi veya devralan üçüncü kişinin davacı yerine geçmesi için onayı aranmaz (Emsal Yargıtay 15.H.D. 23.06.2016 tarih, 2015/5589 E. 2016/3663 K. sayılı ilamı).
Harçlar Kanunu, harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re’sen) gözetilmesini hükme bağlamıştır. Harçlar Kanunu’nun 30’uncu maddesinde peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmayacağı, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 409’uncu maddesinde (HMK’nun 150. maddesi) gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulmasının, noksan olan harcın ödenmesine bağlı olduğu, aynı Kanun’un 32’nci maddesinde de yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılmayacağı düzenlenmiştir.
Bu durumda mahkemece, 15.03.2012 tarihli ıslah dilekçesindeki beyanın alacağın temliki hükmünde olduğu kabul edildiğine göre … ve …’ün müddeabihi devreden davacı şirketin yerine geçtiği kabul edilip Harçlar Kanunu’nun anılan maddeleri gereğince eksik harcın tamamlanması için … ve …’e usulüne uygun şekilde süre verilip sonucuna göre karar verilmesi gerekirken alacağı temlik alan ve asıl davada taraf sıfatı kazanan … ve …’e usulüne uygun süre verilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar …, …, … Müh. Mak. Müş. Enerji Tic. Ltd. Şti. temsilcisi … vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar …, …, … Müh. Mak. Müş. Enerji Tic. Ltd. Şti. temsilcisi … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın anılan davacılar yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak, davacılar Neriman ve …’e verilmesine, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 06/12/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.