YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/12053
KARAR NO : 2014/20100
KARAR TARİHİ : 19.12.2014
MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 1. FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 25/03/2014
NUMARASI : 2008/79-2014/63
Taraflar arasında görülen davada İstanbul Anadolu 1. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 25/03/2014 tarih ve 2008/79-2014/63 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin elektronik, otomotiv ve özellikle mobilya aksesuarları sektöründe faaliyet gösterdiğini, elde ettiği buluşları faydalı model tescilleri ile koruma altına aldığını, bu kapsamda 2002/01506 ve 2005/04123 nolu faydalı model tescillerinin olduğunu, faydalı model tescili ile koruma altına alınan bu ürünlerin davalı tarafından izinsiz olarak kullanıldığını, bu durumun hem faydalı modele tecavüz hem de haksız rekabet oluşturduğunu ileri sürerek, davalının piyasaya sunduğu ürünlerin, müvekkilinin faydalı model tescilinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet oluşturduğunun tespitine, bu fiillerin menine, bu ürünlere el konulmasına, 10.000 TL manevi, 20.000 TL maddi, 15.000 TL itibar olmak üzere toplam 45.000 TL tazminatın davalıdan tahsiline, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin davacının faydalı modellerini taklit etmediğini, davaya dayanak faydalı model belgelerine konu ürünlerin yenilik özelliğini taşımadıklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının dayandığı 2005/04123 nolu faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne karar verildiği ve bu kararın 08.02.2013 tarihinde kesinleştiği, diğer faydalı model belgesinin ise koruma süresinin dolması nedeniyle 11.05.2013 tarihinde ilanının yapıldığı, davacı adına tescilli faydalı modeller ile davalı tarafa ait ürünlerin aynılık derecesinde birbirlerine benzedikleri, davalının kullanımının haksız bulunduğu, dolayısıyla davacının faydalı modelden doğan hakkına tecavüz edildiği, lisans bedeline göre davacının isteyebileceği tazminatın talebinden fazla olduğu, dava konusu tecavüz teşkil eden eylemler nedeniyle davacının ticari hayatta imajın zedelendiğinin ya da ürüne duyulan güvenin sarsıldığının kanıtlanamadığı, bu durumda manevi tazminat ve itibar tazminatı taleplerinin dayanaksız olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davalı tarafından piyasaya sunulan taklit ürünlerin davacının 2002/01056 nolu faydalı modelinden doğan haklarına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, 2005/04123 nolu faydalı modele tecavüz talebinin konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına, 2002/01056 nolu faydalı model belgesinin koruma süresinin dolmuş bulunması nedeniyle tecavüzün ve haksız rekabetin meni ile sonuçlarının ortadan kaldırılmasına ilişkin istem hakkında da karar verilmesine yer olmadığına, 20.000 TL maddi tazminatın davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine, hükmün ilanına karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki (2) ve (3) nolu bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, davacı adına tescilli iki ayrı faydalı modelin davalı tarafından izinsiz olarak kullanıldığı iddiasına dayalı faydalı modele tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, meni, maddi ve manevi tazminat ile itibar tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir. 551 sayılı KHK’nun 131. maddesi uyarınca hükümsüzlük kararları, sonuçlarını geçmişe etkili olarak doğurur ve bu KHK ile sağlanan koruma, hükümsüzlük kapsamında doğmamış sayılır. Somut olayda da davacı adına tescilli bulunan ve davaya dayanak yapılan 2005/04123 nolu faydalı model belgesi, İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nin kesinleşen 28.06.2012 tarihli kararı ile hükümsüz kılındığından ve 551 sayılı KHK ile sağlanan koruma doğmamış sayıldığından artık bu faydalı modele tecavüzde bulunulduğundan söz edilemez. Esasen mahkemece de bu husus kabul edilmiş olmasına rağmen maddi tazminatın hesabında hükümsüz kılınan faydalı modelin de dikkate alınması doğru olmadığı gibi yine hüküm altına alınacak tazminatın belirlenmesinde, yalnızca davalının söz konusu faydalı modele tecavüzde bulunduğu tarihler yerine faydalı modelin tescil tarihinin esas tutulması da doğru görülmediğinden hükmün bu nedenlerle davalı yararına bozulması gerekmiştir.
3-Ayrıca, somut uyuşmazlıkta objektif dava birleşmesi sözkonusu olduğundan kabulüne ve reddine karar verilen her bir talep yönünden ayrı ayrı vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken mahkemece bu hususun dikkate alınmaması suretiyle taraflar yararına tek bir vekalet ücretine hükmedilmesi de doğru olmamış, hükmün bu nedenle de taraflar yararına bozulmasına karar verilmiştir.
4-Öte yandan, mahkemece davacı adına tescilli 2002/01056 nolu faydalı modele tecavüzde bulunulduğu tespit edildiğine göre 551 sayılı KHK’nun 137/b maddesi uyarınca davacı yararına uygun bir manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile bu talebin reddi de doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle de davacı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) no’lu bentte açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına, (3) no’lu bentte açılanan nedenlerle taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın taraflar yararına ve (4) no’lu bentte açıklanan nedenle davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 19/12/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.