YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2146
KARAR NO : 2023/1814
KARAR TARİHİ : 01.03.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1456 E., 2022/1983 K.
FER’Î MÜDAHİL : … vekili Avukat …
DAVA TARİHİ : 02.12.2016
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 3. İş Mahkemesi
SAYISI : 2016/571 E., 2019/397 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen aidiyet ve sigorta başlangıcının tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesinin davanın kabulü kararını kaldırarak davanın kısmen kabulüne dair hüküm tesis eden Bölge Adliye Mahkemesinin kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili ile feri müdahil vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde; öncelikle husumet yokluğu nedeniyle, aksinin kabulü halinde kabulü halinde dava konusu çalışmanın davacı asıl tarafından gerçekleştirildiğinin ispat edilemediğinden davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde; davanın 5 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığından usulden reddine, Fer’i müdahil olarak dava ve duruşmalara katılmalarına karar verilerek yargılama sonunda Fer’i Müdahil olan Müvekkil Sosyal Güvenlik Kurumu aleyhinde hüküm kurulmamasını, sübut bulmayan davanın her halükarda esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03.10.2019 tarihli ve 2016/571 Esas, 2019/307 Karar sayılı kararıyla;
Davanın kabulü ile,
Davacının sigortalı işe giriş başlangıç tarihinin 1984 yılı Nisan ayı olduğunun tespiti ile davacının davalı işyeri nezdinde 1984 yılı Nisan ayı içerisinde 8 gün süre ile hizmet akdine istinaden çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi’nin 23.03.2021 tarihli ve 2019/3716 esas, 2021/589 karar sayılı kararıyla;
Davalı vekillerinin istinaf başvurularının kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere ortadan kaldırılmasına,
Davanın kısmen kabulü ile,
… Orman İşletme Müdürlüğüne ait … sicil sayılı işyerinden … adına 1984 yılı Nisan ayında bildirilen 8 günlük hizmetin davacıya ait olduğu ve sigortalılık başlangıcının 18 yaşını ikmal ettiği 10.06.1988 tarihi olduğunun tespitine, fazlaya dair talebinin reddine karar vermiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ve feri müdahil vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.10. Hukuk Dairesinin 30.03.2022 tarihli 2022/3323 Esas 2022/4605 Karar sayılı Bozma ilamında;
Eldeki davada; Mahkemece, nüfus kayıtlarından araştırma sadece ilgili İlçe Nüfus Müdürlüğünden değil, tüm Türkiye çapında yapılmalı, … isminde bildirilen kişilerin adres-ikamet bilgileri ile birlikte nüfus bilgileri de temin edilerek dava konusu hakkında bilgilerine başvurulmalı; davacının çalışmasının geçtiğini ileri sürüdüğü Orman İşletme Genel Müdürlüğü işyerinin bir kamu iş yeri olduğu ve kamu kuruluşlarında çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıl olduğundan, davalı işyerinden varsa dava konusu döneme ilişkin çalışmaya dair ücret belgeleri, puantaj kayıtları, işe giriş bildirgeleri, ilgili tüm kayıtlar getirtilmeli tüm bu deliller toplandıktan sonra çekişme konusu hizmetlerin, gerçekte kime ait olduğu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilmeli ve varılacak sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden bahisle karar bozulmuştur.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
Davanın kısmen kabulü ile … Orman İşletme Müdürlüğüne ait 31453 sicil sayılı işyerinden … adına 1984 yılı Nisan ayında bildirilen 8 günlük hizmetin davacıya ait olduğu ve sigortalılık başlangıcının 18 yaşını ikmal ettiği 10.06.1988 tarihi olduğunun tespitine, fazlaya dair talebinine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ile feri müdahil vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili: Yargılama aşamasında toplanan deliller, dinlenen tanık ifadeleri ve yapılan bilirkişi tespitleri neticesinde çalışma olgusunun ispat edilemediğini, dava edilen döneme ait çalışmanın davacıya ait olduğuna dair kesin ve inandırıcı delil bulunmadığını, dava konusu edilen uyuşmazlıkta müvekkil idareye atfedilebilecek bir kusur bulunmadığını, idarece davanın açılmasına sebebiyet verilmediğinden aleyhe yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek kararı temyiz etmiştir.
Feri müdahil vekili: 5 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra dava açıldığı için davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerekirken esasa girilerek davanın kabulüne karar verilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, sigortalının çalışmaya başladığı tarihten itibaren 30 gün içinde çalışmaya başladığını kuruma bildirmemiş olduğunu, davacı tarafından çalışıldığı iddia edilen hizmetlere ilişkin ücret bordrosu prim bilgileri ve bordroları gibi belgelerin bugüne kadar işveren tarafından müvekkili kuruma intikal ettirilmediğini, bu durum karşısında iddiaya konu çalışmaların varlığınının kabulünün hakkaniyete aykırı olduğunu öne sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Davacının sigortalı olarak işe giriş tarihinin Nisan 1984 olarak tespiti ile davacı …’un 1984 yılı Nisan ayındaki çalışmalarının davacıya aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanunun 108 inci maddesi, 79 uncu maddesinin 10 uncu fıkrası
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle davalı ve feri müdahil vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, gönderilmesine,
01.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…