YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3958
KARAR NO : 2023/4782
KARAR TARİHİ : 03.05.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2125 E., 2023/9 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan red
İLK DERECE MAHKEMESİ : … Anadolu 19. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/325 E., 2022/58 K.

Taraflar arasındaki sigorta başlangıcının tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı iş yerinde 26.10.1977 tarihinde işe girdiğini, buna dair işe giriş bildirgesi verilmesine rağmen çalışmalarının kuruma bildirilmediğini belirterek, davalı iş yerinde geçen 8 aylık çalışmanın tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

2.Davacı 26.01.2016 tarihli celsede hizmet tespiti talebini atiye bırakmış, davalı şirkete karşı açtığı davayı takip etmeyeceğini beyan etmiştir. Davacının hizmet tespiti talebini atiye bırakıp davalı iş verene karşı davasını takip etmeyeceğini beyan etmiş olmakla dava sadece hizmet başlangıcı yönünden davalı kuruma karşı sürdürülmüştür.
II. CEVAP
Davalı … vekili cevap dilekçesinde, kurum kayıtlarının esas alınması gerektiğini, kurum kayıtlarının aksinin sadece tanık beyanlarıyla ispatlanamayacağını, davacının davasının ispatlaması gerektiğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece hizmet tespiti yönünden açılan dava kısmı atiye bırakılmış olmakla bu talep yönünden karar verilmesine yer olmadığına, davacının davalı kuruma karşı hizmet başlangıç tespiti yönünden açmış olduğu davanın kabulüne, davacının 26.10.1977 tarihinde davalı … Sanayi A.Ş. ünvanlı iş yerinde fiilen 1 gün süre ile hizmet akdi ile dönemin asgari ücreti ile çalıştığının tespitine, davacının 18 yaşını doldurmuş olduğu 04.06.1981 tarihinin sigortalı işe başlangıç tarihi olarak kabulüne ve tespitine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde, fiili çalışma olgusunun ispatlanamadığını, harç vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin hatalı hesaplandığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile “…Davacının davalı iş yerinde çırak olarak çalışıp çalışmadığının araştırıldığı, davacı ile davalı işveren arasında çıraklık sözleşmesinin bulunmadığının tespit edildiği, davacının öğrenim durumuna ilişkin kayıtların getirtilerek işe giriş bildirgesinin verildiği tarihte öğrenci statüsünde olmadığının belirlendiği ve dinlenilen bordro tanıklarının anlatımlarından davacının davaya konu dönemde (kanun kapsamında bulunan) davalı iş yerindeki fiili çalışma olgusunun üretimle ilgili olduğu ve davacının üretimle ilgili çalışmalara bil fiil katıldığı anlaşıldığından…” gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı Kurum vekili,istinaf dilekçe içeriğini tekrarla kararın temyizen bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının 26.10.1977 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanun’un 2 inci,6 ıncı, 9 uncu, 108 inci maddesi, geçici 54 üncü maddesi hükümleridir.

3. Değerlendirme
1.5510 sayılı Kanun’un Geçici 7 inci maddesi yollamasıyla uygulanan mülga 506 sayılı Kanun’un 60/G maddesinde “Bu maddenin uygulanmasında; 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir. Ancak bu tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir” hükmü öngörülmüştür. Öte yandan, aynı kanunun Geçici 54 üncü maddesinde,01.04.1981 tarihinden önce malullük,yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescil edilmiş olanlar hakkında 60 ıncı maddenin (G) bendi uygulanmaz” hükmü mevcuttur.

Eldeki davada, davanın kabulüne ilişkin verilen karar yerinde olmakla birlikte; 26.10.1977 tarihinin sigorta başlangıcı olarak tespiti talepli davada, sigorta başlangıcı tarihinin 26.10.1977 tarihi olduğunun tespiti yerine yasanın 60/G maddesinin uygulanarak davacının 18 yaşını ikmal ettiği tarih olan 04.06.1981 tarihinin, sigorta başlangıcı olduğunun tespitine şeklinde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

2. Ne var ki bu konuların düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 370. maddesi gereğince düzeltilerek onanmalıdır.

VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
İlk Derece Mahkemesi hükmünün 2 no.lu bendinin tamamen silinerek yerine,
“Davacının davalı kuruma karşı sigorta başlangıç tespiti yönünden açmış olduğu davanın kabulüne, davacının 26.10.1977 tarihinde davalı … Sanayi A.Ş ünvanlı iş yerinde fiilen 1 gün süre ile hizmet akdi ile dönemin asgari ücreti ile çalıştığının ve bu tarihin sigortalı işe başlangıç tarihi olduğunun tespitine, ” ibarelerinin yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

03.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.