YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2625
KARAR NO : 2023/6065
KARAR TARİHİ : 29.05.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2619 E., 2022/2353 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/156 E., 2020/202 K.
Taraflar arasındaki kurum işleminin iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan eşinden ve 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan babasından ölüm aylığı aldığını, kurum görevlileri tarafından yapılan denetim sonunda 2013-2016 tarihleri arasında gelirinin asgari ücretin üzerinde olduğundan bahisle 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olan babasından aldığı ölüm aylıklarının kesildiğini ve yersiz ödemelerin almış olduğu diğer ölüm aylıklarından mahsup edildiğini, yapılan kesme ve mahsup işleminin yerinde olmadığını belirterek davacının babasından 2013-2016 dönemi için aldığı ölüm aylığının iptali işleminin iptali ve bu dönemde yapılan ödemelerin borç tahakkuku sebebiyle yapılan kesintilerin kesinti tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline yönelik talebin reddine dair kurum işleminin iptaline ve yapılan kesintilerin kesinti tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte iadesi gerektiğinin tespitin talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde; Kurum tarafından yapılan denetleme sonucunda davacının 2013-2016 tarihleri arasında asgari ücretin üzerinde gelir aldığının tespit edilmesi üzerine yapılan kurum işleminin yerinde olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile “Davacının davasının kabülü ile, davacı …’ın babası Niyazi Kumru’dan aldığı ölüm aylıkların 2013-2016 dönemi için iptali, bu dönemde yapılan ödemelerin davacı adına borç tahakkuku sebebiyle gelirlerinden yapılan kesintilerin kesinti tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline yönelik talebinin reddine dair kurum işleminin iptali ile davacının gelirlerinden yapılan kesintilerin kesinti tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,” karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; zamanaşımı ve yetki dava şartı itirazlarının dikkate alınmadan davanın kabulüne karar verilmesinin usul, yasa ve yerleşmiş içtihatlara aykırı olduğunu, 2013/26 sayılı Genelge gereğince davacının geçimini sağlayacak başka bir geliri bulunduğu ve brüt asgari ücret üzerine olduğunun tespiti üzerine babasından dolayı kendisine ödenen Ocak 2013- Ekim 2016 tarihleri arasındaki yetim aylıklarının iptal edildiğini, Kurum işlemlerinin usul, yasa, yönetmelik ve genelgelere uygun olarak yapıldığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile “Davalı kurum tarafından yapılan istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine” karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Kurum vekili, istinaf dilekçesi ile benzer nedenlerle eksik incelmeye dayalı kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının eşinden dolayı ölüm aylığı almakta iken; babasından dolayı kendisine bağlanan yetim aylığının kurumca kesilmesi işleminin iptali ile kesilen aylıkların faiziyle birlikte tahsiline, kuruma borçlu olmadığının tespiti hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 1479 sayılı Kanun’un ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde davalı Kurum vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.