YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3310
KARAR NO : 2023/3573
KARAR TARİHİ : 03.04.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen prime esas kazanç tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk derece Mahkemesi kararı davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 15.04.2009- 31.12.2012 tarihleri arasında … Havaalanında güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, … Havaalanının Devlet Hava Meydanları tarafından işletildiğini, davaya konu dönemde güvenlik hizmetlerini ihale yoluyla davalı …tarafından üstlenildiğini, müvekkilinin alması gereken aylık ücretin sözleşmede asgari ücretin iki katı olarak belirlendiğini, belirlemeye rağmen davalı şirketçe SGK’ya bildirimlerin bu miktarın altında prime esas aylık kazanç olarak bildirildiğini, müvekkilinin işçilik alacakları konusunda davalı şirket aleyhine … 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2013/127 Esas 2014/379 Karar sayılı dosyasıyla hükme bağlandığını, kararın Yargıtay incelemesi sonucu kesinleştiğini, alacak dosyasında alınan bilirkişi raporunda müvekkilinin aylık ücretinin 1881,00 TL olarak tespit edildiğini, prime esas aylık kazancın düzeltilmesi için 10.11.2016 tarihli dilekçe ile davalı …’ya başvuru yapıldığını, aradan geçen süreye rağmen SGK tarafından talebin yerine getirilmediği gibi dilekçeye de cevap verilmediğini, davanın kabulünü, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin 15.04.2009- 31.12.2012 tarihleri arasındaki aylara ilişkin davalı şirketçe SGK’ya bildirilmiş olan prime esas aylık kazancının 1881,00 TL olduğunun tespitini, davalı kurum kayıtlarının bu şekilde düzeltilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıya ait kayıtların incelemesinden davacının davalı şirkette 15.04.2009 tarihinde işe başladığı 31.12.2009 tarihinde işten ayrıldığını, 01.01.2010 tarihinde işe başladığı 31.12.2010 tarihinde işten ayrıldığını, 01.01.2011 tarihinde işe başladığı 31.12.2011 tarihinde işten ayrıldığını, 01.01.2012 tarihinde işe başladığı 31.12.2012 tarihinde işten ayrıldığını, davacının işe giriş ve çıkışlarına göre tam olarak bildirildiğini, davacının kuruma bildirilen ücretin üstünde bir ücretle çalışma yaptığı iddiasının ispatlanması gerektiğini, davalının ücret tediye bordrosunu imzaladığını, aksinin imzalı belge ile ispatlanması gerektiğini, tanık dinlenmesine muvafakatinin bulunmadığını, yasal dayanaktan yoksun davanın reddini savunmuştur.
Davalı … Güvenlik Koruma Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının işçilik hak ve alacaklarının 6552 sayılı Kanun’un emredici hükümleri çerçevesinde idareye ait olduğunu, davanın müvekkili firma yönünden husumet yokluğundan reddinin gerektiğini, davacının prime esas kazanç bedelini yazılı belgelere dayanarak ispat etmesi gerekirken, alacak dosyasındaki bilirkişi raporuna dayandığından hukuki dayanaktan yoksun açılan davanın reddinin gerektiğini, öncelikle davanın zamanaşımı nedeniyle reddini, aksi halde müvekkili şirket yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle usulden reddini, davanın esasına girilmesi halinde yasal dayanaktan yoksun açılan davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 11.04.2019 tarihli ve 2017/60 Esas, 2019/235 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı kurum vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 25.02.2021 tarihli ve 2019/2615 Esas, 2021/582 Karar sayılı kararıyla; dosyadaki yazılara,hükmün dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere, bu delillerin takdirinde isabetsizlik görülmemesine ve özellikle taraflar arasında görülen alacak davasının yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiği, iş bu dosyadaki fark ücret alacağı ile prime esas kazanç toplam miktarı farklı ise de bu farkın kuruma bildirilen prime esas kazanç miktarının davacıya ödenen gerçek miktardan az gösterilmesinden kaynaklandığının anlaşılmasına göre usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşılan hükme yönelik davalı kurum vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK ‘nın 353/1-b-1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Daire kararında; mahkemece, davacıya yapılan ödemelere ilişkin banka kayıtları ve işçilik alacakları davasında davacının aylık ücretinin asgari ücretin iki katı tutarında olduğunun tespit edildiği esas alınarak inceleme yapılmış ve buna göre hüküm kurulmuştur. Banka kayıtları esas alınmak suretiyle prime esas kazançların tespitine yönelik yaklaşım isabetli olmakla beraber, 2012 yılı ilk altı ayda asgari ücretin iki katından 126.00TL, ikinci altı ayda asgari ücretin iki katından 180.00TL eksik ödeme yapıldığı gözetilmeksizin 2012 yılına ilişkin ücretin asgari ücretin iki katı üzerinden hesaplanması yerinde olmadığı, diğer yandan; İşçilik alacakları davasında davacının aylık ücretinin asgari ücretin iki katı tutarında olduğu tespit edilerek karar verilmiş ise de; davada hüküm altına alınan miktarın davacıya ödendiğine dair bilgi ve belge dosya içerisinde bulunmamaktadır. Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular gereğince, işçilik alacakları davasında hükmedilen tutarın davacıya ödenmesi halinde prime esas kazancın tespitinde dikkate alınabilecektir. Bu itibarla işçilik alacakları davasında hükmedilen tutarın davacıya ödenip ödenmediği varsa icra dosyası da incelenmek suretiyle araştırılmalı, ödemenin varlığı ve gerçekliği tespit edilmeli, ödemenin gerçekleşmiş olması halinde işçilik alacakları davasında hüküm altına alınan tutar son ayın prime esas kazancına esas alınması gerektiği yönünden bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesince, hükmüne uyulan bozma ilamı sonrası yargılamada; Samsun İcra Müdürlüğü’nün 2016/74436 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklının …, borçlunun Barış Güvenlik Koruma Hizmetleri Şirketi ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü olduğu, asıl alacağın 18.939,49 TL, toplam alacağın 23.867,18 TL olduğu, örnek;4-5 nolu ödeme emri üzerinden 07.11.2014 takibe başlanıldığı, davacının banka kayıtları esas alınmak suretiyle prime esas kazançların tespiti kabul edilmiş, 2012 yılına ilişkin Yargıtay bozma ilamında belirtildiği üzere gerekli mahsupların yapıldığı, ayrıca yine bozma ilamında belirtildiği üzere davacının, davalı aleyhine açmış olduğu işçilik davasındaki verilen karara göre davacıya ödemelerinin yapılıp yapılmadığı hususu sorulmuş, davacı vekili 10.01.2022 tarihli dilekçesinde; İşçilik alacaklarının tamamının Samsun 9.İcra Müdürlüğü’nün 2016/74436 Esas sayılı dosyasında ödenmek suretiyle icra dosyasının infazen kapatıldığının bildirildiği, bu bilgiler ışığında Mahkememizce önceki kararımızda belirtilen gerekçeler ışığında 2012 yılındaki mahsup haricindeki gerekçeler aynı şekilde kabul edilmiş, mahkemece davanın kabulüne, davacının kuruma bildirilen prime esas kazançlarına ilave edilmesi gereken ve eksik bildirilen; 2009 yılı Haziran ayı 666,00 TL, Temmuz ayı 693,00 TL, Ağustos ayı 693,00 TL, Eylül ayı 693,00 TL, Ekim ayı 693,00 TL, Kasım ayı 693,00 TL, Aralık ayı 693,00 TL, 2010 yılı Ocak ayı 729,00 TL, Şubat ayı 729,00 TL, Mart ayı 729,00 TL, Nisan ayı 729,00 TL, Mayıs ayı 729,00 TL, Haziran ayı 729,00 TL, Temmuz ayı 760,50 TL, Ağustos ayı 760,50 TL, Eylül ayı 760,50 TL, Ekim ayı 760,50 TL, Kasım ayı 760,50 TL, Aralık ayı 760,50 TL,2011 yılı Ocak ayı 796,50 TL, Şubat ayı 796,50 TL, Mart ayı 796,50 TL, Nisan ayı 796,50 TL, Mayıs ayı 796,50 TL, Haziran ayı 796,50 TL, Temmuz ayı 837,00 TL, Ağustos ayı 837,00 TL, Eylül ayı 837,00 TL, Ekim ayı 837,00 TL, Kasım ayı 837,00 TL, Aralık ayı 837,00 TL,2012 yılı Ocak ayı 760,50 TL, Şubat ayı 760,50 TL, Mart ayı 760,50TL, Nisan ayı 760,50 TL, Mayıs ayı 760,50 TL, Haziran ayı 760,50 TL, Temmuz ayı 760,50 TL, Ağustos ayı 760,50 Eylül ayı 760,50 TL, Ekim ayı 760,50 TL, Kasım ayı 760,50 TL, Aralık ayı 760,50 TL olmak üzere; toplam 32.688,00 TL kazancının olduğunun, ilgili kazanç için eksik yatırılan sigorta primlerinin davalı işverenden tahsili gerektiğinin tespitine karar verildi.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kurum vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kurum vekili, çalışmanın ispatlanamadığını, yeterli inceleme yapılmadığını beyanla kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının 15.04.2009-31.12.2012 tarihleri arasında prime esas kazancının tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanun’un 80 inci maddesidir.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı kurum vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle ;
Davalı kurum vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
03.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.