YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/6728
KARAR NO : 2023/7661
KARAR TARİHİ : 06.07.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1083 E., 2023/426 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 37. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/437 E., 2021/28 K.

Taraflar arasındaki ödeme emrinin iptali ile menfi tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davacı ve davalı kurum vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararı ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I.DAVA
Davacı vekili, davalı kurumca müvekkili adına 2016/105348, 2016/107074, 2019/024225, 2019/024226, 2016/107075, 2016/105347, 2016/105346, 2016/107076 ve… takip numaralı ödeme emirlerinin düzenlenerek 414.647,18 TL tutarında borç çıkarıldığını, davacının dava dışı…Bakım Onarım ve Tic. A.Ş.’nin genel kurulunda yönetim kurulu üyesi seçildiğini, 26.02.2014 tarihinde alınan kararla yönetim kurulu üyesi ve B grubu imza yetkilisi olarak görevlendirildiğini, 24.08.2015 tarihinde yapılan 2014 yılı olağan genel kurul toplantısında 3 yıl süreyle şirketin yönetim kurulu üyeliğine seçildiğini, 29.12.2016 tarihli aynı şirketin olağanüstü genel kurul kararıyla seçilmiş olduğu yönetim kurulu üyeliğinden azledildiğini ve temsil yetkilerinin iptal edildiğini, bu durumun Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nin 04.03.2014 tarih 8520 sayı, 14.09.2015 tarih 8905 sayı ve 12.01.2017 tarih 9240 sayılı sicil gazetesi örneklerinden anlaşıldığını, dava konusu ödeme emirleri incelendiğinde davacının yönetim kurulu üyesi olması sebebiyle sorumluluğundan hareketle düzenlendiği ve 2015 – 2016 yıllarına ait prim alacaklarının istendiğinin anlaşıldığını, bununla birlikte davalı şirketin 6736, 7020 ve 7143 sayılı Kanunlar kapsamında davalı idareye yapılandırma talebiyle başvuruda bulunduğunu ve bir kısım ödemeler yaptığını, bu nedenle de müvekkilinin sorumluluğunun ortadan kalktığını belirterek, davanın kabulü ile müvekkilinin dava konusu ödeme emirlerinde belirtilen toplam 414.647,18 TL yönünden kuruma borçlu olmadığının ve ödeme emirlerinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.

II.CEVAP
Davalı vekili, davacının müvekkili kurumda … sicil sayılı dosyada işlem gören dava dışı … Plastik İnş. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 14.03.2008 tarih ve 7020 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 06.03.2008 tarihli kararıyla 5 yıl süreyle müdür seçildiğini ve bu süre içinde müdürlükte istifa ettiğinin tespit edilmediğini, söz konusu işyerinin prim borcu nedeniyle 5510 sayılı Kanuna göre takibe alındığını, dava dışı şirketin borçlarının ödenmemesi nedeniyle mernis adresi tespit edilen işyeri yetkilileri adına ödeme emri düzenlendiğini belirterek, davacının reddi ile davacı aleyhine %10 tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dışı şirketin 2016 yılı 11. ayına ait prim borcunun 31.12.2016 tarihinde, 2016 yılı 12. ayına ait prim borcunun 31.01.2017 tarihinde muaccel olduğu, davacının 29.12.2016 tarihinde yönetim kurulu üyeliğinin sona erdiği, bu itibarla emsal Yargıtay kararı karşısında, davacının 2019/024225 takip numaralı ödeme emrinde 2016/11, 12. dönem prim borcu, 2019/024226 takip numaralı ödeme emrinde 2016/11, 12. dönem işsizlik sigortası borcu ve… takip numaralı ödeme emrinde 2016/11, 12. dönem damga vergisi borçlarından sorumluluğunun bulunmadığı, davalı Kurum tarafından dosyaya dahil edilen 6736, 7020 ve 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırma taksit planları belgelerinde, dava dışı şirketin 6736 ve 7020 yapılandırma taksit planına göre bir kısım ödeme yaptığı,… Sosyal Güvenlik Merkezi’nden gönderilen 11.11.2020 tarih ve E-13475845-206.16.01-13613877 sayılı yazı cevabında dava dışı şirket tarafından 2016/2 – 2016/6 dönemleri arası 134.315,29 TL borç tahakkuku yönünden 6736 sayılı Kanun kapsamında 18 taksit halinde yapılan yapılandırmada ilk 3 takside karşılık 04.01.2017 tarihli 8.202,57 TL, 30.06.2017 tarihli 8.141,48 TL, 28.08.2017 tarihli 8.141,48 TL ödeniğinin kalan kısım ödenmediğinden taksit planının bozulduğunun, aynı işyeri tarafından 2016/8-2017/3 dönemleri arası 255.296,05 TL borç tahakkuku yönünden 7020 sayılı Kanun kapsamında 18 taksit halinde yapılandırmanın bir taksidine karşılık 15.122,11 TL’nin ödendiği, kalan taksitler ödenmediğinden yapılandırma planının bozulduğunun ve 6736 sayılı Kanun ve 7020 sayılı Kanun kapsamına giren ve şirket tarafından ödenmeyen borçlardan 2016/2 – 2016/12 dönemleri arasına düşen bakiye alacak için … adına ödeme emri tebliğ edildiğinin belirtildiği görülmekle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı kurum vekilleri istinaf yoluna başvurmuştur.

B.İstinaf Sebepleri:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davacı vekili, davacının 26.02.2014 tarihinde yönetim kurulu üyeliğine seçildiği, 29.12.2016 tarihine olağanüstü genel kurul kararıyla yönetim kurulu üyeliğinden azledildiğini ödeme emrine konu borçlar için dava dışı şirketin yapılandırma talebinde bulunduğunu, bir kısım borcu ödediğinin bilindiğini, yapılandırma başvurularıyla borcun tutarı, vadesi, dönemi ve ödenmemesi halinde sorumlu tutulacak kişinin değiştiğini, borcun niteliği değiştiğinden, ortaya çıkan yeni borçtan eski borçlu davacının sorumlu olmasının hukuken mümkün olmadığını belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.

İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davalı Kurum vekili, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, 2019/24225, 24226 ve 24227 takip nolu ödeme emirlerinin 2016 yılı 11. ayına ait prim borcunun 31.12.2016 tarihinde, 2016 yılı 12. ayına ait prim borcunun ise 31.01.2017 tarihinde muaccel olacağının belirtildiğini, eksik ve hatalı şekilde primin son ödeme günlerinin, prim borcunun doğduğu gün olarak kabul edildiğini, davacı 29.12.2016 tarihli Olağanüstü Genel Kurul kararı ile yönetim kurulu üyeliğinden azledildiğinden, her iki dönem için de borçtan sorumlu olacağını belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.

C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyadaki bilgi ve belgelerden;…Bakım Onarım ve Tic. A.Ş.’nin prim borçları nedeniyle yönetim kurulu üyesi olması nedeniyle davacıya,
2016/105346 takip nolu (2016/2 ve 3 dönemine ait 27,44 TL damga vergisi ve 19,40 TL gecikme zammı olmak üzere) 46,84 TL bedelli,
2016/105347 takip nolu (2016/3 dönemine ait 978,78 TL işsizlik sigorta primi ve 716,20 TL gecikme zammı olmak üzere)1.694,98 TL bedelli,
2016/105348 takip nolu (2016/3 dönemine ait 11.259,01 TL prim ve 8.238,54 TL gecikme zammı olmak üzere) 19.497,55 TL bedelli,
2016/107074 takip nolu (2016/4 dönemine ait 27.900,94 TL prim ve 19.994,43 TL gecikme zammı olmak üzere) 47.895,37 TL bedelli,
2016/107075 takip nolu (2016/4 dönemine ait 2.426,17 TL işsizlik sigorta primi ve 1.738,65 TL gecikme zammı olmak üzere) 4.164,82 TL bedelli,
2016/107076 takip nolu (2016/4 dönemine ait 23,50 TL damga vergisi ve 16,24 TL gecikme zammı olmak üzere) 39,74 TL bedelli,
2019/24225 takip nolu (2016/5-12 dönemine ait 188.563,94 TL prim ve 124.207,80 TL gecikme zammı olmak üzere) 312.771,74 TL bedelli,
2019/24226 takip nolu (2016/5-12 dönemine ait 17.026,55 TL işsizlik sigorta primi ve 11.220,53 TL gecikme zammı olmak üzere) 28.247,08 TL bedelli,
2019/24227 takip nolu (2016/5-12 dönemine ait 177,77 TL damga vergisi ve 111,29 TL gecikme zammı olmak üzere) 289,06 TL bedelli, toplam 414.647,18 TL tutarındaki ödeme emirlerinin 19/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği, 6183 sayılı Kanun’un (7061 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişik) 58/1 inci maddesinde kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın ödeme emrine karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde itiraz edebileceğinin düzenlendiği, davanın 23.12.2019 tarihinde yasal süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
… 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1164 E.2016/1056 K. sayılı dosyasında 07.11.2019 tarihi itibarı ile şirketin iflasına karar verildiği,
Ticaret sicil kaydına göre, Tasfiye halinde…Bakım Onarım ve Ticaret A.Ş’nin 16.09.2008 tarihinde tescil edildiği, eski ünvanının…Havacılık Taşımacılık Uçak Bakım Onarım ve Ticaret A.Ş olduğu, şirketin iflası nedeniyle unvanına “Tasfiye Halinde” ibaresinin eklendiği, davacı …’in yönetim kurulu üyesi B Grubu imza yetkilisi olarak görevlendirildiği, A Grubu imza yetkilisi ile her hangi bir B Grubu imza yetkilisinin şirket kaşe veya unvanı altında atacakları imzanın yeterli olduğunun belirtildiği, davacının 24.08.2015 tarihinde yapılan 2014 yılı olağan genel kurul toplantısında 3 yıl süreyle şirketin yönetim kurulu üyeliğine seçildiği, 29.12.2016 tarihli olağanüstü genel kurul kararıyla yönetim kurulu üyesi ve başkan yardımcılığından azline karar verildiği görülmektedir.

Yapılandırmaya dayalı ödeme olup olmadığının Kurumdan sorulduğu,… SGM yazısında;…Havacılık Taş. Uçak Bak. Onarım ve Tic. A.Ş.’nin 2016/2 -2016/6 dönemini kapsayan 134.315,29 TL tutarındaki borcunun, 6736 sayılı Kanun kapsamında 18 taksit halinde yapılandırıldığı, borcun ilk üç taksidine karşılık 04.01.2017 tarihli 8.202,57 TL, 30.06.2017 tarihli 8.141,48 TL, 28.08.2017 tarihli 8.141,48 TL ödendiği, kalan kısım ödenmediği için taksit planının bozulduğu, aynı işyerinin 7020 sayılı Kanun kapsamında 18 taksit halinde yapılandırılan 2016/8-2017/3 dönemleri arası tahakkuku bulunan 255.296,05 TL borcun bir taksidine karşılık 28.08.2017 tarihli 15.122,11 TL lik kısmının ödendiği, kalan taksitler ödenmediği için yapılandırma planının bozulduğu, 6736 ve 7020 sayılı Kanunlar kapsamına giren ve işyeri tarafından ödenmeyen borçlardan 2016/2-2016/12 dönemleri arasına düşen kısmı için davacıya ödeme emirlerinin gönderildiği bildirilmiştir.

…Bakım Onarım ve Tic A.Ş.’nin prim borçları nedeniyle takip yapılan davacının, temsil ilzam yetkisi bulunmadığı ve şirket tarafından yapılandırma başvurusunda bulunulduğundan bahisle ödeme emrinin iptali için eldeki davayı açtığı anlaşılmakta olup; davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanun’un 88 inci maddesidir.

Somut olayda; dava dışı…Bakım Onarım ve Tic A.Ş.’nin davalı Kuruma olan 2016/2-12 dönemi prim borçları nedeniyle takip yapılan davacının, yönetim kurulu üyeliğinden azledildiği, şirketin yapılandırma başvurusunda bulunduğundan bahisle ödeme emrinin iptali için eldeki davayı açtığı anlaşılmakta olup; davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanun’un 88 inci maddesidir.

Mahkemece, yazılı şekilde karar verilmişse de;
1-Davacının en son 24.08.2015 tarihinde 3 yıl süreyle şirketin yönetim kurulu üyeliğine seçildiği 29.12.2016 tarihli olağanüstü genel kurul kararıyla yönetim kurulu üyesi ve başkan yardımcılığından azline karar verildiği, davacının takibe konu 2016/2-12 dönemi prim borçlarından tahakkuk tarihi itibarıyla sorumluluğu bulunduğu anlaşılmış, yapılandırmaya dayalı ödemelerin kurumdan sorulduğu, yapılandırma kapsamına giren ve işyeri tarafından ödenmeyen borçlardan 2016/2-2016/12 dönemleri arasına düşen kısmı için 27.11.2019 tarihi itibarıyla borç hesaplanıp davacı adına ödeme emri düzenlendiği anlaşılmıştır.

Takibe konu 2016/2-12 dönemi prim borçlarının tümünden davacının tahakkuk tarihi itibarıyla sorumlu olmasına rağmen ödeme tarihi itibarıyla değerlendirme yapılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmesi hatalıdır.

2-Öte yandan davanın reddedildiği miktar yönünden %10 haksız çıkma tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar verilmiş ise de; 6183 sayılı Kanun’un 58 inci maddesi Anayasa Mahkemesi’nin 21.04.2022 tarih ve 2021/119 Esas- 2022/48 Karar sayılı kararıyla iptal edildiğinden haksız çıkma tazminatının reddi gerekirken kabulü de usul ve yasaya aykırıdır.

Yukarıda yer alan açıklamalar ışığında, takibe konu 2016/2-12 dönemi prim borçlarının tümünden tahakkuk tarihi itibarıyla davacının sorumlu olduğu (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 06.12.2022 tarih 2021/10-17 Esas- 2022/1671 Karar sayılı ilamı) anlaşılmakla davanın ve haksız çıkma tazminatının reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kısmen kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Ne var ki bu hatanın düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, davacı vekili ile davalı Kurum vekilinin istinaf istemlerinin kabulü ile 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.2 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine, haksız çıkma tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.

V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde öne sürdüğü gerekçelerle temyiz talebinde bulunmuştur.

C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ödeme emrinin iptali ve menfi tespit talebine ilişkindir.

2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci; 6183 sayılı Kanun’un 35, mükerrer 35 ve 5510 sayılı Kanun’un 108 inci maddesinin c bendi gereğince 01.07.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanun’un 88 inci maddesidir.

3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde verilen hükmün yerinde olduğu anlaşılmakla davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

06.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.