YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/15188
KARAR NO : 2017/2350
KARAR TARİHİ : 24.04.2017
MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada … 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 02/06/2015 tarih ve 2014/3-2015/97 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkilinin “…” marka ıslak mendil ürünlerini üretip pazarlamasını yaptığını, aynı zamanda ıslak mendil ambalajının 2004/03223 sayılı tasarım belgesi kapsamında korunduğunu, davalı tarafından üretilen “…” markalı ıslak mendil ambalajlarında müvekkilinin 2004/03223-(8) sayılı tasarım ambalajını taklit ettiğini ve bu durumun müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz oluşturduğunu, aynı zamanda haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürerek davalının “…” markalı ıslak mendil ambalaj tasarımının müvekkilinin tasarım hakkına tecavüz oluşturduğunun ve davalının eylemini haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, benzer kompozisyonların ürün üzerinde kullanılmasının önlenmesine, ithalat ve ihracatının önlenmesine, ürünlere ve üretim kalıplarına el konulmasına, el konulan ürün ve kalıpların imhasına, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; müvekkilinin ıslak mendil ürünlerinin davacının tasarım ile benzer olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafa ait 2004/02328-(8) sayılı ambalaj tasarımının davalı tarafın kullandığı ürünlerde çizgi, şekil, biçim, renk, doku bakımından benzer olduğu, ürünlerin tasarım biçimi yönü ile birebir olmasa bile oluşturduğu tasarım dilimi üzerindeki algılama şekli ve biçiminin benzer şekilde olduğu, davalı tarafın piyasaya sunduğu ıslak mendil ambalajları ile davacı ürünleri arasında karıştırılmaya yol açacak şekilde benzerlik olduğu ve bu benzerlikleri ortadan kaldıracak önlemlerin alınmaması nedeniyle davalı eyleminin haksız rekabete yol açtığı gerekçesiyle davanın kabulü ile davalı tarafın “BUBİ” markalı hijyenik mendil ambalaj tasarımlarının davacıya ait 2004/03223-8 sayılı tasarım hakkına tecavüz ve haksız rekabetin tespiti ve men’i’ne, “BUBİ” markalı ambalajlara yönelik kullanımının marka hariç satış, dağıtım, ithalat, ihracat olarak ürünlerin piyasaya sürülmesinin engellenmesine, ürün şeklini gösteren kullanımın engellenmesine, ürünlere ve üretim kalıplarına el konulmasına, el konulan ürün ve kalıpların masrafı davalıdan alınmak suretiyle imhasına, kararın ilanına karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, tasarıma tecavüzün tespiti, önlenmesi, giderilmesi ve haksız rekabetin tespiti istemlerine ilişkin olup, mahkemece, yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
554 sayılı KHK’nın 7. maddesinin 1. fıkrasına göre “Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile ikinci fıkrada belirtilen herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır.” ve aynı maddenin son fıkrası uyarınca da “Ayırt edici niteliğin değerlendirilmesinde, birbirleri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesine ağırlık verilir ve tasarımcının tasarımı geliştirme açısından ne kadar seçenek özgürlüğüne sahip olduğu göz önüne alınır.” Bu değerlendirmenin aynı KHK’nın 11. maddesi uyarınca da tasarım konusu ürünün bilgilenmiş kullanıcısı üzerinde yarattığı genel izlenimle açık bir benzerlik gösteren özellikte olması gerekmektedir.
Somut olayda, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda, davalı tarafından piyasaya sürülen ıslak mendil ambalajları ile davacı adına tescilli ıslak mendil ambalaj tasarımının benzer olduğu görüşü açıklanmış, ortak özellikleri üzerinde durulmamış ve yukarıda belirtilen 7. ve 11. madde kapsamında ayrıntılı bir inceleme yapılmamıştır. Oysa, az önce de belirtildiği üzere tasarımın kıyaslanmasında farklılıklardan çok ortak özelliklere ağırlık verilmesi ve bu tasarımların bilgilenmiş kullanıcı nezdinde yarattığı genel izlenimin dikkate alınması gereklidir. Bu itibarla, mahkemece Yargıtay denetimine de imkan verecek bir bilirkişi raporu alınması suretiyle davacı tasarımı ile davalının ürün örnekleri birebir kıyaslanarak, farklılıklarının ve ortak özelliklerinin ayrıntılı olarak ortaya konulması ve oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerekmiştir.
2- Ayrıca, dosya kapsamından davacının tasarımının renksiz tescil niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, davacı tarafından piyasaya sürülen ıslak mendil ambalajlarının renk ve şekil kompozisyonu ile davalı tarafından piyasaya sürülen aynı ürünün renk ve şekil kompozisyonu birlikte karşılaştırılmak suretiyle haksız rekabet halinin tartışılması gerekirken, sadece tasarım unsurlarının varlığı dikkate alınarak haksız rekabet sonucuna ulaşılması dahi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 24/04/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.