YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/4175
KARAR NO : 2013/4580
KARAR TARİHİ : 08.03.2013
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada… Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 03/01/2012 tarih ve 2008/139-2012/… sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı … tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar, 25.05.2008 tarihinde meydana gelen dolu yağışı nedeniyle bahçesindeki kayısı ağaçlarının % 50’sinden fazlasının zarar gördüğünün davalı eksperince tespit edildiğini, 14.07.2008 hasat tarihinde yapılan ikinci eksper incelemesinde ise zararının %16 oranında olduğunun belirtildiğini, ilk raporun kendisine verilmediğini, ikinci raporu kabul etmediklerini, kalite kaybı nedeniyle yaklaşık ….000.00- 20.000.00 TL miktarında zararlarının bulunduğunu, ancak davalı … şirketince zararlarının ödenmediğini ileri sürerek, hasar miktarının tespiti ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmişler, daha sonra … A.Ş.’ne karşı dava açmadıklarını, bu şirketin diğer davalıya bağlı olması sebebiyle … A.Ş.’ne karşı dava açtıklarını beyan etmişlerdir.
Davalı … A.Ş. vekili, davanın husumet yokluğu nedeniyle reddini savunmuştur.
Davalı … A.Ş. vekili, 28.05.2008 tarihinde geçici, 14.07.2008 tarihinde de kesin ekspertiz incelemesi yapıldığını, meyvede kalite kaybına rastlanıldığını ve tespit edilen %16 hasar oranına göre, 1.620.00 TL hasar tazminatının, …-i … sıfatıyla Tarım Kredi Kooperatifine 25.09.2008 tarihinde ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve benimsenen son bilirkişi raporuna göre, davalı … A.Ş.’nin bünyesinde diğer davalı … A.Ş.’nin aracılık faaliyetini yürüttüğü ancak uğranılan zararın tazimininde sorumlunun davalı … A.Ş. olduğundan davalı … A.Ş. yönünden davanın husumet nedeniyle reddinin gerektiği, dava konusu poliçenin sigortalısının davacı … olduğundan, davacı … yönünden aktif taraf ehliyeti yokluğundan davanın reddinin zorunlu olduğu, poliçeye göre tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmının ödeneceği, buna göre davacı sigortalının 1.620.00 TL hasar bedeline hak kazandığı, davadan önce 08…..2008 tarihinde davalı tarafından hasar tazminat bedelinin yatırıldığı, dava dışı Kooperatifçe tazminat bedelinin diğer davacının borcuna mahsup edilmesinin davanın konusunu oluşturmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı … temyiz etmiştir.
1- Dava, bitkisel ürün sigortaları poliçesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta, davanın dayanağını oluşturan sigorta poliçesinde Tarım Kredi Kooperatifi “… ve …” olarak gösterilmiştir. Bu durumda Tarım Kredi Kooperatifi’nin rehin hakkı bulunduğundan, sigortadan tazminat talep etme hakkı da öncelikle ona ait olup, sigortalı ancak lehine rehin verilen alacaklının açık muvafakatini almak şartıyla ve kendi menfaati de zedelendiği takdirde tazminat isteme hakkına sahip olur.
Buna göre mahkemece, asıl dava ve talep hakkına sahip dava dışı Kooperatiften alınmış, açılan davaya muvafakat veya icazetleri olduğuna dair gerekli belgeyi sunması için davacı tarafa süre verilmesi ve bu usulü eksiklik tamamlandığı takdirde işin esasına girilmesi gerekirken, davacı …’ın aktif taraf sıfatının (husumet) varlığına ilişkin olan ve mahkemece re’sen göz önünde bulundurulması gereken bu yön üzerinde durulmadan yazılı şekilde uyuşmazlığın esasına girilerek anılan poliçeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle mümeyyiz davacı yararına bozulması gerekmiştir.
…- Bozma neden ve şekline göre mümeyyiz davacının uyuşmazlığın esasına yönelik diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davacının temyiz itirazlarının kabulü ile kararın BOZULMASINA, (…) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davacının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacı …’a iadesine, 08.03.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.