YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/7191
KARAR NO : 2014/3594
KARAR TARİHİ : 26.02.2014
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada … 52. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 26.12.2012 tarih ve 2011/51-2012/240 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin … kurulu … … … … Tte. Ltd firmasından … satış ve teslim şeklinde 1. hamur kağıt emtiası satın aldığını, satış ve teslim şartı icabı olarak satıcının navlun bedelini ödeyerek emtianın … Limanı’na taşınması için … … firması ile anlaştığını, 16/03/2010 tarih ve 55050440 nolu konşimento kapsamında malların gönderildiğini, emtiayı taşıyan geminin … Körfezi’nde bir kazaya karıştığını, müvekkiline ait 9 konteyner emtianın … Limanı’nda tahliye edildiğini, söz konusu konteyner içindeki malın yapılan tespitinde baskı ve yazı kağıdı cinsi eşyanın ıslak dağınık ve yırtık olduğunun anlaşıldığını, bu nedenle eşyanın 31/05/2011/50402 kayıt tarih ve sayılı dilekçe ile hazineye hiçbir masraf getirmeyecek şekilde … Gümrük Müdürlüğü’ne terk edildiğini, gümrüğe terk edilmiş olan emtianın … Tasiş İşletme Müdürlüğü tarafından 06/01/2011 tarihinde açık artırma yolu ile 110.000 TL bedelle satılarak tasfiye işleminin tamamlandığını ve emtianın içinde bulunduğu konteynerlerin 07/01/2011 tarihinde boş olarak davalıya teslim edildiğini, davalının 17/01/2011 tarih ve 585877 sayılı 147980 USD bedelli demuraj faturasını müvekkiline gönderdiğini, bu faturanın ihtarname ile iade edildiğini, 131.355 USD bedelli faturanın gönderildiğini, bu faturanın da içeriğine ve miktarına itiraz edilmek suretiyle davalıya iade edildiği, davalının … 9. İcra Müdürlüğü’nün 2011/7507 Esas sayılı takip dosyası ile ilamsız takipte ödeme emri gönderilmek suretiyle icra takibi başlattığını, belirterek davacıya borçlu olmadığının tespiti ile davalı tarafından … 9. İcra Müdürlüğü’nün 2011/7507 Esas sayılı dosyasında başlatılan takibin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Yargılama sırasında … 9. İcra Müdürlüğü’nün 2011/7507 Esas sayılı takip dosyasında borcun tamamının tahsil edilmesi üzerine dava istirdata dönüşmüştür.
Davalı vekili, müvekkili ile davacı arasında taşıma ve ticaret ilişkisinin bulunduğunu, davaya konu taşıma ile ilgili olarak 550504440 nolu konşimento düzenlendiğini, konşimento muhteviyatı yüklerin taşınmakta olduğu … isimli gemi ile M/V ODESSA STAR isimli gemilerin İzmit Körfezi açıklarında çatmaları nedeniyle müvekkilinin ve taşıyanın herhangi bir kusur ve sorumluluğunun bulunmadığını, demuraj ücretinin borçlusunun ve ödeme yükümlüsünün davacı olduğunu, konşimentoda taşınan yüklerin
Gönderileni ve alıcısının davacının olduğunu, davacının yüklerini konteynerden boşaltma ve söz konusu konteynerleri geri teslim etme yükümlülüğü bulunduğunu, dava konusu taşımaya ilişkin konşimentoda demuraj ile ilgili kloz mevut olduğunu, taşıyanın uygulayacağı demuraj tarifesine yer verildiğini, konteynerlerin boşaltılması ve geri teslimindeki gecikmenin sebeplerinin alıcısını kendisini ilgilendirdiğini, gecikmenin varlığının müvekkilinin demuraja hak kazandırması açısından yeterli olduğunu, müvekkilinin demuraj alacağının 131.355 USD olduğunu, belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacının konşimento gereğince gönderilen olduğu, TTK’nın 1069. maddesi gereğince malı teslim almakla, yasada belirtilen borcun borçlusu olduğu, davacı malı teslim almadığını, gümrüğe terk ettiğini, bildirmekte ise de; yükün taşıma sözleşmesi gereğince teslimi ile gümrük kanunu gereğince ithal edilmeyerek gümrüğe terk edilmesinin birbirinden ayrı iki hukuki ilişki olduğu, davacı taşınan yükün hasarlı olması sebebiyle ithal edilmeyerek gümrüğe terk edildiğini, konteynerin gümrük idaresi tarafından geç boşaltılmasının demuraja sebebiyet verdiğini, gümrüğün kusurlu olduğunu belirtmiş ise de; taşıma sözleşmesi gereğince konteyner tahsis edilmiş, taşıma gerçekleşmiş, mallar taşıyan tarafından teslim alınmamış değil, ithal edilmemiş bulunduğu, davacı gönderilen olarak … limanında malı teslim aldığı, müşterek avarya dispeçine avarya senedi tanzim ettiği, yükün gönderileni ve sahibi olduğunu kabul ettiği, dolayısıyla Gümrük Kanunu’nun 164. maddesine göre malı devlete terk ettiği, davacının malın gümrüğe terk işlemi ile birlikte gümrükte konteynerlerin boşaltılmasını sağlayıp iade etmesi gerekirken, malı gümrüğe terk ettiğini düşünerek, konteynerlerin iadesine ilişkin bir işlem yapmayarak ya da bu süreci hızlandırmayarak demuraj ücretinin doğmasına sebebiyet verdiği ve bu ücretten sorumlu olduğu, söz konusu demuraj ücretinin TTK’nın 1110/1. maddesi gereğince konşimentoya göre hesaplandığı ve buna göre 131.355 USD olduğu, yine davalı her ne kadar acente olarak konteyner tahsis sözleşmesinin tarafı değil ise de takip konusu demuraj ücretini taşıyan firmaya … bulunduğu tespit edildiğinden rücuen bu bedeli talep edebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 0,90 TL temyiz ilam harcının temyiz edenden alınmasına, 26.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.