Yargıtay Kararı 10. Hukuk Dairesi 2023/9692 E. 2023/9858 K. 18.10.2023 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/9692
KARAR NO : 2023/9858
KARAR TARİHİ : 18.10.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1575 E., 2022/1887 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan red
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/8 E., 2022/239 K.

Taraflar arasındaki menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili, işverenin 5253 sayılı Dernekler Kanunu’na tabi Gençlik ve Spor Kulüpleri başlıklı 14 üncü maddesine göre kurulup, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce tescil edildiğini, tüzel kişiliğe sahip bir Spor Derneği olduğunu, SGK … İl Müdürlüğünün 2.9312.01.01.0004467.42.21 sicil sayılı dosyasında işlem gören 9312 sektör sınıfında tasnif edilen spor kulübü faaliyetlerinin yürütüldüğünü davacı kulübün bu güne kadar, tüm faaliyetlerini; Mevzuat hükümleriyle uyarlı olarak yürüttüğünü, özellikle de; 506 sayılı ve 5510 sayılı Kanunların ve davalı Kurumun sair mevzuatın öngördüğü tüm edimleri yerine getirmiş olduğundan; 5510 sayılı, 6111 sayılı ve 7103 sayılı Kanunlarla getirilen tüm teşviklerden yararlandığını, Kulübün 2019/Kasım ayında: 5510 sayılı Kanun’a göre: 64.633,59 TL., 6111 sayılı Kanun’a göre: 25.467,35 TL ve 7103 sayılı Kanun’a göre ise 10.150,45 TL prim teşvikine hak kazandığını, davalı Kurum tarafından kulübün eski profesyonel futbolcuları olduğu bildirilen; … dolayı; 15.06.1988 – 31.01.1990 tarihleri arası için; aylık prim hizmet belgelerinin düzenlenerek Kuruma verilmesi ve tekabülü prim ve farklarının ödenmesi istenmiş, bunun üzerine 07.12.2021 tarihli dilekçe ile istenen hususların yerine getirilemeyeceği ve Kurum işleminin yürürlükten kaldırılması talep edilmiş, dava konusu 21.12.2021 gün ve 98 sayılı Prim İtiraz Komisyon İşlemi tesis edilerek, iptal ve tespit istemleri reddedilmiş, yasada prim borçlarının muaccel olmasıyla ilgili bir düzenleme olmadığından BK 128 inci maddesi gereğince prim borçları ilgili ayı takip eden ayın sonunda muaccel olur. “makable şamil” yapılan borç kaydının; muaccel olduğu dönemler itibariyle uygulanacak zamanaşımı süresinin; 06.07.2004 ten öncesi için 5 yıl, bu tarihten günümüze kadar 10 yıl olduğunu, dava konusu Kurum işlemleri ile borç doğuran olayın geçtiği 15.06.1988 tarihinden 34 yıl sonra, 5510 sayılı Kanun’a göre resen tahakkuk ettirilen istirdada konu prim borçları zaten “506 sayılı Kanun’un 80 inci maddesindeki ve 818 sayılı BK128 inci maddesindeki 5 ve 10 yıllık süreler dolmuş olmakla zaman aşımına uğramış olup zamanaşımı nedeniyle de dava konusu Kurum alacaklarının davacıdan istenemeyeceğini, SGK … İl Müdürlüğünün Prim Belgeleri İtiraz Komisyonunun 21.12.2021 tarih ve 98 sayılı kararının iptaline, davacının davalı Kuruma 15.06.1988 – 31.05.1990 tarihleri arasında borçlu olmadığının tespitine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.

II.CEVAP
Davalı Kurum vekili; Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tanzim edilen 18.10.2021 tarih 2021/20-4245 sayılı yazısında 40429941676 T.C. kimlik numaralı …’nin 15.06.1988 ila 31.05.1990 tarihleri arasında, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tanzim edilen 18.10.2021 tarih 2021/20-4246 sayılı yazısında … T.C. kimlik numaralı … 01.07.1999 ila 31.01.2000 tarihleri arasında, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından tanzim edilen 15.11.2021 tarih 2021/27-18575 sayılı yazısında … T.C. kimlik numaralı … 28.07.1995 ila 31.05.1997 tarihleri arasında profesyonel futbolcular olarak çalıştığı ancak bu kişilerin sigortalı olarak kurumumuza bildirilmediği tespit edilmiş, 01.11.2021 tarih 34231752 sayılı yazı ile işverenden … 15.06.1988 ila 31.05.1990 tarihleri arası, 03.11.2021 tarih 34407305 sayılı yazı ile işverenden … 01.07.1999 ila 31.01.2000 tarihleri arası, 26.11.2021 tarih 35851733 sayılı yazı ile işverenden … 28.07.1995 ila 31.05.1997 tarihleri arası hizmetleri için aylık prim hizmet belgeleri istenilmiş, 01.11.2021 tarih 34231752 sayılı yazıları ile işverenden …’nin 15.06.1988 – 31.05.1990 tarihleri arası hizmetleri için aylık prim hizmet belgeleri yazısı işverene 01.12.2021 tarihinde tebliğ edildiği, işveren 08.12.2021 tarih 36509191-36508709-36508967 sayılı itiraz dilekçeleriyle borçların zamanaşımına uğradığını belirtmiş, işverenin itirazı değerlendirilmiş olup 21.12.2021 tarih 98 sayılı komisyon kararı işverene 11.01.2022 tarihinde tebliğ edilmiş olup, haksız ve hukuka aykırı davanın reddini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmişlerdir.

III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu tahakkuk ettirilen primlerin …’nin 15.06.1988 – 31.01.1990 tarihleri arasına ilişkin olduğu, bu dönem yönünden prim borcu 6183 sayılı Kanun’un 102 nci vd. maddelerinin uygulanması gerektiği ve zamanaşımının 5 ve 10 yıl olduğu, davaya konu ödenen primin ise 2021 yılında talep edildiği, zamanaşımını kesen ya da durmasına sebebiyet veren bir hal bulunmadığı anlaşılmakla;
Davanın kabulü ile
Davacının davalı Kuruma 15.06.1988 – 31.05.1990 tarihleri arası dönem borcu bulunmadığının tespiti ile aksine 21.12.2021 tarih ve 98 sayılı Kurum işleminin iptaline, karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B.İstinaf Sebepleri:
Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı … Sporda … için 15.06.1988 – 31.01.1990 tarihleri arasında profesyonel futbolcu olarak çalıştığı ancak bu bu kişinin Kuruma sigortalı olarak bildirilmediği tespit olunduğundan bahisle SGK … İl Müdürlüğünce söz konusu kişiye ilişkin prim belgeleri ile bu dönemlere ilişkin prim ve farklarının ödenmesinin talep olunduğu, davacı futbol kulübünce bu işleme karşı itiraz olunduğu ve SGK … İl Müdürlüğü Prim Belgeleri İtiraz Komisyonunun 21.12.2021 tarih ve 98 sayılı kararı ile söz konusu itirazın reddine karar verildiği, bu karar üzerine açılan davada prim borcunun 06.07.2004 öncesinde muaccel olduğu görülmekte olup, Kurum alacağının zamanaşımına uğradığı anlaşılmakla;
Hakkında istinaf başvurusunda bulunulan İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davalı SGK vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine, karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Kurum vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği hususlar doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuştur.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; Kurum işleminin iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun’un 80 inci, 5510 sayılı Kanun’un 93 üncü maddesi, Türk Borçlar Kanunu’nun 125 inci maddesi, 6183 sayılı Kanun’un 102 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Kurum vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.