YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/7684
KARAR NO : 2023/9256
KARAR TARİHİ : 05.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1791 E., 2023/898 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 4. İş Mahkemesi
SAYISI : 2016/201 E., 2021/50 K.
Taraflar arasındaki iş göremezlik oranının tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı şirket ve davalı Kurum vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı şirket ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin metal pres ustası olarak … sigorta sicil nosu ile çalıştığını, davalı şirkete ait …/…/… beldesindeki fabrikada 11.09.2012 tarihinde sol kolunu merdaneye kaptırdığını, bu güne kadar çok sayıda operasyon geçirdiğini, sol el ve parmaklarında hareket kısıtlılığı, görünüş bozukluğu ve fonksiyon kaybı meydana geldiğini, sol el 5. parmakta ampütasyon oluştuğunu, kazanın meydana gelişinin yeterli iş güvenliği tedbirlerinin alınmamış olması ve makinede iş güvenliğini sağlayacak teknik donanımın bulunmadığını, maluliyet oranı ile ilgili Çerkezköy Devlet Hastanesinin 01.06.2015 tarih ve 744 rapor nolu Engelli Sağlık Kurulu Raporu ile %45 oranı ile belirlendiğini, davalı iş veren tarafından bu duruma itiraz edildiğini, SSYSK kararı ile E cetveline göre %38 olduğunun tespit edildiğini, meydana gelen iş kazası sebebiyle davalı iş veren aleyhinde … 21.İş Mahkemesinin 2014/356 Esas sayılı davasında maluliyet oranına itiraz davası açılması konusunda kesin süre verildiğini, açıklanan sebeplerle SSYSK kararına itirazda bulunmaları sebebiyle müvekkilinin ATK’ya sevki ile yeniden rapor alınması, maluliyet oranının tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde; davacının SSYSK tarafından belirlenen %38’lik maluliyet oranının düşük olduğuna ilişkin iddiaları dayanaksız olduğundan davanın reddi gerektiğini, bilakis sadece el bileği ve el parmaklarından yaralanan davacı için belirlenen %38’lik oranın düşük olmadığını, nitekim müvekkilince verilen bilgiye göre davacı engelli vergi indirimi için … Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Gelir ve Kurumlar Vergileri Müdürlüğü Engelli Servisine başvuruda bulunduğunu, ancak maluliyet oranı düşük olduğundan vergi indirimi talebinin reddedildiğini, davacı vekilinin iddiasının aksine davacı işçi için belirlenen %38’lik maluliyet oranının düşük olmadığını, yüksek olduğunu belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
2. Davalı SGK vekili cevap dilekçesinde; sigortalıların iş göremezlik dereceleri ve buna bağlı olarak maluliyet oranlarının, Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre belirlendiğini, gerek önceki 506 sayılı Yasa’da gerekse mer’i 5510 sayılı Yasa’da belirtildiği üzere Kurum sağlık tesisleri sağlık kurullarınca verilecek raporlarda Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’nde belirtilen hastalık ve arızalar esas tutulup, raporları yeterli görülmeyen ilgililer Kurumca yeniden muayene ettirilebilirler veya kontrol muayenesine tabi tutulabileceklerini, ilgililerin durumlarının tespitinde son muayene raporunun esas tutulduğunu, belirtilen raporlar üzerine, sigortalı tarafından Sosyal Sigortalar Yüksek Sağlık Kuruluna itiraz edileceğini, davacının itiraz hakkını kullanması üzerine Yüksek Sağlık Kurulu’nun kararının Kurum açısından bağlayıcı olduğunu, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı …’ın %40,2 oranında 11/09/2012 tarihinden itibaren meslekte kazanma gücünü kaybetmiş olduğunun tespitine karar verilmiştir
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı şirket ve davalı Kurum vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepler
1.Davalı Şirket vekili istinafında özetle; ”Yerel Mahkemece Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Adli Tıp İkinci Üst Kurulu’nca düzenlenen 14.11.2019/2053 Karar nolu Adli Tıp Raporuna itibar edilerek davacı …’ın %40,2 oranında 11.09.2012 tarihinden itibaren meslekte kazanma gücünün kaybetmiş olduğunun tespitine karar verilmiştir. Ancak hükme dayanak yapılan Adli Tıp Raporunda belirlenen bu oran hatalıdır. Bilindiği üzere sigortalıların iş göremezlik dereceleri ve buna bağlı olarak maluliyet oranları, Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre belirlenir. Gerek önceki 506 sayılı Kanun’da gerekse mer’i 5510 sayılı Kanun’da belirtildiği üzere SGK sağlık tesisleri sağlık kurullarınca verilecek raporlarda Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’nde belirtilen hastalık ve arızalar esas tutulup, raporları yeterli görülmeyen ilgililer SGK tarafından yeniden muayene ettirilebilirler veya kontrol muayenesine tabi tutulabilirler. Kaldı ki; yerel Mahkeme kararının dayanağı olan 14.11.2019/2053 Karar nolu Adli Tıp Raporunda kurul üyesi Uz.Dr. … tarafından çoğunluk görüşüne karşı muhalefet şerhi düşülerek; “…’ın 11.09.2012 tarihinde geçirmiş olduğu iş kazasındaki yaralanması neticesinde sol elin tüm parmaklarında el ile kavrama yapılamayacak mahiyet ve derecede bir arıza meydana gelmesine rağmen el parmaklarından sadece 3. ve 4. parmağı inerve eden N. Ulnaris yaralanması alınarak değerlendirme yapılıp sinir hasarına bağlı 2/5 düzeyindeki etkilenmede bulunacak sonucun 3/5’inin alınması gerekirken tamamının alınmasının uygun olmayacağı, sinir hasarına bağlı etkilenmenin 3/5’inin alınması durumunda da mevcut sonuçtan çok daha düşük bir maluliyet değerlendirmesi yapılmış olacağından çoğunluk görüşüne katılmadığım cihetiyle;…’ın 11.09.2012 tarihinde geçirmiş olduğu iş kazasındaki yaralanması neticesinde sol elin tüm parmaklarında el ile kavrama yapılamayacak mahiyet ve derecedeki arızası nedeniyle, 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri muvacehesinde, meslek grup numarasının Grup 6 olduğu anlaşılmakla; E cetveline göre % 38.2 (yüzde otuz sekiz nokta iki) oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı, ” belirtilmiştir. Söz konusu muhalefet şerhinden kurul üyesi Uz.Dr…. tarafından belirlenen maluliyet oranı ile daha önce Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu tarafından belirlenen maluliyet oranı birbirleriyle örtüşmektedir. Dolayısıyla Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca belirlenen %38’lik maluliyet oranının dava konusu olaya uygun olması nedeniyle açılan işbu davanın reddine karar verilmesi gerekirken yerel Mahkemece farklı bir maluliyet oranına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.” gerekçesi ile kararın kaldırılması ve davanın reddini talep etmiştir.
2.Davalı Kurum vekili istinafında özetle ”Davacının geçirdiği kaza neticesinde Kurumumuz tarafından Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun 06.01.2016 tarih, 01/169 sayılı kararı ile maluliyet oranı % 38 olarak tespit edilmiştir. Davacının dava yoluyla yaptığı itiraz neticesinde Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Dairesi davacının sağ elini kullanıyor olması durumunda sürekli iş göremezlik derecesinin % 40,2 olduğuna karar verilmiştir. Bu rapora itirazımız neticesinde bu defa davacının maluliyet derecesi Adli Tıp Kurumu 2.Üst Kurulu tarafından değerlendirilmiş olup, tekrar aynı oranda sürekli iş göremezlik derecesi belirlenmiştir. Belirlenen bu oranlar hatalı olup bilindiği üzere sigortalıların iş göremezlik dereceleri ve buna bağlı olarak maluliyet oranları, Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne göre belirlenir. Gerek önceki 506 sayılı Kanun’da gerekse mer’i 5510 sayılı Kanun’da belirtildiği üzere Kurum sağlık tesisleri sağlık kurullarınca verilecek raporlarda Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü’nde belirtilen hastalık ve arızalar esas tutulup, raporları yeterli görülmeyen ilgililer Kurumca yeniden muayene ettirilebilirler veya kontrol muayenesine tabi tutulabilirler. Dolayısıyla Kurum açısından bağlayıcı mevzuat ve prosedür uygulanarak belirlenen sürekli iş göremezlik derecesinin üzerinde belirlenen maluliyet oranının tarafımızca kabulü mümkün olmayıp, usul ve yasaya aykırı yerel Mahkeme kararının kaldırılarak davanın tümüyle reddi için istinaf yoluna başvurma gereği doğmuştur.” gerekçesi ile kararın kaldırılması ve davanın reddini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Bölge Sağlık Kurulu’nun 09.03.2015 tarihli raporunda; MKGKO’nın %45 belirtildiği, davacının 01.06.2015 tarihli hastane Sağlık Kurulu raporunda %45 engel oranı belirtildiği; SGK Malüliyet ve Sağlık kurulları Daire Başkanlığının düzeltme kayıtlı raporunda oranın E cetveline göre %38 olduğu ve kontrol gerekmediğinin belirtildiği, Yüksek Sağlık Kurulunun 06.01.2016 tarihli raporunda da MKGKO’nın %38 olarak belirtildiği; davacının Kuruma başvurusuna verilen cevapta; oranın % 38 olarak belirlendiğinin ifade edildiği görülmüştür.
Adli Tıp Kurumu Başkanlığı 3. İhtisas Kurulunun hazırladığı raporda; davacının 11.09.2012 tarihinde geçirdiği iş kazasına bağlı ulnar sinir paralizisi arızası nedeniyle, 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerinden yararlanılarak ve mahkemece sol el dominant olduğunun kabulü halinde mesleğinin metal işçisi olduğu bildirilmekle meslek grup numarası Grup 6 kabul olunarak, E cetveline göre %50,0 oranında meslekte kazanma gücünde kaybetmiş sayılacağı, mahkemece sağ el dominant olduğunun kabulü halinde E cetveline göre %40,2 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağının oy birliği ile mütalaa olunduğu bildirilmiştir. Yapılan yargılama neticesinde; Adli Tıp 2. Üst Kurulu raporu ile Adli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulu raporunun doğrulandığı ve neticede, mahkemece sağ el dominant olduğunun kabulü halinde davacının E cetveline göre %40,2 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağına dair tıbbi rapor da dikkate alınarak, davanın kabulüne, davacının %40,2 oranında 11.09.2012 tarihinden itibaren meslekte kazanma gücünün kaybetmiş olduğunun tespitine karar verildiği anlaşılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi tarafından yeterli inceleme ve araştırma sonucu hüküm kurulduğu, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun olduğu anlaşılmakla, davalı vekili ve davalı Kurum vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı şirket ve davalı Kurum vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı şirket vekili; istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuşlardır.
2.Davalı SGK vekili, istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuşlardır.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının iş kazası nedeniyle meslekte kazanma gücü kaybı oranının belirlenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5510 sayılı Kanun’un 95 inci maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı şirket vekili ve davalı Kurum vekili tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin ilgilisinden alınmasına,
05.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.