YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4290
KARAR NO : 2023/4303
KARAR TARİHİ : 24.04.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen hizmet tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulü ile incelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, davalı olarak … Lokantası-… ve SGK Başkanlığını göstererek davacının 25.12.2008 -29.07.2009 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde günün asgari ücretiyle kesintisiz ve sürekli olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiş; dahili dava dilekçesinde de özetle; müvekkilinin, … Lokantasında 25.12.2008 tarihinde bulaşıkçı olarak çalışmaya başladığını, işveren olarak … isimli şahsı bildiğini, … tarafından, işverenin … olduğunun belirtildiğini, müvekkilinin aralıksız ve sürekli işçi olarak çalışmakta iken 29.07.2009 tarihinde haksız ve sebepsiz olarak herhangi bir bildirimde bulunulmadan kötüniyetle işine son verildiğini, …’ın dahili davalı olarak kabul edilmesini, müvekkilinin, davalı işverene ait işyerinde 25.12.2008- 29.07.2009 tarihleri arasında günün asgari ücretiyle sürekli ve kesintisiz olarak çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı … vekili, müvekkilinin, ibraz ettikleri vergi levhasından anlaşılacağı üzere sözkonusu … Lokantası ile herhangi bir bağlantısı olmadığını, işverenin … olduğunu, müvekkili hakkında açılan davanın taraf sıfatı yokluğundan dolayı davanın reddini talep etmiştir.
Davalı Kurum vekili, davacının davalı işyerinde veya başka işyerinde çalışmasına rastlanmadığını, Yargıtayın tespit davalarını kamu düzeni ile ilgili davalar meyanında değerlendirdiğinden mahkemece re’sen inceleme yapılarak söz konusu işyerinin tespiti istenen dönemde faal olup olmadığı, işverenin işverenlik sıfatı ile husumete ehil olup olmadığının araştırılması gerektiğini, işyeri dosyalan ve davacıya ait sigorta sicil dosyalan SGK Samsun İl Müdürlüğünden celbedilerek şahsi dosya ve mevcut ise belgeler incelenmeli, tanık dinlenmesine muvafakati olmamakla birlikte mahkemece tanık dinlenmesi cihetine gidilecekse, aynı işyerinde çalışan amir ve ustabaşı gibi kişilerin tanıklıklarına başvurulmasını, işin niteliği de gözetilerek meslek kuruluşları veya odası, vergi dairesi, ticaret sicil memurluğu, Bölge Çalışma ve Sosyal Sigortalar Kurumundaki kayıtlar yardımı ile davacının çalışmalarının gerçek olup olmadığının ve uyuşmazlık konusu olan hususun hiçbir tereddüde mahal kalmayacak şekilde kanıtlanması gerektiğini, yasal olmayan davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.02.2016 tarihli ve 2009/390 E. 2016/194 K. sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkeme kararına karşı davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 30.09.2019 tarihli ve 2016/17970 E. 2019/6796 K. sayılı ilamında; somut olayda, davanın …Lokantası-… ile …’ın yasal mirasçılarına karşı 25.12.2008-29.07.2009 tarihleri arasında hizmet akdi çalışma iddiası ile açıldığı, … vekilinin davaya konu iş yerinin sahibinin … olduğunu bildirdiği, …’a ait vergi levhasının bir suretini dilekçesine ek yaptığı, davalı kurumda anılan davalılardan … Lokantası-… adına kayıtlı herhangi bir kaydın olmadığının ancak … adına kayıtlı … Yem. Ürt. Gıda Hayv. Nak. Tah. Tem. İnş. Pet. Ürnl. Tic. San. Ltd Şti işyerinin olduğunun bildirildiği, bu nedenle talep edilen çalışma dönemindeki gerçek işveren/işverenler ve sıfatları belirlenerek, taraf teşkili sağlandıktan sonra yargılamaya devam edilmesi ve sonucuna göre karar verilmelidir yönlerinden karar bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Davacının … Yem. Ürt. Gıda Hayv. Nak. Tah. Tem. İnş. Pet. Ürnl. Tic. San. Ltd Şti. nezdinde 01.01.2009-30.06.2009 tarihleri arasında asgari ücretle çalıştığının tespitine, davalı … yönünden açılan davanın husumetten reddine, diğer davalılar yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kurum vekili temyiz dilekçesinde; eksik araştırmaya dayalı hüküm kurulduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesince verilen kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının 25.12.2008-29.07.2009 tarihleri arasında çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 ncü maddesinin 2 nci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin 7, 8, 9 uncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin 2 nci fıkrası ve 506 sayılı Kanun’un 79, 5510 sayılı Kanun’un 86 ncı maddeleridir.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin 2 nci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı kurum vekilinin tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı kurum vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,24.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.