YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/6676
KARAR NO : 2023/7664
KARAR TARİHİ : 06.07.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/648 E., 2023/857 K.
KARAR : Esastan Red
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 6. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/120 E., 2022/49 K.
Taraflar arasındaki sigorta primine esas kazanç tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, müvekkilinin 11.11.2011 tarihinden 06.07.2018 tarihine kadar…Mah. … Sitesi C Blok No:31… … adresinde faaliyet gösteren…tekstil adlı işyerinde konik çözücü (konik çözgü makinesi operatörü) ve çözgü dokuma tezgahı ustası olarak çalıştığını asıl işi haricinde şoförlük dahil makine arızalarının giderilmesi gibi çeşitli işler yaptığını gece bir makine arızalandığında saatin kaç olduğuna bakılmaksızın davacının çağrıldığını ve arızanın giderilmesi işleminin davacıya yaptırıldığını davacının işyerinde kendi iş yeriymiş gibi yıllarca çalıştığını, davacının son 1 yıldır aldığı gerçek ücretin net 3.300 TL. olduğunu günde 12 saat ve çoğunlukla haftanın 7 günü çalıştığını düzenli hafta tatili günü olmadığını SGK kayıtlarına göre 11.10.2011-31.11.2013 tarihleri arasında … (davalının oğlu) işverenliğinde 16.07.2014- 06.07.2018 tarihleri arasında davalının işverenliğinden sigorta primlerinin asgari ücret üzerinden yatırıldığını davacının aylık ücretinin asgari ücret kısmının banka hesabından geri kalan kısmını elden aldığını bu sebeple davacının davalı işyerinden en son aldığı prime esas gerçek net aylık ücretinin 3300 TL olarak tespitine davacının sigorta primine esas gerçek aylık ücreti üzerinden hesaplanarak geriye dönük 16.07.2014-06.07.2018 tarihleri arasında ödenmemiş sigorta primlerinin davalı tarafa ödettirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı SGK vekili, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, sigortalı prime esas kazançlarının tespitinde mülga 506 sayılı Kanun’un 79, 5510 sayılı Kanun’un ise 86 ncı maddesi gereğince ve maddede yer alan bildirgeler ile sigortalıları çalıştıran işverenler Kuruma bildirmekle yükümlü hükmünün yer aldığını davanın usulden reddedilmesi gerektiğini Sayın Mahkeme aksi kanaatte ise sigortalıların prim ödeme yükümlülüğünün işverenlere yüklendiğinden aleyhlerine yargılama giderlerinin hükmedilmemesini talep ettiğini belirtmiştir.
Davalı … (Feza tekstil) vekili, davanın zamanaşımına uğradığını davacının müvekkili işyerinde 16.07.2014-06.07.2018 tarihleri arasında olduğunu 11.11.2011-31.10.2013 arasındaki süre ile birleştirilmesinin mümkün olmadığını çalışmanın 2 ayrı işveren yanında geçtiğini davacının dokuma-çözgü işçisi olarak çalıştığını bunun dışında şoförlük makine arıza giderilmesi gibi işler yapıldığının doğru olmadığını müvekkil işyerinin küçük çaplı olduğunu davacının belirttiği ücretlerde işçi çalıştırabilecek nitelikte olmadığını davacının asgari ücret üzerinden ücret aldığını ve sigorta primlerinin ödendiğini davacının kıdem tazminatının asgari ücret üzerinden ödendiğini ödeme dekontlarında ihtirazı kayıt olmadığını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dahili davalı … vekili, davanın zamanaşımına uğradığını 11.11.2011-31.10.2013 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığını o dönemde işyerinde bir tane çözgü makinesi bulunduğunu işyerinin çaplı olduğunu belirtilen ücretle işçi çalıştırabilecek nitelikte olmadığını davacının asgari ücret aldığını ve sigorta primlerinin yatırıldığını işyerinde çalışan işçi sayısının 10 dan az olduğunu yasal olarak ücretlerin bankadan ödenme zorunluluğu bulunmadığını ödeme dekontlarında ihtirazı kayıt olmadığını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile toplanan belgeler, alınan tanık beyanları ile bilirkişi raporları birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalı iş yerinde 11.11.2011-06.07.2018 tarihleri arasında çalışmış olduğu, ücretin bir kısmının elden ödenerek prime esas kazancın eksik bildirildiğini iddia ettiği, davacının iddia ettiği brüt ücret dikkate alındığında yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda iddianın senetle ispatlanması gerektiği, davalının muvafakat göstermemesi halinde ücret iddiasının tanık ile ispat edilemeyeceği, dosyaya celp edilen belgeler ve alınan bilirkişi raporlarında yapılan tespitlere göre davacının iddiasının yazılı delil ile ispat edilemediği, tanık ile ispata imkan verecek yazılı delil başlangıcının mevcut olmadığı göz önüne alınarak davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, kararın yerinde olmadığını, davacının konik çözgü makine operatörü olarak çalıştığını, asgari ücret almasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, mahkeme kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep ettiğini beyanla istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararında, davacının 11.11.2011 – 31.10.2013 tarihleri arasında … yanında, 16.07.2014 -06.07.2018 tarihleri arasında … yanında çözgü dokuma tezgah ustası olarak çalıştığı, davacı tarafça hizmet akdine tabi olarak geçen ve SGK’na bildirim yapılan sigortalılık süresinde asgari ücret üzerinde ücretle çalıştığı iddia edilmiş ise de prime esas kazanç miktarın tespitine ilişkin iddianın davacının iki dönem çalışması için ayrı ayrı değerlendirilmesi senetle ispat (HMK’nun 288.maddesi) kuralı, kesin delille ispat edilemediği, ilk derece mahkemesinin ret kararında herhangi bir isabetsizlik bulunmadığının değerlendirildiği gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin 1 numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesinde belirttiği gerekçelerle kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, sigorta primine esas kazancın tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370, 371 inci; 200 ve 202 nci maddeleri ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 80 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
06.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.