YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/473
KARAR NO : 2023/968
KARAR TARİHİ : 08.02.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2579 E., 2022/2136 K.
DAVALILAR : …
FER’Î MÜDAHİL :… vekili Avukat …
DAVA TARİHİ : 06.05.2019
HÜKÜM/KARAR : Davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kocaeli 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2019/117 E., 2020/47 K.
Taraflar arasındaki hizmet ve sigorta başlangıcının tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın feri müdahil kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, feri müdahil kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalıya ait işyerinde 25.05.1996 tarihinden 1996 yılı Eylül ayı da dahil olmak üzere inşaat işçisi olarak çalıştığını, davalı işverenin müvekkilinin babası olduğunu, işe başlangıç tarihinin 25.05.1996 olmasına rağmen, ilk prim yatırılan tarihin 03.08.2000 tarihi olduğunu ve primlerinin başka bir işveren tarafından ödendiğinin görüldüğünü, ancak bu durumun gerçeği yansıtmadığını, müvekkilinin davalı yanında 25.05.1996 tarihinden 1996 yılı Eylül ayına (dahil) kadar inşaat işinde işçi olarak çalıştığını, bu duruma ilişkin prim ödemelerinin yapıldığı evrakların ekte sunulduğunu, dava konusu durum ile ilgili SGK’ya başvurulduğunu ancak bir hata nedeniyle böyle bir durumun olabileceğinin bildirildiğini belirterek, müvekkilinin davalı işyerinde 25.05.1996 Eylül 1996 tarihleri arasında çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 25.05.1996 tarihi olarak tespitine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II.CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde;davacının oğlu olduğunu, dilekçede belirtilen 25.05.1996 Eylül 1996 tarihleri arasında yaptığı inşaat işinde yanında işçi olarak çalıştığını ve maaşını aldığını, davacının hem maaşını ödediğini, hem de sigorta primlerini yatırdığını, her ne kadar davacının SGK’da işe başlangıç tarihi 25.05.1996 değil de 03.08.2000 tarihi olarak gözükse de bu durumun hatalı olduğunu, ancak bu hatadan dolayı kendisinin kusur ve sorumluluğunun bulunmadığını, SGK tarafından eksik ya da hatalı bir işlem yapıldığını belirttiği görülmüştür.
Feri müdahil Kurum vekili cevap dilekçesinde; kurum tarafından tesis edilen işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu, öncelikle mevcut davanın 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçirilmiş olması sebebiyle reddine karar verilmesini, davacının açtığı davayı ispatlayabilmesi için kurum kayıtlarının aksini ispat edecek derecede yazılı deliller ileri sürmesi gerektiğini, resmi belge olan Kurum kayıtlarının aksinin ancak eş değer yazılı belgelerle ispat edilebileceğini, davanın tanık beyanlarıyla ispatının mümkün olmadığını, Kamu düzenini ilgilendiren bu tür hizmet tespiti davasının hâkimlikçe titizlikle incelenmesi gerektiğini, işyerinin açılış ve kapanış tarihlerinin araştırılması gerektiğini, yazılı bir takım belgelerin araştırılması (ücret bordrosu, vizite kâğıdı vb.) gerektiğini, tanık deliline başvurulduğu takdirde dinlenecek tanıkların bordroda ismi geçen aynı veya komşu işyeri çalışanı kişiler olması gerektiğini, davacının dava dilekçesinde belirttiği dönemlerde kesintisiz sigortaya tabi olarak çalışıp çalışmadığı, yaşı, ücreti, yaptığı işin niteliği gibi hususların da resen araştırılması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davalı işyerinin 20.03.1985 tarihinde yasa kapsamına alınmış olduğu, dinlenen tüm tanık beyanları ve kuruma sunulan belgelerden ve davacıya ait işe giriş bildirgesi ile tüm belgelerin değerlendirilmesinden; davalı …’nin davacının babası olduğunu ve davacının çalıştığını bildirir cevap dilekçesi ile davacının 25.05.1996 – Eylül 1996 tarihleri arasında 1049839.41 sicil numaralı işyerinde hizmet akdine dayalı kesintisiz olarak çalıştığı anlaşıldığı gerekçesiyle,
Davanın kabulü ile,
Davacının 25.05.1996 – Eylül 1996 tarihleri arasında 1049839.41 sicil numaralı işyerinde hizmet akdi ile kesintsiz çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde Feri Müdahil Kurum vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B.İstinaf Sebepleri:
1.Feri Müdahil Vekilinin İstinaf Sebepleri
Salt işe giriş bildirgesinin verilmesinin eylemli çalışma olgusunun ispatına elverişli olmadığını, davanın dinlenebilmesi için hak düşürücü sürenin geçtiğini, davanın yazılı belge ile ispatlanması gerektiğini, dinlenilecek tanıkların bordro tanığı yada komşu iş yeri tanığı olması gerektiğini, salt tanık beyanları ile hüküm kurulamayacağını belirterek istinaf talebinde bulunmuştur.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesi;
Davacının işe giriş bildirgesinin verildiği 25.05.1996 tarihinden 1996 Eylül ayıda dahil çalıştığını belirterek bu tarihler arasındaki çalışmalarının tespiti ile sigorta başlangıç tarihinin 25.05.1996 olduğunun tespitini talep ettiği, ilk derece mahkemesince çalışma süresinin bitiş tarihinin açıkça gün, ay ve yıl belirtilmeksizin 25.05.1996 tarihi Eylül 1996 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verildiği, kararda ay ve yılın bildirilmesine rağmen bitiş gününün bildirilmediği anlaşılmaktadır. İlk Derece Mahkemesinin hükmünün çalışma süresinin bitiş tarihini 30.09.1996 olarak kabul ettiği değerlendirildiği,
Davacının işe giriş bildirgesi bulunduğu anlaşıldığından davacının talebi hak düşürücü süreye tabi olmadığı,
Celp edilen bilgi ve belgeler ile davacı tarafından sunulan bilgi ve belgeler incelendiğinde; Davalı adına tescilli 1040839 sicil nolu, Belen Sokak adresinde bulunan işyerinde davacının 25.05.1996 tarihinde çalışmaya başlayacağına dair işe giriş bildirgesinin 24.06.1996 tarihinde kurum kayıtlarına intikal ettiği, işe giriş bildirgesindeki sigorta sicil numarasının davanın sonraki başka iş yerlerinden yapılan bildirimlerde de kullanıldığı, davacı ile davalının baba – oğul olduğu, kurum kayıtlarında dönem bordrolarının bulunmadığı ancak davalının kuruma intikal ettiği anlaşılan işe giriş bildirgesi dizi pusulası ve dönem bordroları bildirgeleri ve bildirilen işçilere ilişkin prim ödenmelerini gösterir tahakkuk fişi ve primlerin banka ödeme belgeleri bulunduğu, işe giriş bildirgesi verilen iş yerinin davalı adına tescilli 1049839 sicil nolu iş yeri olduğu anlaşıldığı,
Davacı tarafından sunulan ve kurum kayıtlarına intikal eden dönem bordrolarında davacı ve tanık olarak dinlenen … ‘in bildirim günlerinin yer aldığı ve 30 günden az olduğu, tanıkların yevmiye esası ile çalıştıklarını bildirdiği, davacı ile davalının baba oğul olduğu, davalının oğlu aleyhine bildirimde bulunamayacağı, tanıkların yevmiye usulü çalıştıklarını belirttiği, ayrıca davacının çalışma dönemi içinde 18 yaşında olmadığı, davacının 1996 yılı Mayıs ayında 3 gün, Haziran ayında 15 gün, Temmuz ayında 15 gün, Ağustos ayında 8 gün ve Eylül ayında 7 gün bildirimi yapıldığı anlaşıldığından davacının 18 yaşını ikmal etmediği gözetilerek bildirim yapılan günlere göre davacının davasının kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken 25.05.1996 Eylül 1996 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığının kabulü ile hüküm kurulmasının yerinde olmadığı, istinaf talebinde bulunan feri müdahil kurum vekilinin istinaf talebinin kısmen yerinde olduğu, bu eksikliğin giderilmesinin yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği anlaşıldığı gerekçesiyle,
Feri Müdahil …’nın istinaf başvurusunun kabulüne, HMK’nın 353/1-b.2 bendi gereğince, İlk Derece Mahkemesi Kararının Kaldırılmasına,
II-Davanın kısmen kabulüne ile,
a-Davacının davalı adına tescilli 4 4003 01 49839 41 06 sicil nolu iş yerinde
-25.05.1996-31.05.1996 tarihleri arasında 3 gün süre ile
-01.06.1996-30.06.1996 tarihleri arasında 15 gün süre ile
-01.07.1996-31.07.1996 tarihleri arasında 15 gün süre ile
-01.08.1996-31.08.1996 tarihleri arasında 7 gün süre ile
-01.09.1996-30.09.1996 tarihleri arasında 7 gün süre ile çalıştığının tespitine,
b-Davacının sigorta başlangıç tarihinin 22.10.1996 olduğunun tespitine,
c-Davacının tespitine karar verilen günlerin 506 sayılı Yasanın 60/G maddesince prim ödeme gün sayısı olarak değerlendirilmesine,
d-Fazlaya dair talebine reddine, karar vermiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde feri müdahil kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Feri müdahil vekili; istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuşlardır.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun’un 2, 6, 60, 79 ve 108 inci maddeleri
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup feri müdahil kurum vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…