YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4849
KARAR NO : 2023/4852
KARAR TARİHİ : 04.05.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki İlk Derece Mahkemesinde görülen rücuan tazminat istemli asıl ve birleşen davalardan dolayı verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl davanın kabulüne, birleşen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı kurum ve davalı … Parke San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmekle, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil kurum sigortalısı 3/22147137 sigorta sicil nolu …’un … Nakliyat Firmasının yanında işçi olarak çalıştığını, …lı ilçesinde … İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. Tekirdağ-…lı Karayolunun 12 kilometresinde yapılmakta olan F Tipi Cezaevi inşaatında laminant parke işini … Parke firmasına verdiğini, bu firma tarafından da laminant parke ve diğer malzemelerin asansörlü vinç aracılığı ile üst katlara çıkarılması işinin … Nakliyat firmasına verildiğini, nakliyat firmasınca …’un 11.08.2011 tarihinde görevlendirildiğini, olay günü Cezaevi Lojmanlarında asansörü kurmaya çalışan …’un asansör sepetinin raydan çıkması nedeniyle düşerek hayatını kaybettiğini, olayın iş kazası olması nedeniyle kurum tarafından ödenen masrafların ve hak sahiplerine ödenen tazminatın tahsili için mahkemeye dava açmak zorunda kaldıklarını, olayın işverenin iş güvenliği ve işçi sağlığı tüzük ve yönetmeliklerine uygun güvenlik önlemlerini almamış olması nedeniyle meydana geldiğini, olayla ilgili … Nakliyat Firması sahibi ve …’un işvereni olan … aleyhine Tekirdağ Cumhuriyet Başsavcılığının 2011/6146 soruşturma ve 2011/2110 Esas sayılı dosyası ile soruşturma başlatıldığı ve 2011/766 İddianame nosu ile Tekirdağ 3. Asliye Ceza Mahkemesine 2011/372 Esas sayılı dava açıldığını, … Nakliyat Firmasına taşıma işi veren … Parke Firması ve … A.Ş. ile … İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.nin üst işveren olduğu anlaşılmakla iş güvenliği konusunda uzman bilirkişiler marifetiyle taşeronluk ilişkisinin tespitini talep ettiklerini, açıklanan nedenlerle miktar ve kusur bakımından fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 3.000,00 TL peşin gelirli değerlerin gelir bağlama kararlarının onama tarihinden itibaren masraf ve ödemelerin ise sarf ve ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizleriyle üst işveren konumundaki işverenler … A.Ş. … Ltd. Şti ve … Parke isimli firmaya karşı iş güvenliğinde uzman bilirkişilerce yapılacak kusur incelemesine göre kusur tespit edilmesi halinde dava hakları saklı kalmak kaydıyla tazmin ve tahsiline yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
II. CEVAP
1.Davalı … Ltd. Şti vekili cevap dilekçesi ile özetle; müvekkili şirketin hiçbir suretle müteveffanın işvereni konumunda olmayıp iş bu davada taraf sıfatlarının bulunmadığını işveren konumunda bulunmayan müvekkili şirketin sorumluluğunun söz konusu olamayacağını müvekkili şirketin parke işi için … parke firmasıyla anlaşmış olduğunu bu işin ifası süresince yapılacak tüm işlemlerin … parke tarafından yerine getirileceğini, olaydan sonra anlaşıldığı üzere … Parke’nin parkelerin taşınması işini … Nakliyat firması ile anlaştığını, diğer yandan müvekkili şirket şantiyesinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden tüm tedbirlerin Tekirdağ Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturma neticesinde olayın oluş biçimi ve yapılan tespitler neticesinde müvekkili şirkete hiçbir kusur atfedilmediğini beyanla müteveffanın işveren sıfatı bulunmayan ve olayın oluşunda hiçbir kusuru bulunmayan müvekkili şirket yönünden iş bu haksız davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunduğu görülmüştür.
2.Davalı … … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesi ile özetle; halen derdest olan 2012/125 esas sayılı dosyasında verilecek hükmün bu davayı doğrudan etkileyeceğinden anılan davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini, kazalı … Nakliye firmasının çeşitli işlerde çalıştırdığı sürekli işçisi olup müvekkiline ait işyerinde istihdam edilmediğini, müvekkili şirketin Tekirdağ’da işyeri olmadığını nakliye işi ile iştigal etmediğini, işinin tamamen parke üzerinde olduğunu, olayın meydana geldiği işyerinin davalılardan … İnşaat San. Tic. A.Ş. ‘ye ait olduğunu dolayısıyla gerek kanundan gerekse yönetmeliklerden kaynaklanan işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü kimsenin şantiyenin ve dolayısıyla işyerinin tek sorumlusunun … San. Tic. A.Ş. olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunduğu görülmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Özetle; 2016/513 Esas sayılı dosya yönünden davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile, 4.180,41 TL peşin sermaye değeri gelirin tahsis onay tarihi olan 29.07.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … İnşaat San. ve Tic.Ltd.Şti. ve … Parke Cila Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. 4.137,57 TL’lik kısmından sınırlı sorumlu olmak üzere davalılar … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti. ve … Parke Cila Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti. ve …’dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, birleşen 2013/433 Esas sayılı dosya yönünden, davacı tarafın talebi mahkememizin 2016/513 Esas sayılı dosyasında hüküm altına alındığından bu dosyada ayrıca karar verilmesine yer olmadığına, dair karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Kurum ve davalı şirketlerin vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Özetle; “… davanın kabulü gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir”, gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla özetle; A)asıl dava (2019/458 Esas) yönünden; davanın kabulü ile; -8.275,14 TL peşin sermaye değeri gelirin tahsis onay tarihi olan 29.07.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte; 262,40-TL cenaze giderinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar …, … İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti, … Parke Cila Paz. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa ödenmesine, davacı tarafın fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, b) Birleşen dava (2013/433 Esas) yönünden; davacı tarafın talebi mahkememizin 2019/458 Esas sayılı dosyasında hüküm altına alındığından bu dosyada ayrıca karar verilmesine yer olmadığına, dair karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kurum ve davalı … Ltd. Şti vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kurum vekili özetle; kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı … Ltd Şti vekili özetle; yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ve 5510 sayılı Kanun’un 21 inci maddesi
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı kurum ile davalı… Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,04.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.