YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/9498
KARAR NO : 2023/9299
KARAR TARİHİ : 05.10.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/686 E., 2022/613 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul
Taraflar arasındaki İlk Derece Mahkemesinde görülen Kurum işleminin iptali istemli asıl davadan ve itirazın iptali istemli birleşen davalardan dolayı verilen kararlar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın reddine, birleşen davalardan ilk iki birleşen davanın reddine, diğer birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar-birleşen dava davalıları ve davalı-birleşen dava davacısı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmekle, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Asıl davada; davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkiline 01.09.2011 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanun kapsamında bağlanan yaşlılık aylığını; Bağ-Kur kapsamında sigortalılık sonrasında 1260 gün 4/a kapsamında sigortalılığı bulunmadığı gerekçesiyle 18.06.2014 tarihinde kesildiğini, ödenmiş olan aylıkların ve bu dönemde yapılan tedavi giderlerinin talep edildiğini, müvekkilinin yalnızca SSK prim ödeme gün sayıları dikkate alınmak suretiyle 506 sayılı Kanun gereği yaşlılık aylığı almaya hak kazandığını ileri sürerek davalı Kurum işleminin iptali ile müvekkilinin yaşlılık aylığı talebinin Bağ-Kur hizmetleri dikkate alınmadan sadece SSK hizmetleri ile değerlendirilmesiyle yaşlılık aylığına müstahak olduğunun tespitine, yaşlılık aylıklarının kesildiği tarihten itibaren yeniden bağlanarak toplu olarak faizleri ile birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Birleşen … 21.İş Mahkemesinin 2016/54 Esas sayılı dosyasında davacı Kurum vekili özetle, davalı …’ın emekli aylığı almakta iken Bağ-Kur hizmetleri sonrası 1260 günü olmadığından emeklilik şartlarını yerine getirmediği ve aylığının durdurulduğunu, 01.09.2011-18.06.2014 tarihleri arasında davalı ve aile fertlerine yapılan sağlık yardımları toplamı 10.812,42-TL davalıya borç çıkarıldığını, Kurum alacağının tahsil edilememesi üzerine icra takibi başlatıldığını, davalı tarafın ana para ve faiz miktarına itiraz etmesi üzere itirazın iptalini talep etmiştir.
3.Birleşen … 36. İş Mahkemesinin 2016/33 Esas sayılı dosyasında davacı Kurum vekili özetle, davalının gelir-aylık almakta iken 4-B hizmetleri sonrası 1260 günü olmadığından emeklilik şartlarının yerine getirilmemiş olduğunun tespit edildiği ve aylığının durdurulduğunu, 01.09.2011-18.06.2014 tarihleri arasında davalının ve bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri adına MEDULA sistemine kayıtlı olan reçete tutarları için 908,33-TL ödeme yapıldığını, davacıya ödenen fuzuli 908,33-TL alacağın tahsili amacıyla 24.03.2015 tarihinde borç ödeme davetiye yazısının tebliğ edildiğini, yazıda tahakkuk ettirilen borç tutarının 12.03.2015 tarihi itibariyle yasal faizi ile birlikte 1047,49-TL olduğunu, müvekkili kurumun borcun tahsiline yönelik işbu yazısına rağmen davalının herhangi bir ödeme yapmadığını, müvekkili kurumun bunun üzerine … 30. İcra Müdürlüğünün 2015/18442 Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlattığını fakat davalı tarafından 07.07.2015 tarihli dilekçe ile icra takibine itiraz edildiğinden icra takibinin durdurulduğunu beyanla müvekkili Kurumun alacaklı olduğunun tespiti ile davanın kabulüne, borçlunun haksız itirazının iptaline, davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafından karşılanmasına karar verilmesini dava etmiştir.
4.Birleşen 2017/351 Esas sayılı dava dosyasında davacı Kurum vekili özetle, dava konusu kurum alacağının 01.09.2011– 18.06.2014 süresinde yersiz olarak ödenen aylıkları ve yasal faizi kapsadığını, alacaklarının likit olduğunu, davalının kurumun borç ödemeye davet yazısını tebliğ aldığı halde ödeme yapmadığını, borcunu takip etmediğini, bu nedenle … 30. İcra Dairesinin 2015/9808 E sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, icra takibine ve tebliğ aldığı ödeme emrine karşı da haksız ve kötü niyetli olarak itiraz ettiğini beyan ederek, borçlunun itirazının iptali ile davalının %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Asıl davada davalı Kurum vekili özetle, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
2. Birleşen davalarda davalı vekili, davaların reddi gerektiğini belirtmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Özetle; 1-… 19. İş Mahkemesi – 2019/194 Esas sayılı asıl dava
a-Davacı … tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna karşı açılan davanın reddine,
2-… 21. İş Mahkemesi – 2016/54 Esas sayılı birleşen dava
a-Davanın kısmen kabulüne kısmen reddine,
b-… 30. İcra Müdürlüğü’nün 2015/9834 Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazın kısmen iptali ile takibin 8.796,63 TL asıl alacak üzerinden en erken 15.09.2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte devamına,
c-İtirazın iptali istemi yönünden fazlaya dair istemin reddine,
d-Alacağın varlığı ve miktarı yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı isteminin reddine,
3-… 36. İş Mahkemesi – 2016/33 Esas sayılı birleşen dava
a-Davanın kısmen kabulüne kısmen reddine,
b-… 30. İcra Müdürlüğü’nün 2015/18441 Esas Sayılı takip dosyasına vaki itirazın kısmen iptali ile takibin 908,83 TL asıl alacak üzerinden en erken 24.03.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte devamına,
c-İtirazın iptali istemi yönünden fazlaya dair istemin reddine,
d-Alacağın varlığı ve miktarı yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı isteminin reddine,
4-… 19. İş Mahkemesi – 2017/351 Esas sayılı birleşen dava
a-Davanın kısmen kabulüne kısmen reddine,
b-… 30. İcra Müdürlüğü’nün 2015/9808 Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazın kısmen iptali ile takibin 35.269,09 TL asıl alacak üzerinden en erken 05.01.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte devamına,
c-İtirazın iptali istemi yönünden fazlaya dair istemin reddine,
d-Alacağın varlığı ve miktarı yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı isteminin reddine, dair karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar ve davalı Kurum vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairece özetle “… her ne kadar mahkemece asıl dava yönünden verilen hüküm isabetli ise de, birleşen davalardan tedavi giderlerlerine dayalı talepler yönünden, dosya içindeki kayıtlara göre talebe konu dönemde hak sahiplerinin sağlık sigortasından yararlanma şartlarını taşıdıkları anlaşılmakla, anılan borçlardan sorumlu tutulamayacakları gözetilmeden yanılgılı değerlendirmeyle yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir, gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla özetle; “…1-… 19. İş Mahkemesi – 2019/194 Esas sayılı asıl dava a-Davacı … tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna karşı açılan davanın reddine, 2-… 21. İş Mahkemesi – 2016/54 Esas Sayılı Birleşen Dava a-Davanın reddine, 3-… 36. İş Mahkemesi – 2016/33 Esas sayılı birleşen dava a-Davanın reddine, 4-… 19. İş Mahkemesi – 2017/351 Esas sayılı birleşen dava a-Davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, b-… 30. İcra Müdürlüğünün 2015/9808 Esas sayılı takip dosyasına vaki itirazın kısmen iptali ile takibin 35.269,09 TL asıl alacak üzerinden en erken 05.01.2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte devamına, c-İtirazın iptali istemi yönünden fazlaya dair istemin reddine…” dair karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacılar-birleşen dava davalıları vekili dilekçesinde özetle; kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-birleşen dava davacısı Kurum vekili özetle; kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kurum işleminin iptali ve itirazın iptali istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacılar-birleşen dava davalıları ve davalı-birleşen dava davacısı Kurum vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıdaki yazılı temyiz harcının temyiz eden ilgililerden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
05.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.