YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/9726
KARAR NO : 2023/8885
KARAR TARİHİ : 28.09.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
KARAR : Kısmen Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen hizmet tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı ve feri müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, davacının …’e bağlı …İmam Hatip Ortaokulunda 1999/Aralık -12.06.2015 tarihleri arasında asgari ücretle hizmetli olarak çalıştığını, sigorta bildiriminin kısa dönemler için taşeron temizlik firmaları üzerinden yapıldığını, iş yerinde emir ve talimatları okul müdüründen aldığını belirterek 1999/Aralık -12.06.2015 tarihleri arasındaki hizmet süresinin tespitini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı MEB vekili;hak düşürücü sürenin geçtiğini, yetki, görev, zamanaşımı ve dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiğini, MEB bünyesinde çalışan işçilerin eğitim öğretime ara verilen dönemlerde çalışmaya ara verdiğini, kaymakamlık olurlarının 9-10 ay gibi kısıtlı süreler için verildiğini, davacı iddiasının yasal ve hukuksal tüm incelemeler sonucunda değerlendirilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
Fer’i müdahil Kurum vekili; hak düşürücü sürenin geçtiğini, hizmet tespitine ilişkin talebin yasal ve hukuksal tüm incelemeler sonucunda değerlendirilmesi, kurum kayıtları aksinin eşdeğer nitelikte resmi belgelerle kanıtlanması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.12.2019 tarihli ve 2016/67 E., 2019/314 K. sayılı kararıyla; “1)Davanın kısmen kabulü ile, davacı …’ın 3400020159958 sigorta sicil numarası ile davalı MEB nezdinde
-01.12.1999-31.12.1999 tarihleri arasında günlüğü 3,79 TL’den 30 gün süre ile,
-01.01.2000-31.03.2000 tarihleri arasında günlüğü 4,00 TL’den 90 gün süre ile,
-01.04.2000-15.06.2000 tarihleri arasında günlüğü 5,00 TL’den 75 gün süre ile,
-15.09.2000-31.03.2001 tarihleri arasında günlüğü 5,00 TL’den 195 gün süre ile,
-01.04.2001-15.06.2001 tarihleri arasında günlüğü 7,00 TL’den 75 gün süre ile,
-15.09.2001-31.12.2001 tarihleri arasında günlüğü 7,00 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2002-31.03.2002 tarihleri arasında günlüğü 7,40 TL’den 90 gün süre ile,
-01.04.2002-15.06.2002 tarihleri arasında günlüğü 9,26 TL’den 75 gün süre ile,
-15.09.2009-31.12.2002 tarihleri arasında günlüğü 10,91 TL’den 105 gün süre ile,
-15.09.2004-31.12.2004 tarihleri arasında günlüğü 14,80 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2005-15.06.2005 tarihleri arasında günlüğü 16,29 TL’den 165 gün süre ile,
-15.09.2005-31.12.2005 tarihleri arasında günlüğü 16,29 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2006-22.03.2006 tarihleri arasında günlüğü 17,70 TL’den 82 gün süre ile,
-01.04.2006-15.06.2006 tarihleri arasında günlüğü 17,70 TL’den 75 gün süre ile,
-15.09.2006-31.12.2006 tarihleri arasında günlüğü 17,70 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2007-15.06.2007 tarihleri arasında günlüğü 18,75 TL’den 165 gün süre ile,
-15.09.2007-31.12.2007 tarihleri arasında günlüğü 19,50 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2008-13.01.2008 tarihleri arasında günlüğü 20,28 TL’den 13 gün süre ile,
-01.01.2010-15.06.2010 tarihleri arasında günlüğü 24,30 TL’den 165 gün süre ile,
-16.10.2010-31.12.2010 tarihleri arasında günlüğü 25,35 TL’den 74 gün süre ile,
-01.01.2011-24.04.2011 tarihleri arasında günlüğü 26,55 TL’den 114 gün süre ile,
-21.01.2012-15.06.2012 tarihleri arasında günlüğü 29,55 TL’den 144 gün süre ile,
-15.09.2012-31.12.2012 tarihleri arasında günlüğü 31,35 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2013-30.04.2013 tarihleri arasında günlüğü 32,62 TL’den 120 gün süre ile,
-01.01.2014-15.06.2014 tarihleri arasında günlüğü 35,70 TL’den 165 gün süre ile,
-15.09.2014-31.12.2014 tarihleri arasında günlüğü 37,80 TL’den 105 gün süre ile,
-01.01.2015-15.03.2015 tarihleri arasında günlüğü 40,05 TL’den 75 gün süre ile çalıştığının tespitine, fazlaya dair istemin reddine, ” karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı MEB ve fer’i müdahil Kurum vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 15.09.2021 tarihli ve 2020/388 E., 2021/1090 K., sayılı kararıyla; dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacının 2003/1-03.10.2003 arası 661082,34 sicil sayılı … İlköğretim Okulu, 2004/1 döneminde 661082,34 sicil sayılı … İlköğretim Okulu, 2004/5 döneminde 661082,34 sicil sayılı … İlköğretim Okulu, 2006/3 döneminde 661082,34 sicil sayılı … İlköğretim Okulu, 14.01.2008-31.05.2008 arası 1088577,34 sicil sayılı … İmam Hatip Ortaokulu Aile Birliği, 30.10.2009-31.12.2009 arası 1107195,34 sicil sayılı Gaziosmanpaşa İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, 11.10.2010-15.10.2010 arası 1088577,34 sicil sayılı … İmam Hatip Ortaokulu Aile Birliği, 25.04.2011-17.6.2011 arası 1088577,34 sicil sayılı … İmam Hatip Ortaokulu Aile Birliği, 03.10.2011-20.01.2012 arası 1088577,34 sicil sayılı … İmam Hatip Ortaokulu Aile Birliği, 01.05.2013-30.06.2013 arası 1277476,34 sicil sayılı Elif Sağlık ve Sos. Hiz. Met. Tem. San. Ltd. Şti, 01.11.2013-31.12.2013 arası 1420895,34 sicil sayılı DEM Temizlik ve MSM Temizlik Ltd. Şti, 16.03.2015-29.05.2015 arası 1088577,34 sicil sayılı … İmam Hatip Ortaokulu işyerinden sigortalılık bildiriminin yapıldığı, davanın 5 yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı tanığı …’in; kendisinin 1994 yılında beri fen bilgisi öğretmeni olarak çalıştığını, davacının 1999 veya 2000 yılından beri okulda hizmetli olarak çalıştığını 2015 yılı eğitim-öğretim yılı sonuna kadar çalıştığını beyan ettiği, davacı tanığı …’ın; 17.04.2005-2015 Haziran tarihinden sonrasında matematik öğretmeni olarak çalıştığını, davacının kendisinden sonra 1999-2015 Haziranına kadar matematik öğretmeni olarak çalıştığını, yaz aylarında okulda olmadığı için davacının çalışıp çalışmadığını bilmediğini beyan ettiği, davacı tanığı …’un; 1999 yılından beri halen hizmetli olarak çalıştığını, davacının kendisiyle aynı yıl çalışmaya başladığını, 2015 yılına kadar hizmetli olarak çalıştığını, şubat tatillerinde çalışmadıklarını, yaz tatillerinde iki ay çalışmadıklarını, okul açılmadan 15 gün önce okulun temizliği için ise başladıklarını beyan ettiği, davacı tanığı …’ün; 18.10.1999-2013 yılları arası resim öğretmeni olarak çalıştığını, davacının 1999 yılında çalıştığını hatırladığını, kendisi ayrıldığında daevacının çalışmaya devam ettiğini Şubat ve yaz tatillerinde çalışmadığını hatırladığını beyan ettiği, davacı tanığı …’in 2006-2012 yılları arasında hizmetli olarak çalıştığını, kendisi işe başladığında davacının çalıştığını, okuldan ayrıldığında çalışmaya devam ettiğini beyan ettiği, davacı tanığı …’ın 1998 Ekim – 2011 Ağustos aylarında öğretmen olarak çalıştığını, davacının 1999 yılında hizmetli olarak çalışmaya başladığını, ayrıldığında davacının çalışmaya devam ettiğini beyan ettiği, tanığın okulda çalışan öğretmen listesinde isminin bulunduğu, davacı tanığı …’ın; 1999 yılı veya 2000 yılı Ocak başında öğretmen olarak işe başladığını, 2010 veya 2011 yılına kadar çalıştığını, davacının kendisinden önce işe başladığını, kendisinden sonra da çalışmaya devam ettiğini beyan ettiği, tanığın öğretmen listesinde isminin bulunduğu, tanık …’nın; 1997-2008 yılları arasında çalıştığını, davacının kendisinden sonra çalışmaya başladığını, tarihinin net hatırlamadığını, kendisinden 5 yıl sonra olabileceğini, davacının aralıksız çalıştığını, tatil dönemlerinde çalışıp çalışmadığının hatırlamadığını beyan ettiği, tanığın öğretmen listesinde isminin bulunduğu, davalı MEB tanığı …’nın, 2013 yılından beri memur olarak çalıştığını, kendisi başladığında davacının çalıştığı 2015 yılına kadar çalıştığını, Eylül başında iş başı yaptıklarını, şubat tatilinde çıkışlarının yapıldığını, ikinci dönem işbaşı yaptırılıp Haziran’da çıkışlarının yaptırıldığını, tatil dönemlerinde kendisinin çalıştığını, davacının okulda görevini, ne iş yaptığını bilmediğini beyan ettiği, dinlenen kayıtlı tanıkların beyanları ile davacının tespit talep edilen dönemde davalı okulda hizmet akdi ile çalıştığının ispatlandığı,mahkeme kararının yerinde olduğu kanaatine varılmış, davalı vekili ve fer’i müdahil Kurum vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ve feri müdahil Kurum vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin, 24.03.2022 tarihli ve 2021/11793 E., 2022/4329 K. sayılı kararıyla; “Dosya kapsamında, mahkemece okulun kapalı olduğu dönemlerin sorulmadığı dolayısıyla bu yönde bir araştırma yapılmadan bir tespit yapıldığı anlaşılmakla ,buna ilişkin araştırma yapılarak davacının okulun tatil dönemlerinde çalışmasının olup olmadığına dair tereddütsüz şekilde belirleme yapılarak; okulun tatil dönemlerinde çalışmadığına dair kanıya varıldığı taktirde Milli Eğitim Bakanlığından okulun kapalı olduğu tarihler sorulmak suretiyle bu dönemin dışlanarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.” gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay bozma ilamı, Milli Eğitim Bakanlığına yazılan ve dosya arasına alınan müzekkere cevabı ve bozma sonrası aldırılmış olan bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; bozma kararı doğrultusunda Milli Eğitim Bakanlığına müzekkere yazılarak davacının çalıştığını ileri sürdüğü davaya konu 12/1999-12.06.2015 tarihleri arasında … İmam Hatip Okulunun tatil dönemlerinin kapalı olduğu gün tarihlerinin gönderilmesi istenilmiş, Gaziosmanpaşa Kaymakamlığı İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü … İmam Hatip Ortaokulu tarafından 29.04.2022 tarihli yazı cevabıyla okulun dönemsel olarak sömestr tatilinde ve eğitim öğretime açık olduğu tarihlerin gönderilmiş, gönderilen yazı cevabı dikkate alınarak okulun açık olduğu dönemler esas alınıp Kuruma bildirilen süreler çıkarıldıktan sonra davacının tespiti mümkün süreleri hesaplanarak davanın kısmen kabulüne davacı …’ın 3400020159958 sigorta sicil numarası ile davalı MEB nezdinde;
01.12.1999-31.12.1999 tarihleri arasında 30 gün, günlük 3.79TL ücret ile,
01.01.2000-28.01.2000 tarihleri arasında 28 gün, günlük, 4,00 TL ücret ile,
14.02.2000-31.03.2000 tarihleri arasında 47 gün, günlük 4,00 TL ücret ile,
01.04.2000-16.06.2000 tarihleri arasında 76 gün, günlük 5.00 TL ücret ile,
11.09.2000-26.01.2001 tarihleri arasında 135 gün, günlük 5,00 TL ücret ile,
12.02.2001-31.03.2001 tarihleri arasında 49 gün, günlük 5.00 TL ücret ile,
01.04.2001-15.06.2001 tarihleri arasında 75 gün günlük 7.00 TL ücret ile,
10.09.2001-31.12.2001 tarihleri arasında 100 gün, günlük 7.00 TL ücret ile,
01.01.2002-08.02.2002 tarihleri arasında 38 gün, günlük 7,40 TL ücret ile,
26.02.2002-31.03.2002 tarihleri arasında 35 gün, günlük 7.40TL ücret ile,
01.04.2002-14.06.2002 tarihleri arasında 74 gün, günlük 9.26 TL ücret ile,
09.09.2002-31.12.2002 tarihleri arasında 99 gün, günlük 10.91TL ücret ile,
13.09.2004-31.12.2004 tarihleri arasında 107 gün, günlük 14.80TL ücret ile,
01.01.2005-21.01.2005 tarihleri arasında 20 gün, günlük16,29 TL ücret ile,
07.02.2005-10.06.2005 tarihleri arasında 123 gün günlük 16.29.TL ücret ile,
12.09.2005-31.12.2005 tarihleri araında 108 gün günlük 16.29 TL ücret ile,
01.01.2006-09.01.2006 tarihleri arasında 9 gün, günlük 17,70 TL ücret ile,
30.01.2006-22.03.2006 tarihleri arasında 52 gün günlük 17.70.TL ücret ile,
01.04.2006-12.06.2006 tarihleri arasında 72 gün günlük 17.70 TL ücret ile,
18.09.2006-31.12.2006 tarihleri arasında 102 gün günlük 17.70 TL ücret ile,
01.01.2007-26.01.2007 tarihleri arasında 26 gün, günlük 18,75 TL ücret ile,
12.02.2007-19.06.2007 tarihleri arasında 127 gün, günlük 18,75 TL ücret ile,
17.09.2007-31.12.2007 tarihleri arasında 103 gün günlük 19.50 TL ücret ile,
01.01.2008-13.01.2008 tarihleri arasında 13 gün, günlük 20,28 TL ücret ile,
01.06.2008-13.06.2008 tarihleri arasında 13 gün, günlük 20.28 TL ücret ile,
08.09.2008-31.12.2008 tarihleri arasında 113 gün, günlük 21,29 TL ücret ile,
01.01.2009-23.01.2009 tarihleri arasında 23 gün, günlük 22,20 TL ücret ile,
09.02.2009-12.06.2009 tarihleri arasında 123 gün, günlük, 22,20 TL ücret ile,
24.09.2009-29.10.2009 tarihleri arasında 35 gün, günlük 23,10 TL ücret ile,
01.01.2010-22.01.2010 tarihleri arasında 22 gün, günlük 24,30 TL ücret ile,
08.02.2010-18.06.2010 tarihleri arasında 130 gün, günlük 24,30 TL ücret ile,
20.09.2010-10.10.2010 tarihleri arasında 40 gün, günlük 25,35 TL ücret ile,
16.10.2010-31.12.2010 tarihleri arasında 74 gün günlük 25.35 TL ücret ile,
01.01.2011-28.01.2011 tarihleri arasında 28 gün, günlük 26,55 TL ücret ile,
14.02.2011- 24.04.2011 tarihleri arasında 70 gün günlük 26.55 TL ücret ile,
19.09.2011-02.10.2011 tarihleri arasında 13 gün, günlük, 27,90 TL ücret ile,
06.02.2012-08.06.2012 tarihleri arasında 122 gün, günlük 29,55 TL ücret ile,
16.09.2012-31.12.2012 tarihleri arasında 105 gün günlük 31,35 TL ücret ile,
01.01.2013-25.01.2013 tarihleri arasında 25 gün, günlük 32,62 TL ücret ile,
11.02.2013-30.04.2013 tarihleri arasında 79 gün günlük 32,62 TL ücret ile,
16.09.2013-30.10.2013 tarihleri arasında 44 gün, günlük 34,05 TLücret ile,
01.01.2014-24.01.2014 tarihleri arasında 24 gün, günlük 35,70 TL ücret ile,
10.02.2014-13.06.2014 tarihleri arasında 123 gün, günlük 35,70 TL ücret ile,
15.09.2014-23.01.2015 tarihleri arasında 128 gün, günlük 40,05 TL ücret ile,
09.02.2015-15.03.2015 tarihleri arasında 36 gün günlük 40.05 TL ücret ile,
30.05.2015-11.06.2015 arası 11 gün, günlük 40,05 TL ücret ile çalıştığının tespitine, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı MEB ve fer’i müdahil Kurum vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; yazılı delil olmadan salt tanık beyanlarına dayalı olarak karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararının bozulmasını talep etmiştir.
Davalı Kurum vekili temyiz dilekçesinde; davanın kamu davası olup, söz konusu karar tesis edilirken Yargıtayın kararlılık kazanan son uygulamaları ışığında gerekli kanıtlar toplanmaksızın eksik incelemeye dayanan bilirkişi raporu esas alınarak verilen ilk derece mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 506 sayılı Kanun’un 79 uncu maddesi hükümleridir.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ve fer’i müdahil Kurum vekillerinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ve feri müdahil Kurum vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.