YARGITAY KARARI
DAİRE : 11. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/191
KARAR NO : 2013/1969
KARAR TARİHİ : 06.02.2013
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada … …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 20/09/2011 tarih ve 2006/413-2011/357 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, İran’dan getirilen kimyasal madde emtiasının müvekkili tarafından taşındığını ancak … Garında … tarafından emtiaya el konulduğunu, emtianın alıcısının …, gümrük müşavirinin ise … olduğunu, taşıma ücretinin ödenmediğini, İran Demiryollarına ait vagonlarla taşınan emianın uzun süre bu vagonlarda kalması nedeniyle müvekkili tarafından sejur ücreti ödendiğini, vagonlar arasında aktarma yapılması nedeniyle masraf yapıldığını ve emtianın müvekkiline ait vagonlara aktarılması sonucunda uzun süre bu vagonlarda kaldığını ve müvekkiline ardiye ücreti ödenmediğini ileri sürerek, 299.130,50 YTL (164.881,60 euro)+….000,00 TL alacağın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ayrı ayrı davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, 5 adet vagonun İran’dan …’e geldiğinde vagonların kimyevi madde yüklü olduğu, … Garında alıcısının başvurusunu beklerken … Gümrük Müdürlüğü tarafından …/11/2005 tarihinde el konulduğu, bunlarla ilgili işlemler devam ederken, …/11/2005 ve 28/11/2005 tarihinde gelen 8 vagona da el konulduğu, yapılan tahliller sonucunda kimyevi maddenin motorin olarak kullanılabilecek bir petrol ürünü olduğunun belirlendiği, alıcı firmaya ve gümrük müşaviri …’ndan davacı kurum tarafından 33.752 Euro taşıma ve sejür ücretinin talep olunduğu, vagonlardaki ürünlerin TCDD vagonlarına aktarıldığı, bu iş için ….000,00 TL’nin ödendiği, söz konusu taşıma ücretlerinin davalılar tarafından ödenmediği, kusura yönelik aldırılan bilirkişi raporunda, dosyadaki tüm evrakların tetkik edildiği, raporun sonuç bölümünde davalıların pozisyonları değerlendirilerek ve konuya ilişkin 4926 sayılı kanunla analiz edilmek suretiyle
yapılan değerlendirmede davalı … İdaresinin %100 kusurlu olduğunun bildirildiği, TCDD’nin kaçak emtiayı muhafaza konusunda yasal bir yükümlülüğünün bulunmadığı, yanlış ve yanıltıcı bir beyan söz konusu olmadığından alıcı …’in ve gümrük müşaviri olan …’nun da bir kusurunun olmadığı, bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının tümünün Gümrük İdaresinde gösterilmesinin dosyanın kapsamına ve olayın oluşuna uygun düştüğü bu yönü ile raporun hükme esas alınmaya değer nitelikte görüldüğü, hesap bilirkişi raporuna göre toplam alacak miktarının 68.140,48 TL olarak tespit edildiği, davacı tarafça ardiye ücreti talep edilse de 30/01/1985 tarihli ve 85/9053 sayılı resmi gazetede yayınlanan Bakanlar Kurulu Kararına göre ardiye ücretinin alınamayacağı, davacı tarafça 4926 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ile söz konusu genelgenin ortadan kalktığı ve kanunun genelgeden üstün olduğu, bu nedenle kanunun uygulanması gerektiği ileriye sürülse de söz konusu genelgenin detayları düzenleyen ve kanunda açıkça belirtilmeyen hususa ilişkin olduğu dolayısıyla kanunun genelgeden üstün olduğu açık ise de genelgenin ayrıntıya inen bir konuda düzenlendiği ve kanunun bu konuda açık hüküm belirtmediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalılar …’na ve … hakkında açılan davaların reddine, taşıma ücreti, sejur ücreti, açma kapama ücreti olmak üzere 41.227 Euro karşılığı 66.140,48 TL’nin ve ….000,00 TL aktarım bedeli olmak üzere toplam 68.140,48 TL’nin ….03.2006 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … İdaresinden tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili ile davalı … İdaresi vekili temyiz etmiştir.
1- Dava, kaçak olduğu iddia edilen kimyasal madde emtiasının davalı … Müdürlüğü tarafından el konulmasından kaynaklanan taşıma, ardiye ve sejur ücretlerinin tahsili istemine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı tarafından yapılan değinilen kalemlere ilişkin masraf ve ödemelerden davalıların sorumlu olup olmadıkları noktasında toplanmaktadır.
Davacı kurum, davalılardan Birol’a ait, davaya konu likit kimyasal madde emtiasını İran’dan teslim alıp varış noktası olan …’e taşımıştır. Kararlaştırılan taşıma ücreti de bu masrafa ilişkin olup taşıma ücretinin davacının akidi olan Birol’dan tahsili gerekirken taşıma konusunda her hangi bir edim yükümlülüğü bulunmayan davalı … hakkında tahsil hükmü kurulması isabetli değildir.
…- Öte yandan, dosya içeriğinden davaya konu olan yüke kaçak olduğu gerekçesiyle el konulduğu ve bu hususta davalı …’in de aralarında bulunduğu ilgililer hakkında ceza davası açıldığı anlaşılmaktadır. Diğer taleplerin yerindeliği malın kaçak olup olmadığı noktasında düğümlendiğinden ceza davası sonucu beklenip sonucuna göre talep edilen alacaklardan hangi davalının sorumlu olacağına karar vermek gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması dahi doğru olmamış kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir.
…- Bozma sebep ve şekline göre davacı vekili ile mümeyyiz davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) ve (…) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı vekili ile mümeyyiz davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı ve mümeyyiz davalı yararına BOZULMASINA, (…) numaralı bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalı vekili ile davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, 06/02/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.