YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/5517
KARAR NO : 2015/12591
KARAR TARİHİ : 25.11.2015
MAHKEMESİ : İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/12/2014
NUMARASI : 2014/952-2014/456
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 24/12/2014 tarih ve 2014/952-2014/456 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkili şirketin sigortalısı T… M…. San. A.Ş’ye ait emtianın Amerika’dan Türkiye’ye taşınmak üzere satıcı tarafından davalının nakliyecisine hasarsız ve sağlam olarak teslim edildiğini, ancak Baltimore limanında gemiye yapılacak yükleme için aktarma sırasında düşerek hasarlandığını, yapılan ekspertiz raporuna göre tespit edilen 284.401,52 USD’nin 23/11/2012 tarihinde sigortalıya ödendiğini, müvekkili şirketin sigortalısının halefi olduğunu ileri sürerek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 455.895,64 TL’nin 23/11/2012 ödeme tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; dava konusu uyuşmazlığın çözümünde taraflar arasında geçerli olan ve dava konusu taşımaya kapsayan konşimento hükümler uyarınca Amerika Birleşik Devletleri Güney Bölgesi, Teksas Houston Mahkemesi’nin yetkili olduunu, Milletler arası yetki sözleşmesi niteliğindeki söz konusu konşimento hükmünün tarafları bağladığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; birleşik nakliye konişmentosu ve eki taşıma koşullarını düzenleyen kuralların Türkçe tercümesine göre, konişmentonun 19.maddesinde “Bu nakliye konşimentosu altında yapılan bütün talepler sadece Birleşik Devletler Kanununa tabidir ve yetkili mahkeme Birleşik Devletleri Güney Teksas Houston Mahkemesidir” ibaresinin yer aldığı, davada münhasır yetki ve kamu düzenine ilişkin bir hususun olmadığı, MÖHUK’nın 47. maddesi gereğince tarafların yetkili mahkemeyi sözleşme ile belirledikleri, davalının yetki itirazının yerinde ve süresinde olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin MÖHUK 47. maddesi gereğince mahkemenin milletler arası yetki kuralları gereğincenyetkili olmadığından dava dilekçesinin milletler arası yetki yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Dairemizin 2000/3706 Esas, 2000/4482 Karar ve 22.05.2000 tarihli kararında da belirtildiği üzere, münhasır yetki ve kamu düzeninin söz konusu olmadığı hallerde yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkilerinden doğan uyuşmazlıklarda yabancı bir devlet mahkemesinin yetkili kılınması mümkün ve böyle bir halde kural olarak davanın yetkili kılınan yabancı devlet mahkemesinde açılması gerekir ise de; yine örneği dosya içerisinde bulunan Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 1982/12-524 Esas, 1984/522 Karar ve 09.05.1984 tarihli ilamında da belirtildiği üzere iyiniyet kuralları yetki konusunda da uygulama yeri bulur.
Somut olayda yabancı devlet mahkemesini yetkilendiren konşimento şartına rağmen malın alıcısı konumunda bulunan taşıtan Tusaş Motor San. A.Ş’nin sigortacısı olan davacı A. S…… A.Ş, Türk Kanunlarına göre kurulan ve ikameti Türkiye’de olan davalı taşıyan aleyhine kendi ikametgah mahkemesinde dava açtığından, kendi ikametgah mahkemesinde kendisini daha iyi savunabilecek olan davalının davaya bakmaya Birleşik Devletler Güney Teksas Houston Mahkemeleri’nin yetkili bulunduğu yolundaki yetki itirazı MK’nun 2.maddesi hükümleri ile bağdaşmaz. O halde, davalının yetki itirazının reddiyle uyuşmazlığın esasına girilmek gerekirken, anılan husus gözden kaçırılarak dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 25/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.