YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/8716
KARAR NO : 2023/8019
KARAR TARİHİ : 12.09.2023

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul

Taraflar arasında görülen 2926 sayılı ve 5510 sayılı Kanunun 4/1,b maddesi kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkemece bozma ilamına uyularak verilen karar taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 30.03.1984 ile 07.07.2010 yılları arasında çiftçilik hizmetinin tespit ve tesciline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde; yetkili mahkemenin başkanlıklarının bulunduğu … Mahkemeleri olduğunu, davacının istediği hizmetin 5 yıl evveline ait olduğunu, hak düşürücü sürenin re’sen dikkate alınması gerektiğinden davanın reddine karar verilmesini, talep etmiştir.

III.MAHKEME KARARI
Mahkemenin 04.06.2014 tarihli ve 2011/60 Esas, 2014/489 Karar sayılı kararıyla; “Davanın kabulüne” karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 01.12.2015 tarihli ve 2014/19027 E. 2016/579 K. sayılı ilamı ile; ” dava konusu dönemde, yukarıda belirtilen ilkeler gözetilerek, davacının 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılık iradesini ortaya koyacak herhangi bir başvurusu, prim ödemesi, ürün satışı veya bu satışlardan yapılan prim tevkifatı bulunup bulunmadığı anılan araştırma ilkeleri çerçevesinde araştırılmalı, davacı tarafından sunulan 08.08.2001 tarihli Toprak Mahsulleri Ofisi Alım Fişi dikkate alınarak ürün teslimi nedeniyle tevkifat yapılıp yapılmadığı belirlenerek varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve incelemeyle yazılı şekilde hüküm tesisi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.” hususlarına işaret edilerek karar bozulmuştur.

B. İkinci Bozma Kararı
1.Mahkemenin 01.04.2021 tarihli 2016/266 Esas, 2021/367 Karar sayılı kararı ile; “Açılan davanın kabulü ile, davacının 30.03.1984 ile 07.07.2010 tarihleri arasında 2926 sayılı yasa kapsamında sigortalı sayılması gerektiğinin tespitine, kurum kayıtlarının bu şekilde düzeltilmesine, ” karar verilmiş, karara karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2.Dairemizin 07.12.2021 tarihli ve 2021/8657 E. 2021/15488 K. sayılı ilamı ile; ” talebe konu dönemde TMO Muş Şube Müdürlüğü tarafından gönderilen belgelere göre 08.08.2001 tarihli tevkifatın bulunduğu, ancak kabule konu kalan yıllarda tevkifat, teslimat ya da tescile ilişkin bilgi bulunmadığı görülmüştür.

Bu itibarla, 01.09.2001-31.12.2001 tarihleri arasında kalan dönem yönünden mahkemenin kabulü yerinde ise de, kalan talep yönünden davacının 2926 sayılı Yasa’ya tabi sigortalılık iradesini ortaya koyacak herhangi bir başvurusu, prim ödemesi, ürün satışı veya bu satışlardan yapılan prim ödemesinin bulunmadığının tespiti halinde davanın bu dönemler yönünden reddedilmesi gerekmektedir.” hususlarına işaret edilmiştir.

C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; “Açılan davanın kısmen kabulü ile, 01.09.2001- 31.12.2001 tarihleri arasında davacının 2926 sayılı Kanun kapsamında sigortalı sayılması gerektiğinin tespitine, kurum kayıtlarının bu şekilde düzeltilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, ” karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı SGK vekili temyiz dilekçesinde; Mahkemece yeterli araştırma yapılmadan hüküm kurulduğunu, tevkifat kesintilerinin sürekli olmadığından karar vermeye elverişli olmadığını beyanla kararın bozulmasını istemiştir.

2.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacı müvekkilinin dava konusu dönemde başka bir işte çalışmamış, gerekli tarımsal faaliyetlerde bulunabileceği tarlalara sahip olmuş, tarımsal faaliyetlerine konu çeşitli odalara kaydını yapmış, elde ettiği mahsulü en uygun kar maksimizasyonunu elde edebileceği şekilde serbest piyasa alıcılarına sattığını, tüm bu delil ve hususlardan müvekkilin çiftçilikle uğraştığı açıkça görüldüğünü, bu durum dava sürecinde alınan bilirkişi raporları, ilgili kurum ve kuruluşlarla yapılan yazışmalar ve dinlenen tanıkların beyanları ile de ayrıca sabit olduğunu, yargılama süresince yapılan tüm işlem ve ulaşılan deliller değerlendirildiğinde, açılan davanın kısmen kabulüne yönelik kurulan hükmün, hukuka ve hakkaniyete uygun olmadığı kanaati ile bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2926 sayılı ve 5510 sayılı Kanun’un 4/1,b maddesi kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesinin 2 inci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin 7, 8, 9 uncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin 2 inci fıkrası ile 2926 sayılı Kanun ve 5510 sayılı Kanun’un 4/1,b maddesi hükümleridir.

3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin 2 inci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; tüm taraf vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle tüm taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıdaki yazılı temyiz harcının ilgiliden alınmasına,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

12.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.