YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/6943
KARAR NO : 2023/8050
KARAR TARİHİ : 13.09.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/874 E., 2023/293 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında Mahkemesinde görülen prime esas kazancın tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 16.02.2011-24.07.2015 tarihleri arasında davalı şirkette iş makinası operatörü olarak çalıştığını, davalı işveren tarafından primlerinin sigortaya eksik bildirildiğini, Şubat 2011 – Şubat 2012 arası net ücretinin aylık 1.690,00 TL, Mart 2012 – Nisan 2014 arası net ücretinin aylık 1.890,00 TL, Mayıs 2014’ten sonra da net aylık ücretinin 2.135,00 TL olduğunu, ücretin bir kısmının bankaya yatırılarak bir kısmının da elden ödendiğini, gerçek ücret konusunda araştırma yapılması gerektiğini belirterek davacının çalışma süresince aldığı brüt ücretlerinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıya banka ödemeleri dışında bir ödeme yapılmadığını, sigorta kayıtlarının gerçeği yansıtmadığını, Bank Asya Bankasına sunulan yazıda belirtilen ücretin gerçek ücreti yansıtmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davalı yanında gösterilen çalışmasının 16.02.2011-03.08.2015 tarihleri arasında gösterilerek bildirilen ücretler üzerinden davacının prim esas kazancının kayıt altına alındığını, fazla ödendiğini iddia edilen ücretler için Kurumun kusurunun bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.09.2021 tarihli ve 2020/28 Esas, 2021/731 Karar sayılı kararıyla;
Davacının davasının kabulü ile
Davacının davalı şirket yanında;
16.02.2011-12.09.2011 tarihleri arasında Brüt 1.605,50 TL,
13.09.2011-31.12.2011 tarihleri arasında Brüt 1.605,50 TL,
01.01.2012-27.04.2012 tarihleri arasında Brüt 1.786,92 TL,
28.04.2012-30.06.2012 tarihleri arasında Brüt 1.786,92 TL,
01.07.2012-17.07.2012 tarihleri arasında Brüt 1.895,77 TL,
18.07.2012-15.12.2012 tarihleri arasında Brüt 1.895,77 TL,
22.02.2013-09.04.2013 tarihleri arasında Brüt 1.972,56 TL,
11.06.2013-30.06.2013 tarihleri arasında Brüt 1.972,56 TL,
01.07.2013-31.07.2013 tarihleri arasında Brüt 2.059,04 TL,
11.09.2013-14.11.2013 tarihleri arasında Brüt 2.059,04 TL,
15.11.2013-03.12.2013 tarihleri arasında Brüt 2.059,04 TL,
04.12.2013-31.12.2013 tarihleri arasında Brüt 2.059,04 TL,
01.01.2014-30.06.2014 tarihleri arasında Brüt 2.158,81 TL,
01.07.2014-24.09.2014 tarihleri arasında Brüt 2.285,80 TL,
25.09.2014-31.12.2014 tarihleri arasında Brüt 2.285,80 TL,
01.01.2015-30.06.2015 tarihleri arasında Brüt 2.421,86 TL,
01.07.2015-03.08.2015 tarihleri arasında Brüt 2.567,00 TL ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesince, taraf vekillerinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK’nın 353/ 1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. 10. Hukuk Dairesinin 29.06.2022 tarih 2022/464 Esas, 2022/9977 Karar sayılı bozma ilamında;
2.1.Mahkemece, hükme esas kılınan bilirkişi raporunda tanık beyanlarında maaşın bir kısmının elden, bir kısmının bankadan ödendiği fakat 2015 Ağustos ayından itibaren hakedilen maaşın tamamının bankaya yatırıldığının belirtilmesi, TEB Bankasının hesap ekstresinde 2015 Haziran maaşının 1435,17 TL si yatırılır iken, 19.08.2015 tarihinde davacının maaşının artırılarak 1835,17 TL si yatırılması dikkate alındığında, davacının SPEK kazancı yaptığı işin makine operatörlüğü oluşu, yaşı kıdemi nazara alındığında 1.835,17 TL nin brütü olan 2.567,00 TL brütün 2015 yılındaki asgari ücrete oranlaması yapılarak geriye doğru çalıştığı yılların SPEK’i hesaplanmak suretiyle karar verildiği anlaşılmış ise de; verilen karar hatalıdır.
2.2. Mahkemece, sigorta primine esas kazanç tutarı konusunda yukarıda izah edilen yönteme uygun inceleme ve araştırma yapılmaksızın, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olduğundan bahisle karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Mahkemece Yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş, bozma ilamı doğrultusunda bilirkişi ek raporu alınmış, bilirkişi tarafından düzenlenen ve hükme esas alınan rapor ile Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda, davalı işyeri tarafından Bank Asya Şubesine verilen yazı delil başlangıcı olarak kabul edilmiş, bu belge doğrultusunda davacının aylık ücretinin 1.890,00 TL olduğu, yine dinlenen tüm tanıkların ücretlerin bir kısmının elden ödendiği yönündeki beyanları dikkate alınmakla, davacının 2013 yılı maaşının 1.890,00 TL olduğu mahkememizce kabul edilmekle, davacının brüt ücretinin 2.505,10 TL olduğu kabul edilmiş, davacının 2011 yılı Şubat ile Eylül dönemleri arası dönemlerin tanıkla ispat sınırının altında olmasına rağmen tanık beyanlarıyla ispat edilememiş olması 2011 Ekim ile 2012 Aralık dönemleri arasındaki talebinin ise yazılı delil ya da yazılı delil başlangıcı sayılabilecek bir belge ile ispat edilememiş olduğu bu nedenlerle reddi gerektiği gerekçesiyle;
Davacının davasının kısmen kabul kısmen reddi ile
Davacının davalı şirket yanında Ocak 2013 ile Haziran 2015 tarihleri arasında brüt 2.505,10 TL ücretle çalıştığının tespitine, bildirilen sigorta primine esas kazançların mahsup edilmesine,
Fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili: tanık beyanları davacının ücretinin asgari ücretin 2-3 katı olduğunu söylemelerine rağmen alınan bilirkişi raporunun hatalı olduğunu belirterek kararı temyiz etmiştir.
Davalı vekili: bordro kayıtları ile banka kayıtlarının uyumlu olduğunu ve yanlış değerlendirme ile karar verildiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
Davalı Kurum vekili; Kurum kayıtlarının aksinin yazılı delille ispatınn gerektiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun’un 77 nci maddesinin 1’inci fıkrası ile 5510 sayılı Kanun’un 80 inci maddesinin 1 inci fıkrası, 506 sayılı Kanun’un 77 nci maddesinin 1 nci fıkrası ve 5510 sayıl Kanun’un 80 inci maddesinin 1’inci fıkrası
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden ilgililere yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
13.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.