YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/6903
KARAR NO : 2023/9362
KARAR TARİHİ : 09.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1088 E., 2023/643 K.
KARAR : Esastan red
İLK DERECE MAHKEMESİ : … İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/353 E., 2021/467 K.
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Yargılamanın iadesini talep edenler vekili; babaları … vefatı sonrasında davacı Kurumun yapmış olduğu yersiz maaş ödemeleri için mirasçıları olan davalılara karşı icra takibine giriştiğini, bu takibi 28.06.2019 tarihinde müvekkilleri tarafından itiraz edilerek durdurulduğunu, müteveffa babalarının terekesi ölüm anında borca batık olduğundan hükmen reddedildiğini, müvekkillerinin bu terekeden hiçbir kazanım elde etmedikleri gibi mirasın kabul edildiğini gösterir hiçbir davranışta bulunmadıklarını, bu bakımdan davacı Kurumun başlatmış olduğu icra takibinin iptali gerektiğini beyanla; yargılamanın iadesi isteminin kabulüne, kesinleşmiş mahkeme kararının kaldırılarak haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kurum vekili; davacısı oldukları … İş Mahkemesinin 2020/61 Esas 2021/279 Karar sayılı dosya ile kendilerince açılan davanın ve birleşen davanın kabulüne miktar yönünden kesin olarak karar verildiğini, yargılamanın iadesi şartlarının mevcut olmadığını belirterek yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında; belirtilen yasal düzenlemeye göre dosya kapsamı değerlendirildiğinde; yargılamanın iadesi talep edilen davada murisin terekesinin borca batık olduğu ve bu nedenle mirasın hükmen reddedilmiş olduğu yönündeki itirazın yargılama aşamasında değerlendirilmediği, 07.07.2021 tarihinde mirasın hükmen reddinin tespiti davası açıldığı, HMK 375 /ç maddesinde “Yargılama sırasında, aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması” kuralının gerçekleştiği belirtilerek yargılamanın iadesi talep edilmiş ise de, terekenin borca batık olduğunun genel mahkemelerde açılacak dava ile tespit edilebileceği, yargılamanın iadesi talep edilen davada yargılama süresince terekenin borca batık olduğunun tespiti istemiyle dava açıldığına dair belge sunulmadığından mevcut delil durumuna göre davanın 27.05.2021 tarihli kararla sonuçlandırıldığı, mirasın hükmen reddinin tespiti davasının ise mahkeme kararından sonra 07.07.2021 tarihinde açıldığı, …nın 375/1-ç.maddesinde “yargılama sırasında, aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması” kuralında belirtilen “elinde olmayan nedenlerle elde edilememe” koşulunun somut uyuşmazlıkta gerçekleşmediği, yasada sınırlı olarak sayılan yargılamanın iadesi sebeplerinden hiçbirinin bulunmadığı, ayrıca terekenin borca batık olduğunun tespitine ilişkin mahkeme kararının ilgili mercilere sunulması halinde yargılamanın iadesi talep edilen davada verilen hükmün infazını bertaraf etmesi mümkün olduğundan yargılamanın iadesine yönelik talepte bulunulmasında hukuki yararın da mevcut olmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili, yeterli inceleme yapılmadığını, yargılama iadesi şartlarının mevcut olduğunu, davanın kabulüne karar verilmesine karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin yerinde olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında; yargılamanın yenilenmesi sebepleri …nın 375 inci maddesinde sayılmıştır. Somut olayda kanunda sayılan sebeplerden hiçbiri bulunmadığından ve davacının talebine dayanak yaptığı Gaziosmanpaşa 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/397 Esas sayılı dosyasında mirasın hükmen reddinin tespiti davasının bekletici mesele olarak kabul edilmesi gerekirken mahkemece durumun göz ardı ederek hüküm kurduğu hususunun “mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması” olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından HMKnın 379/1-c. maddesi uyarınca ön inceleme aşamasında ret kararı verilmesinin yerinde olduğu, mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla yargılanmanın yenilenmesini talep edenler vekilinin istinaf itirazları yerinde görülmemiş ve istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesi ile birebir aynı sebeplerle eksik incelemeye dayalı kararın bozulmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6100 sayılı yasanın 375 inci maddeleridir.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde davacılar vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.