YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/2501
KARAR NO : 2015/7524
KARAR TARİHİ : 02.06.2015
MAHKEMESİ : VAN 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
(TİCARET MAHKEMESİ SIFATIYLA)
TARİHİ : 16/12/2014
NUMARASI : 2014/192-2014/333
Taraflar arasında görülen davada Van 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 16/12/2014 tarih ve 2014/192-2014/333 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkiline ait iş gezisi ve tatil amacıyla hazırlanan eşyaların davalı kargo şirketine teslim edildiğini, eşyaların davalı kargo şirketi tarafından yapılan taşıma sırasında kaybedildiğini ileri sürerek, 4.000,00 TL maddi, 6.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, yetki itirazında bulunarak, göndericinin gönderinin içeriğinin ne olduğunu beyan etmek ve buna ilişkin belgeleri taşıyıcıya teslim etmekle mükellef olduğunu, bunları beyan etmemesi durumunda göndericinin, gönderinin içeriğini ispatla yükümlü olduğunu, müvekkili şirket tarafından davacının beyanları doğrultusunda kendisine kullanılmış giysilere verilebilecek en yüksek tazminat tutarının teklif edildiğini, manevi tazminat koşullarının oluşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, Dairemiz bozma ilamına uyularak iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının iş gezisi ve tatil amacıyla kullanmak üzere kargoya verilen eşyalarının davalı kargo şirketi nezdinde kaybolduğu, kaybolan eşya bedelinin 4.679,53 TL olduğu ayrıca davacının olay nedeniyle kişisel yararlarının haleldar olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 4.000 TL maddi, 2.000 TL manevi tazminatın 30.07.2012 tarihinden işleyecek avans faiziyle tahsilen karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Ancak, dava taşıma sözleşmesinden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Somut olaya uygulanması gereken 6102 sayılı TTK’ nın 882. maddesi uyarınca taşıyıcının taşıma sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğu, kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır. Davacı, zarara davalının kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiğini de iddia ve ispat etmemiştir. Mahkemece, isabetli olarak davalının davacının gerçek zararından sorumlu olduğu belirtilmişse de gerçek zararı miktarı yukarıda açıklandığı gibi kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutarı ile sınırlıdır. Bu itibarla mahkemece davalı taşıyıcının 6102 sayılı TTK’nın 882. maddesi uyarınca sorumlu olduğu üst sınırı belirlenerek, gerçek zarar miktarı bu miktarın altında ise gerçek zarar miktarına, üstünde ise anılan Yasa maddesi uyarınca belirlenen miktara hükmetmek gerekirken bu yönde bir değerlendirme yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış kararın bu nedenle davalı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Öte yandan, mahkemece davacının bagajının kaybolması nedeniyle kişisel yararlarının haleldar olduğu gerekçesiyle manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne karar verilmişse de, TBK’nın 58. (BK’nın 49.) maddesi uyarınca şahsiyet hakkı hukuka aykırı bir şekilde tecavüze uğrayan kişi uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat namıyla bir miktar para ödenmesini dava edebilir. Şahsiyet haklarına saldırıda manevi tazminat istenebilmesi için TBK’nın 58. maddesinde belirtilen şartların gerçekleşmesi gerekir. Bu şartlar ise şahsiyet haklarına saldırı olması, saldırının haksız olması, manevi zarara uğranılması, kusurlu olunması ve illiyet bağı bulunmasıdır. (Bkz. Prof Dr. Safa Reisoğlu, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, yirminci baskı, S.202-208) Somut olayda, davalı tarafça gönderinin teslim edilmemesinin MK’nın 24 ve TBK’nın 58. maddeleri anlamında kişilik haklarının ihlali olarak kabulü mümkün bulunmamaktadır. Bu itibarla, TBK’nın 58 maddesinde öngörülen manevi tazminat şartlarının oluşmadığı gözetilmeksizin, davacı lehine manevi tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de davalı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 02/06/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.