YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4034
KARAR NO : 2023/4982
KARAR TARİHİ : 08.05.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan red
İLK DERECE MAHKEMESİ: İznik Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Taraflar arasındaki hizmet tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı işverene ait iş yerinde fidan dikim ve bakım işlerinde tam zamanlı olarak çalışmasına rağmen hizmetlerinin Kuruma bildirilmediğini belirterek, davacının 20.03.1985-10.06.1985, 20.03.1986-10.06.1986, 20.03.1987-10.06.1987, 20.03.1988-10.06.1988, 20.03.1989-10.06.1989, 20.03.1990-10.06.1990, 20.03.1991-10.06.1991, 20.03.1992-10.06.1992 ve 20.03.1993-10.06.1993 tarihleri arasında davalıya ait iş yerinde çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın öncelikle hak düşürücü süre nedeniyle reddinin gerektiğini, … Orman İşletme Müdürlüğünde yapılan arşiv ve evrak incelemesinde davacıların herhangi bir kaydına rastlanmadığının bildirildiğini, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Fer’i Müdahil vekili cevap dilekçesinde; müvekkili kuruma ihbar olunan sıfatıyla tebligat yapılmış ise de 6552 sayılı Kanun’un 64 üncü maddesi ile 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 7 nci maddesinde eklenen fıkrası gereği fer’i müdahillik talepleri bulunduğunu, hak düşürücü süre sonrasında açılan davanın bu nedenle reddi gerektiğini, davacıların yasa gereği fiili sigortalı çalışmaları bulunduğunu ispatlamak zorunda olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının çalıştığını iddia ettiği dönem sonu itibariyle kanunda gösterilen 5 yıllık hak düşürücü sürenin dolduğu, hak düşürücü süreyi kesecek herhangi ödeme belgesi, bordro, denetmen raporuna rastlanılmadığı, bu kapsamda kurumlarla yapılan yazışmalar sonucu davacının çalıştığına dair herhangi bir bordro, ödeme belgesinin bulunamadığı, bir kısım tanıkların imza karşılığında ödemeler yapıldığına ilişkin beyanların geçerliliğinin olmadığı, davanın hak düşürücü süreden sonra açıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, 506 sayılı Kanun’da sigortalılık için bir yaş sınırı olmadığını, fidan dikim işleri Orman Müdürlüğüne bağlı kurumca yapıldığından, işe giriş bildirgesi verilmemiş bile olsa işverenin kamu işvereni olması nedeniyle hak düşürücü sürenin işlemeyeceğini, tüm çalışanlara imza karşılığında para ödendiğini ve hak düşürücü sürenin işlediği dahi kabul edilse dahi imza karşılığı para ödenmesi, puantaj cetvellerinin düzenlenmesi gibi belgeler nedeniyle hak düşürücü sürenin kesileceğini, verilen kararın yerinde olmadığını belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı hakkında yönetmelikte belirtilen ve hak düşürücü sürenin işlemesine engel teşkil edebilecek nitelikte herhangi bir belgenin düzenlenmemiş ve Kuruma verilmemiş bulunması, hak düşürücü sürenin işlemesini önleyecek nitelikte başkaca bir durumun varlığının da davacı tarafından iddia ve ispat edilememiş olması, dolayısıyla eldeki davanın, Kanun’da öngörülen hak düşürücü süre içerisinde açılmadığının açıkça anlaşılması karşısında İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik bulunmadığı, dava dilekçesinde ve gerekçeli karar başlığında davalı olarak gösterilen İznik Orman İşletme Müdürlüğünün, Orman Genel Müdürlüğüne; gerekçeli kararda ihbar olunan olarak gösterilen … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün ise Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına bağlı taşra teşkilat birimleri olmaları ve bağımsız tüzel kişiliklerinin bulunmaması nedeniyle Orman Genel Müdürlüğünün davalı; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının ise 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 4/2 nci maddesi uyarınca fer’i müdahil olarak gösterilmeleri gerektiğinin gözetilmemesi hatalı bulunmuş ise de; Orman Genel Müdürlüğünün ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının yargılamaya vekilleri ile katılmış olmaları karşısında bu yanlışlıkların sonuca etkili görülmediği gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, hak düşürücü sürenin geçtiğine dair mahkeme değerlendirmesinin hatalı olduğunu, tanık beyanları ile işçilere para ödenirken imza alındığının sabit olduğunu, işe giriş bildirgesi verilmemiş olsa bile işverenin kamu kurumu olması nedeniyle hak düşürücü sürenin işlemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun’un 79 uncu madde hükümleridir.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Gerekçeli karar başlığında davalı olarak gösterilen İznik Orman İşletme Müdürlüğünün, Orman Genel Müdürlüğüne; gerekçeli karar başlığında ihbar olunan olarak gösterilen … Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünün ise Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığına bağlı taşra teşkilat birimleri olduğu, tüzel kişilikleri ve taraf ehliyetleri bulunmadığı; öte yandan 6552 sayılı Kanun’un 11.09.2014 günü yürürlüğe giren 64 üncü maddesiyle 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 7 nci maddesine eklenen 4 üncü fıkra uyarınca Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının davada fer’i müdahil olarak yer alması gerektiği dikkate alınarak; Orman Genel Müdürlüğünün davalı olarak, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının ise fer’i müdahil olarak kabulü gerektiğinin gözetilmemesi usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davacı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının karar başlığında yer alan “…” ibaresinin silinerek yerine “Orman Genel Müdürlüğü” ibaresinin yazılması ve “İhbar Olunan: …” ibaresinin silinerek yerine “Fer’i Müdahil: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı” ibaresinin yazılması suretiyle kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,08.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.