YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2932
KARAR NO : 2023/2341
KARAR TARİHİ : 13.03.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/356 E., 2022/545 K.
DAVA TARİHİ : 16.05.2019
HÜKÜM/KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 4. İş Mahkemesi
SAYISI : 2019/277 E., 2019/426 K.
Taraflar arasındaki ödeme emrinin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili, müvekkili davacının dava dışı … Ambalaj San. A.Ş.’ nin Yönetim Kurulu Başkanı olduğunu, ancak bu görevinin … 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 08.08.2016 tarih ve 2016/3016 değişik iş sayılı kararı ile söz konusu şirkete el konulması ve müvekkilinin tüm mal varlığına el konulması ile fiilen son bulduğunu, müvekkilinin yine … CBS. Tarafından yürütülen soruşturma kapsamında 09.08.2016 tarihinde göz altına alındıktan sonra 15.08.2016 tarihinde tutuklandığını yine … 3. Sulh Ceza mahkemesinin 2016/3506 esas sayılı kararı ile de dava dışı … Ambalaj San. A.Ş. yönetimine 07.09.2016 tarihinde TMSF nin kayyum olarak atandığını, davalı kurumun 2016/17438, 2016/17439 ve 2016/17440 takip sayılı dosyaları kapsamında 2016 yılının 7, 8 ve 9. aylarına ilişkin prim borcu işsizlik sigortası ve damga vergisi ile gecikme zammı alacaklarından oluşan toplam 254.114,83 TL lik miktarı kapsayan ödeme emirlerinin müvekkiline ödemesi amacıyla tebliğ edildiğini, ancak yukarıda belirttiği sebepler dolayısıyla müvekkilinin söz konusu dönemde söz konusu şirkette hukuken ve fiilen bir tasarruf yetkisinin bulunmadığından bahisle ödeme emirlerinin iptaline, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili, davaya konu edilen ve iptali istenilen ödeme emirlerine konu alacaklara ilişkin yapılan işlem ve eylemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu söz konusu borçlardan davacının sorumlu olduğunu, beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararı ile; … Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün 21.06.2019 tarihli cevabı yazısı içeriğinde dava dışı … Ambalaj San. A.Ş.’nin 10.03.2013 tarihli olağan kongresinde davacı …’ın yönetim kurulu başkanlığına seçildiği ve söz konusu şirketi üç yıl süreyle münferiden temsile yetkili kılındığı, davaya konu edilen 2016 yılının 7, 8 ve 9. aylarında davacı tarafça herne kadar fiilen ve hukukin sorumluluk sahibi olmadığı iddia olunmuş ise de davacının Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunca …,…,… ve …’ın yönetim kurulu başkan ve üyeleri olarak atandığı, 08.09.2019 tarihi ile o atamanın Ticaret Sicil gazetesinde yayınlandığı 26.09.2019 tarihine kadar görevinin ve sorumluluğunun devam ettiği, gene aynı şekilde … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/827 Esas sayılı dosyası içeriğinin ve bu hususu destekler nitelikte olduğu anlaşılmakla davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili, davacının yönetim kurulu başkanlığı görevinin söz konusu şirkete el konulması ile fiilen son bulduğunu, müvekkilinin yine … CBS. Tarafından yürütülen soruşturma kapsamında 09.08.2016 tarihinde göz altına alındıktan sonra 15.08.2016 tarihinde tutuklandığını yine … 3. Sulh Ceza mahkemesinin 2016/3506 esas sayılı kararı ile de dava dışı … Ambalaj San. A.Ş. yönetimine 07.09.2016 tarihinde TMSF nin kayyum olarak atandığını, ödeme emirlerine konu borçtan sorumlu olmadığını belirtmek suretiyle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bu açıklamalar altında tarafların iddia ve savunmalarına, dosya kapsamına, hükmün dayandığı deliller ve kanuni gerektirici sebeplere, delillerin taktirinde isabetsizlik görülmemesine göre davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçelerinde yer verdikleri hususları belirterek kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ödeme emirlerinin iptali,emekli maaşı üzerine konulan hacizlerin kaldırılması, yapılan kesintilerin iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 5510 sayılı Kanun’un 88 ncı maddeleridir.
3. Değerlendirme
506 sayılı Kanunun 80/12 nci maddesi, “Sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşların tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri mesul muhasip, sayman ile tüzelkişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri kuruma karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.” hükmünü öngörmüş, 5510 sayılı Kanunun 88/20 inci maddesi de bazı farklar dışında anılan maddeye paralel düzenleme getirmiş olup, “Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur.” hükmünü öngörmüştür.
Somut dosyada; davacının … Ambalaj San.A.Ş. ‘nin 10.03.2015 tarihli olağan genel kurul toplantısında yönetim kurulu başkanlığına seçildiği, üç yıl müddetçe münferiden şirketi temsil ve ilzama yetkili kılındığı, … 3. Sulh Ceza Mahkemesinin 07.09.2016 tarihli, 2016/ 3506 Değişik iş sayılı kararı ile şirkete Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kayyım olarak atandığı, kayyım kararının ticaret sicil gazetesinde 23.09.2016 tarihinde ilan edildiği, davacıya şirketin 2016/7,8,9 aylarına ilişkin prim borçlarıyla ilgili ödeme emirlerinin tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
Dosyadaki yazılara toplanan delillere göre, davacının sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
Diğer yandan; … Ambalaj San. A.Ş.’ne 07.09.2016 tarihli sulh ceza mahkemesi kararı ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu kayyım olarak atanmış olduğundan ve davacının yönetim kurulu başkanlığı görevi bu tarih itibariyle son bulduğundan davacının 2016/9 ay yönünden sorumluluk durumu irdelenip sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…