YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/4776
KARAR NO : 2015/11692
KARAR TARİHİ : 09.11.2015
MAHKEMESİ : KOVANCILAR ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
( TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA)
TARİHİ : 19/11/2014
NUMARASI : 2014/339-2014/649
Taraflar arasında görülen davada Kovancılar Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 19/11/2014 tarih ve 2014/339-2014/649 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, İktisadi Devlet Teşekkülü olan müvekkilinin ilk önce … Genel Müdürlüğü olarak, daha sonra 1998 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla Eti Holding A.Ş. olarak, son olarak da.2004 yılında Bakanlar Kurulu Kararıyla E.. M.. İşletmeleri Genel Müdürlüğü unvanıyla teşkilatlandırıldığını, teşekkülün …Genel Müdürlüğü olarak faaliyette bulunduğu dönemde, Elazığ’da bulunan … Müessesesi Müdürlüğü’ne bağlanmış olan … Fabrikasına ait makine ve ekipmanların anılan işletme tarafından kullanıldığını, 1998 yılındaki Bakanlar Kurulu kararıyla …İşletmesi Müdürlüğü’nün E.. K.. A.Ş. olarak teşkilatlandırılarak …Holding AŞ’nin Bağlı Ortaklığı haline getirildiğini,yine aynı Bakanlar Kurulu Kararı ile …Müdürlüğünün, E.. Holding A.Ş. Genel Müdürlüğü’ne bağlandığını, 30.04.1998 tarihinde davalı E.. K.. A.Ş’ye tutanakla … Tesisindeki malzeme ve makinelerin teslim edildiğini, anılan tesisteki makine ve malzemelerin bedellerinin davalıdan talep edilmesine rağmen ödenmediğini ileri sürerek, 623.910,77 TL’nin temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, 1998 yılında davacıdan teslim alınan malzeme ve makinelerin 1979 yılından kalma olduğunu, gelişen teknoloji karşısında ekonomik ömürlerinin tamamlanmış olduğunu, ancak hurda olarak değerlendirilebileceğini savunarak, asıl davanın reddini, karşı dava olarak da, müvekkiline ait Caterpıllar marka loderin 01.05.1998-12.04.2004 tarihleri arasında davacı tarafından kullanıldığını, bu kullanım nedeniyle müvekkilinin davacı-karşı davalıdan 223.211,26 TL alacaklı olduğunu, ayrıca, davacı kuruma bağlı Sodyum Bikromat İşletmesi’nin 7 kişilik Özel Güvenlik ekibinin müvekkiline ait araçlarla 1998 yılından beri taşındığını, taşıma bedeli ile birlikte davacı-karşı davalıdan toplam 281.704,34 TL alacaklı olduklarını, bu bedelden davacı kurumun alacağı olan 192.240,61 TL’nin mahsubu ile bakiye 89.463,72 TL alacakları olduğunu ileri sürerek, şimdilik 5.000,00 TL’nin temerrüt faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, birleşen davada ise, loderin kullanılmasından dolayı 34.441,65 TL alacakları olduğunu, ayrıca loderdeki arıza ve eksikliklerden dolayı 34.548,00 TL olmak üzere toplam 68.959,65 TL alacaklı olduklarını ileri sürerek, anılan bedelin temerrüt faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsilini talep dava etmiştir. …/…
Mahkemece, iddia, savunma, uyulan bozma ilamı ve dosya kapsamına göre; daha öncesinde yapılan yargılama neticesinde verilen kararın taraf vekillerince temyiz edildiği, temyiz incelemesi neticesinde asıl dava yönünden; açılan davanın niteliğine göre davaya konu makine ve malzemelerin bedelinin dava tarihindeki mevcut durumuna göre belirlenmesi ve davalının cevap dilekçesinde kabul ettiği 192.240,61 TL de göz önüne alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiği, karşı dava yönünden ise davalı-karşı davacıya ait iş makinesinin kullanılmak üzere davacı-karşı davalıya teslim edilmesi nedeniyle taraflar arasında oluşan ilişkinin ariyet sözleşmesi niteliğinde olduğu, iş makinesinin ücret karşılığında kullandırıldığına dair delil ibraz edilemediği, bu nedenle davalı-karşı davacı tarafından iş makinesinin kullanım bedelinin istenemeyeceği, mahkemece karşı davanın reddinin gerektiği belirtilmek suretiyle bozulduğu, mahkemece bozma ilamına uyulduğu, dava konusu malzemelerin alındığı fabrikanın tasfiye edilmesi nedeniyle keşif yapılarak dava konusu makinelerin değerinin saptanmasının mümkün olmadığı ancak dosya içerisinde yer alan 24.5.2006 tarihli raporda dava konusu makine ve malzemelerin deformasyon ve yaşlanma payları gözetilerek 2004 yılı bedelinin belirlendiği, bu bedelin mahkemece hükme esas alındığı, karşı ve birleşen davanın ise Yargıtay bozma ilamında belirtildiği üzere taraflar arasında ariyet akdi ilişkisinin bulunması ve dava konusu iş makinesinin ücret karşılığı kullandırıldığının ispat edilmemesi nedeniyle reddinin gerektiği belirtilerek asıl davanın kısmen kabulüyle 310.451,71 TL’nin 27.3.2004 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karşı ve birleşen 2007/48 esas sayılı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, taraf vekillerinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 16.549,00 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı karşı davacı-birleşen davada davacı E.. K.. A.Ş’den alınmasına, istek halinde aşağıda yazılı 4.576,60 TL harcın temyiz eden davacı karşı davalı-birleşen davada davalı E.. M.. İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne iadesine, 09/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.