YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/17382
KARAR NO : 2014/18599
KARAR TARİHİ : 28.11.2014

MAHKEMESİ : İSTANBUL(KAPATILAN) 24. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 11/09/2013
NUMARASI : 2011/309-2013/209

Taraflar arasında görülen davada İstanbul(Kapatılan) 24. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 11/09/2013 tarih ve 2011/309-2013/209 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacı-karşı davalı vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 28/11/2014 günü hazır bulunan davacı-karşı davalı vekili Av. H.. G.. ile davalı-karşı davacı vekili Av. A.U.. dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi . tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davalının bayilik ticari faaliyetine gereken önemi vermediği ve LPG alımlarında azalış gözlenmesinden sonra davalı ziyaret edilip uyarıldığını, daha sonra 04.02.2011 tarihli ihtar gönderilerek alımların arttırılmasının ve teminatın yükseltilmesinin istendiğini, bu esnada davalının aynı bölgede bayilik açılmasının kendisi için ekonomik sıkıntı yaratacağını bildirerek sözleşmenin feshine dair 31.01.2011 tarihli ihtarnameyi gönderdiğini, bayilik sözleşmesinin 2. maddesi uyarınca müvekkilinin aynı bölgede bayi açmakta yetkili olduğunu, fesih ihtarından sonra davalının işyerinde yapılan tespitte Milangaz ve Likitgaz logolarının bulunduğunu, bunun da davalının LPG dağıtım şirketini değiştirme hazırlığı içinde olduğunu gösterdiğini, sözleşme süresi sona ermeden davalının sözleşmeyi haksız şekilde feshetmesi sonucunda toplam 131.064,60 cezai şart, iade edilmeyen tüpler nedeniyle 76.326,00 TL cezai şart, 88.946,62 TL müspet zarar olarak kar mahrumiyeti kalemlerinden oluşan toplam 296.337,22 TL alacağı bulunduğunu, bu meblağdan davalı yanca verilen 25.000 TL’lik teminat mektubunun nakde çevrilmesi sonucu tahsil edilen miktarla 24.662,97 TL davalı depozito tüp alacağı bedelinin mahsubuyla 271.649,25 TL alacak oluştuğunu ileri sürerek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 3.000 TL tüp depozito alacağı, 6.000 TL cezai şart ve 6.000 TL kar mahrumiyeti alacağının faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, karşı davanın reddini istemiştir.
Davalı karşı davacı vekili; müvekkilinin bayilik yaptığı ilçe küçük bir ilçe olup aynı ilçede dava dışı bir kişiye bayilik verildiğini, yeni verilen bayiliğin müvekkilin satış portföyünü etkileyeceğinin açık olduğunu, bu durumun müvekkilinin ekonomik açıdan mahvına neden olacağını, davacının eylemi MK’nın 2. maddesine aykırı olduğundan bayilik sözleşmesinin müvekkilince feshinin haklı olduğunu savunarak, asıl davanın reddini istemiş, karşı davada ise müvekkilinin söz konusu bayiliği başka bir kişiden devraldığını, bu kişide bulanan bir miktar tüpün bedelini bu bayilere ödediğini, davacı karşı davalının ilk etapta müvekkiline tüp teslim etmemesine rağmen müvekkilince 24.662,97 TL depozito ödendiğini, davacı-karşı davalının müvekkilinin verdiği teminat mektubunu haksız olarak nakde çevirdiğini, davacı-karşı davalının haksız eylemlerinden dolayı müvekkilinin ticari itibarının zedelendiğini ileri sürerek, mahrum kalınan kar olarak şimdilik 5.000,00 TL, haksız olarak nakde çevrilen teminat mektubundan dolayı şimdilik 5.000,00 TL ve depozito bedeli ödenmesine karşılık müvekkiline teslim edilmeyen tüplerden dolayı şimdilik 1.000,00 TL ve 9.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı taraf davalı bayinin bayilik faaliyetine gereken özeni göstermediğini, satışların düştüğünü iddia etmiş ise de bayilik sözleşmesi ve MK’nın 2. maddesi uyarınca önce davalı bayiyi uyarıp gerekli önlemleri alması ve satışlarını artırması için uygun bir mehil vermesi gerektiği, bunları yapmadan aynı bölgede ikinci bir bayilik ihdas etmenin dürüstlük kuralı ve sözleşmeden kaynaklanan sadakat borcuna aykırı olduğu, ikinci bayinin 14.01.2011 tarihinde faaliyete başladığı, 04.02.2011 tarihinde de davacının, davalıya ihtarname çekerek “2011 Ocak ayında davalının alımlarındaki azalmanın %45,34 seviyesine çıktığını” ihtar ettiği, bu tarih aralığında davalı-karşı davacının bayiliğine yakın bir yerde ikinci bayilik açılması ile davalının alımlarının bu miktarda azalmış olmasının hayatın olağan akışına uygun düştüğü, davalının sözleşmeyi feshetmesinin haklı nedene dayandığı, bayilik sözleşmesinin 2. maddesinde davacıya davalınınki ile aynı bölgede ikinci bayilik ihdas etme hakkı tanınmış ise de bunun sonucu olarak davalının satışlarında düşme olacağı doğal olduğundan davalıya ihtarname gönderilmesinin dürüstlük kurallarına aykırı olduğu, sözleşme haklı nedenle feshedildiğinden davacı-karşı davalının kar mahrumiyeti ve cezai şart talep edemeyeceği, davacı 6180 adet tüp için tüp depozito bedeli talep etmiş ise de talep konusu tüplerin teslim edildiğini ispatlayamadığı, davalı-karşı davacı bayi İ…A.Ş’den daha önce ödediği depozito bedelini talep etmiş ise de tüp olmadan tüpgaz bayiliği işi yapılması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan davalı-karşı davacının peşin ödediği 24.662,97 TL depozito bedeline karşılık gelen tüpü aldığının sabit kabul edildiği, ancak bu miktara karşılık gelen tüpü davacı-karşı davalıya teslim etmediğinden bu husustaki talebinin yerinde görülmediği, davacı İ.. A.Ş’nin davalı-karşı davacıdan aldığı 25.000 TL’lik teminat mektubunu nakde çevirip davalının hesabından düştüğü, davalı-karşı davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği kabul edildiğinden teminat bedelini davacıdan istemekte haklı olduğu, davalı-karşı davacı tüm maddi tazminat talepleri için harcını yatırarak 11.000 TL talepte bulunduğundan ve teminat alacağı 24.000 TL olduğundan taleple bağlı kalınarak teminat alacağı yönünden karşı davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği, davalı-karşı davacı kar mahrumiyeti talep etmiş ise de bu talebini kanıtlayamadığı gerekçesiyle asıl davanın reddine, davalı-karşı davacının maddi tazminat talebinin kabulü ile 11.000,00 TL’nin faizi ile birlikte davacı-karşı davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına, manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı-karşı davalı İ.. A.. vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı-karşı davalı İ.. A.. vekilinin asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı-karşı davalı İ.. A.. vekilinin karşı davaya yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince, davalı karşı davacı… Ltd. Şti. vekili karşı dava dilekçesinde, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile mahrum kalınan kar için şimdilik 5.000,00 TL, haksız olarak nakde çevrilen 25.000 TL’lik teminat mektubundan dolayı şimdilik 5.000,00 TL ve depozito bedeli ödenmesine karşılık müvekkiline teslim edilmeyen tüplerden dolayı şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın tahsilini talep etmiştir. Mahkeme gerekçesinde davalı-karşı davacının kar mahrumiyeti ve depozito bedeli ile ilgili davasını kanıtlayamadığı ancak davacı İpragaz A.Ş’nin davalı-karşı davacıdan aldığı 25.000 TL’lik teminat mektubunu haksız surette nakde çevirip davalının hesabından düştüğü belirtildikten sonra kar mahrumiyeti ve depozito bedelleri yönünden davanın reddine, teminat mektubu ile ilgili olarak da taleple bağlı kalınarak 5.000,00 TL’nin tahsiline karar verilmek gerekirken, davalı karşı davacı … Ltd. Şti’nin teminat mektubu ile ilgi talebinin şimdilik 5.000,00 TL ile sınırlı olduğu nazara alınmadan talep aşımı yaratacak şekilde “davalı-karşı davacı tüm maddi tazminat talepleri için harcını yatırarak 11.000 TL talepte bulunduğundan ve teminat alacağı da 24.000 TL olduğundan karşı davanın kabulü ile 11.000 TL’nin tahsiline” şeklinde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı karşı davalı İ… AŞ vekilinin asıl davaya yönelik temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı karşı davalı İ.. A.. vekilinin karşı davaya yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı karşı davalı yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.100,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınıp davacı-karşı davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 28/11/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.