YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/9418
KARAR NO : 2023/9869
KARAR TARİHİ : 18.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1493 E., 2023/982 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2023/12 E., 2023/58 K.
Taraflar arasındaki menfii tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili, davalı Kurumun İl Müdürlüğü nezdinde … sicil sayılı dosyada işlem gören müvekkili Spor Kulübünün bugüne kadarki bütün faaliyetlerini 506 sayılı ve 5510 sayılı mevzuat hükümlerine uygun olarak yürüttüğünü ve mevzuatın öngördüğü tüm yükümlülükleri yerine getirdiğini, davacı … Kulübünün 5510 sayılı, 6111 sayılı ve 7103 sayılı Kanunlarla getirilen tüm teşviklerden yararlandığı ve sırf 2019/ Kasım ayında 5510 sayılı Kanun’a göre 64.633,59- TL, 6111 sayılı Kanun’a göre 25.467,35 ve 7103 sayılı Kanun’a göre ise 10.150,45 TL prim teşvikine hak kazandığını, davacının Kanundan kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirmesine karşın davalı Kurumun 23.11.2022 tarih ve E-56520393 sayılı yazısı ile Türkiye Futbol Federasyonunun 10.11.2022 tarih ve 2022/20-5900 sayılı yazısına istinaden …’in 01.07.1999-28.01.2000 ve 19.07.2000-07.08.2000 tarihleri arasında profesyonel futbolcu olarak davacı Kulüpte çalıştığının tespit edildiğinin, ilgili prim belgelerinin düzenlenerek Müdürlüğe verilmesininin, aksi halde prim belgelerinin resen düzenleneceğinin bildirildiği, davalı Kurumun 23.11.2022 tarihli bu yazısının müvekkili Spor Kulübüne 06.12.2022 tarihinde tebliğ edildiğini, ilgili yazı ile talep olunan işleme karşı 07.12.2022 tarihli dilekçe ile cevap verilerek, düzenlenmesi talep olunan döneme ilişkin prim borçlarının zamanaşımına uğradığı, zamanaşımına uğramış prim borçları ile ilgili müvekkil Kulüpçe prim belgelerinin düzenlenmeyeceği belirtilerek ilgili işlemin iptalinin talep edildiğini, Kurum Prim İtiraz Komisyonunun 12.12.2022 tarih ve E-57829045 sayılı kararı ile itirazlarının reddine ve yapılan işlemin tasdikine karar verildiğini, ilgili kararın 12.12.2022 tarihinde tebliğ edildiği, davacı … Kulübü aleyhine davalı Kurumca 105,33 TL sigorta primi ve 6.806,66 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 6.911,99 TL tutarında prim borcu tahakkuk ettirildiğini ve bu borcun bir ay içerisinde davalı Kurum hesaplarına ödenmesi gerektiğinin aksi halde söz konusu borcun 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edileceğinin davacı Kulübe bildirildiğini belirterek, Sosyal Güvenlik Kurumu … İl Müdürlüğü Prim İtiraz Komisyonunun 12.12.2022 tarih ve E-57829045 sayılı karar ve tüm işlemlerinin iptaline, davacı … Kulübünün …’in 01.07.1999-28.01.2000 ve 19.07.2000-07.08.2000 tarihleri arasında çalışmasına ilişkin davalı Kurumca tahakkuk ettirilen prim borcu ve fer’ilerinden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II.CEVAP
Davalı Kurum vekili; davanın yasal süresi içeresinde açılmadığını, TFF tarafından tanzim edilen 10.11.2022 tarih 2022/20-5900 sayılı yazıya istinaden 01.07.1999-28.01.2000 ile 19.07.2000-07.08.2000 tarihleri arasında …’in profesyonel futbolcu olarak çalıştığı tarihler arası için aylık hizmet belgelerinin düzenlenerek Kuruma verilmesinin ve tekabülü prim ve farklarının Kuruma ödenmesinin davacıdan istendiğini, bunun üzerine davacı tarafça 07.12.2022 tarihli dilekçe ile borçların zamanaşımına uğradığı ve istenilen hususların yerine getirilmeyeceği belirtilerek Kurum işleminin yürürlükten kaldırılmasının talep edildiğini, müvekkili Kurumca davacının bu talebinin reddedildiğini, 5510 sayılı Kanun’un 93 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında “…. Kurumun prim ve diğer alacakları ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir. Kurumun prim ve diğer alacakları; mahkeme kararı sonucunda doğmuş ise Mahkeme kararının kesinleşme tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş ise rapor tarihinden, kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden doğmuş ise bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş Kurum ve Kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten itibaren, zamanaşımı on yıl olarak uygulanır…” hükmü yer almakta olup, müvekkili kurumun işleminin hukuka uygun olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davaya konu tahakkuk ettirilen primlerin 01.07.1999-28.01.2000 ve 19.07.2000-07.08.2000 tarihlerine ilişkin olduğu, 6183 sayılı Kanun’un 102 nci vd. maddelerinin uygulanması gerektiği ve zamanaşımının 5 yıl olduğu, Kurum alacağının zamanaşımına uğradığı belirgin olup, zamanaşımını kesen ya da durmasına sebebiyet veren bir hal bulunmadığı anlaşılmakla;
Davanın kabulü ile
Davacının davalı Kuruma 01.07.1999-28.01.2000 ve 19.07.2000-07.08.2000 tarihleri arası dönem prim borcu ve ferilerinden borçlu bulunmadığının tespiti ile aksine tesis edilen SGK … İl Müdürlüğü Prim İtiraz Komisyonunun 12.12.2022 tarih ve E-57829045 sayılı Kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B.İstinaf Sebepleri:
Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; TFF tarafından tanzim edilen 10.11.2022 tarih 2022/20-5900 sayılı yazıya istinaden 01.07.1999-28.01.2000 ile 19.07.2000- 07.08.2000 tarihleri arasında …’in profesyonel futbolcu olarak çalıştığı tarihler için aylık hizmet belgelerinin düzenlenerek Kuruma verilmesinin ve tekabülü prim ve farklarının kuruma ödenmesinin davacıdan istendiği, bunun üzerine 07.12.2022 tarihli dilekçe ile borçların zamanaşımına uğradığı ve istenilen hususların yerine getirilmeyeceği belirtilerek Kurum işleminin yürürlükten kaldırılmasının talep edildiği, kurumca davacının bu talebinin reddedildiği, Kurum işleminin hukuka uygun olduğu, yerel mahkemece müvekkili Kurum aleyhine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesinin hukuka aykırı olduğu gerekçeleriyle, yerel mahkemece verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı Konyasporda 01.07.1999-28.01.2000 ile 19.07.2000- 07.08.2000 tarihleri arasında profesyonel futbolcu olarak çalışan …’in Kuruma sigortalı olarak bildirilmediğinin tespit olunduğundan bahisle SGK … İl Müdürlüğünce söz konusu kişiye ilişkin prim belgeleri ile bu dönemlere ilişkin prim ve gecikme zammının ödenmesinin talep olunduğu, davacı futbol kulübünce bu işleme itiraz edildiği, SGK … İl Müdürlüğü Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunun 12.12.2022 tarih ve 57829045 sayılı kararı ile söz konusu itirazın reddine karar verildiği, 01.10.2008 tarihinden önceki dönemlere ait hizmet sürelerine ilişkin prim alacakları yönünden zamanaşımı süresi ve başlangıcının, primlerin ait oldukları (muaccel oldukları) dönemde yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, 01.07.1999-28.01.2000 ile 19.07.2000-07.08.2000 tarihleri arasındaki döneme ilişkin prim borcunun 06.07.2004 tarihi öncesinde muaccel olduğu ve 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu, Kurum alacağının zamanaşımına uğradığı anlaşılmakla;
Davalı Kurum vekilinin istinaf başvurusunun, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Kurum vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği hususlar doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuştur.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; Kurum işleminin iptali ve menfi tespit istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun’un 80 inci, 5510 sayılı Kanun’un 93 üncü maddesi, Borçlar Kanunu’nun 125 inci maddesi, 6183 sayılı Kanun’un 102 nci maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Kurum vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.