YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/6221
KARAR NO : 2023/6766
KARAR TARİHİ : 13.06.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
KARAR : Kabul
Taraflar arasında Mahkemesinde görülen istirdat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; davalının yetim aylığı almakta iken kurum denetmenlerince yapılan tahkikat neticesinde boşandığı eşi ile birlikte yaşadığının tespit edildiğini fuzulen ödenen 9.972,41 TL’nin adına borç kaydedildiğini beyanla bu miktar alacağın davalıdan faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin boşandığı eşi ile birlikte yaşamasının söz konusu olmadığını, müşterek çocukları için bir kaç defa görüştüğünü, eski eşin … dışında ikamet ettiğini, ayrıca … 2. İdare Mahkemesinin 2016/474 Esas sayılı dosyası ile işlem iptali davası açıldığını beyanla davanın derdest olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 22.09.2022 tarihli ve 2022/73 Esas, 2022/366 Karar sayılı kararıyla; … 2. İdare Mahkemesi’nin 2016/474 Esas sayılı dosyası UYAP ortamından dosya arasına alınmış, incelemesinde “davacının anlaşmalı olarak eşinden boşanmasından sonra eski eşi ile birlikte yaşamaya devam etmesi nedeni ile babasından kalan yetim aylığının kesilmesinin ve tarafına borç çıkartılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden bahisle” davanın reddine karar verildiği, verilen kararın istinaf edilmemesi üzerine 27.05.2017 tarihinde kesinleştiği, Mahkemece apartman yöneticisi … ve davacının annesine beyanlarına esas alındığı, davacının annesi …’nin talimat yolu ile alınan ifadesinde SGK’ya giderek şikayetin kendisi tarafından yapıldığı, kızı ile iletişiminin iyi olmadığı, diğer kızı …’nin aynı şekilde kocasından boşanarak eski eşi ile birlikte yaşamaya devam ettiği, davalı kızı ile bir irtibatının bulunmadığını, birlikte yaşadıklarının kızlarından bir yakının kendisine ifade ettiği, görgüye dayalı bir bilgisinin bulunmadığı anlatımlarından aile içeresinde anne ve kız çocukları arasında annenin maaşını eksilmesinden kaynaklı bir husumetin oluştuğu anlaşılmış, sitenin kapıcı ve yöneticilerinin beyanları alınmış, anlatımlarından 2005 yılı içeresinde davalının eşi ile 3 ay kadar birlikte ikamet ettiklerini sonrasında davalının buradan ayrıldığı, eşinin halen bu sitede ikamet etmeye devam ettiği, …’ın (…) alınan ifadesinde; davalının kızı … ile liseden arkadaş olduğu, 2003 yılında liseden mezun olduğu, mezun olmasından 2 yıl kadar sonrasında kızı …’ın evlendiği, gerek bu bu 2 yıllık dönem zarfında gerekse lise arkadaşı …’ın …’ya geldiği zamanlarda ziyaret amaçlı evlerine uğrak verdiği, bu zamanlarda davalının eşi ile ayrı yaşadığını, ilk önce … sitesinde ikamet ettiklerini sonrasında Medeniyet ve Sertuğ apartmanlarına taşındıklarını, davalının eşini sadece kızlarının düğününde gördüğünü, başkaca bir görmüşlüğünün olmadığını ifade etmiş, tanık anlatımlarında davacının 2005 yılı içerisinde 3 ay kadar eşi ile birlikte … sitesinde ikamet ettiği, sonrasında Medeniyet ve Sertuğ apartmanlarına taşındığı, eşinin halen … sitesinde ikamet etmeye devam ettiği, kuruma şikayetin anne ile çocuklar arasındaki husumetten kaynaklı olduğu, taraflar arasında boşanma sonrası fiili bir birlikteliğin bulunmadığı anlaşılmakla;
Davanın reddine, karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekilince temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 09.11.2022 tarih, 2022/12399 Esas, 2022/13893 Karar sayılı bozma ilamında;
Dosya kapsamı incelendiğinde, hakkında verilen boşanma kararı üzerine, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu kapsamındaki iştirakçi babası üzerinden hak sahibi kız çocuğu sıfatıyla anılan Kanun hükümlerine göre davalıya bağlanan yetim (ölüm) aylığının, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığının belirlendiği gerekçesiyle 01.08.2013 günü itibariyle kesildiği anlaşılmaktadır.
Belirtilen açıklamalar ışığında somut olaya dönüldüğünde; davacı … tarafından davalı kuruma karşı kurum işleminin iptali istemiyle 02.09.2015 tarihinde açılan … 2. İdare Mahkemesi’nin 2016/474 Esas, 2017/780 Karar sayılı dosyasının incelemesinde “….tarafların birlikte yaşadığı sonucuna ulaşılmakta ve davacının anlaşmalı olarak eşinden boşanmasından sonra eski eşi ile birlikte yaşamaya devam etmesi nedeni ile babasından kalan yetim aylığının kesilmesinin ve tarafına borç çıkartılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden bahisle” davanın reddine karar verildiği, verilen kararın istinaf edilmemesi üzerine 27.05.2017 tarihinde kesinleştiğinin anlaşılması karşısında; giderek iş bu davada toplanan deliller ve dosya içeriği de gözetildiğinde, birlikte yaşama olgusunun uyuşmazlık döneminde sabit olduğunun anlaşılması karşısında davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle istemin reddine dair verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirdiğinden bahisle karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;davacı … tarafından davalı kuruma karşı kurum işleminin iptali istemiyle 02.09.2015 tarihinde açılan … 2. İdare Mahkemesi’nin 2016/474 E 2017/780 Karar sayılı dosyasının incelemesinde “….tarafların birlikte yaşadığı sonucuna ulaşılmakta ve davacının anlaşmalı olarak eşinden boşanmasından sonra eski eşi ile birlikte yaşamaya devam etmesi nedeni ile babasından kalan yetim aylığının kesilmesinin ve tarafına borç çıkartılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden bahisle” davanın reddine karar verildiği, … 2. İdare Mahkemesinin 2016/474 Esas 2017/780 Karar sayılı dosyasının istinaf edilmemesi üzerine 27.05.2017 tarihinde kesinleştiği görülmüş, idari dava dosyası, bozma ilamı birlikte değerlendirildiğinde uyuşmazlık konusu dönemde davalı …’nin boşandığı eşi ile birlikte yaşama olgusu sabit görülmekle;
Davanın kabulü ile;
9.972,41 TL kurum alacağının sarf ve ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; gerekçesiz mahkeme kararını kabul etmediklerini belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; yersiz ödenen aylıkların istirdatı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3’üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 428 ‘inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası,
2- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 56, 59 ve 96 ncı maddeleri
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3’üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine, gönderilmesine,13.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.