YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1794
KARAR NO : 2023/3515
KARAR TARİHİ : 30.03.2023
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/4529 E., 2022/2573 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 7. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/605 E., 2022/324 K.
Taraflar arasındaki hizmet tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2004 yılından 20.02.2006 tarihine kadar ve 30.06.2006 tarihinden 30.04.2012 tarihine kadar sürekli şoför olarak çalıştığını, primlerinn eksik yatırıldığını ileri sürerek müvekkilinin davalılardan Özerler Turizm San.Tic. Ltd.Şti de 2004 -20.02.2006 ve 30.06.2006 – 30.04.2012 tarihleri arasında çalıştığının tespiti ile sigorta başlangıç tarihinin 2004 yılı olarak tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Özerler Turizm. San ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesi ile davacının müvekkili işyerinde 2007/2-2007/7 tarihleri arasında çalıştığını ve ihtiyaç duyulduğunda çağırılarak şoförlük yaptığını, davacının başka iş ile iştigal etmekteyken müvekkili işyerinde bazı günler şoföre ihtiyaç duyulduğundan günübirlik davacının çağırıldığını, müvekkili işyerinde sigortasız olarak hiç bir işçinin çalışmadığını, haksız ve yersiz açılan davanın reddine karar verilmesini istediğini beyan etmiştir.
2. Davalı kurum vekili cevap dilekçesi ile davacının hizmet cetveli ve dönem bordrolarında yer alan çalışmaları haricinde bir çalışmasının bulunmadığını, davacının 22.02.2007-01.07.2007 tarihleri arasında davalı işyerinde 128 gün çalışmasının bulunduğunu, davacının hizmet cetvelinden de anlaşılacağı üzere ilk olarak çalışmaya başladığı tarihin 22.07.2007 olduğunu, bu tarihten önceki sürelere ilişkin resmi kayıt ve bildirim olmadığı için 22.07.2007 tarihinden önceki dönemin hak düşürücü süreye uğradığını, dolayısıyla bu tarihten önceki tespit isteminin de 506 sayılı Kanun’un 79 uncu maddesi uyarınca 5 yıllık hak düşürücük süreye tabi olduğunu, davacının tespiti istenen hizmetlerin geçtiği yıldan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerekitğini, hak düşürücü sürenin işe giriş çıkış tarihleri gözetilerek mahkemece recen gözetilmesi gerektiğini, mahkemece dava konusu işin niteliği, devamlılık gösterip göstermediği dikkate alınarak ücret konusunun titizlikle araştırılması gerektiğini, kurumun resmi kayıtları incelenmeli sadece tanık beyanlarına dayanılarak hüküm verilmemesi gerektğini, Yargıtay kararları gereğince kamu düzenine ilişkin hizmet tespit davalarında çalışma olgusunun somut ve net bir şekilde ortaya konulması gerektiğini, kurumca yapılan işlemlerin kanuna ve mevzuata uygun olduğundan hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini istediğini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; “Dosya kapsamında toplanan tüm deliller, alınan bilirkişi raporu, Kayseri, … ve … Trafik Şube Müdürlüğü Otogar Trafik Büro Amirliklerinden bildirilen terminal giriş çıkış kayıtları, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının müzekkere cevabı, tanıkların davacının uyuşmazlık konusu dönemde davalıya ait işyerinde şoför olarak çalıştığını beyan etmeleri, davacının mahkememizce verilen 28.01.2020 tarih 2013/5 Esas – 2020/38 Karar sayılı karara karşı istinaf başvurusunda bulunmadığı da nazar-ı itibare alınarak davalı şirkete ait 1000769 sicil numaralı işyerinde 18.12.2007, 15.01.2009-04.02.2009, 14.04.2009-12.06.2010, 15.12.2010-26.01.2011, 29.01.2011-10.02.2011, 15.04.2011-26.04.2011, 29.04.2011-21.06.2011, 23.06.2011-26.11.2011, 30.11.2011-04.12.2011, 09.12.2011-13.12.2011, 15.12.2011-17.12.2011, 18.12.2011-28.01.2012 tarihleri arasındaki dönemlerde asgari ücretle çalıştığı, davacının davalıya ait iş yerinden bildirilen hizmet dönemleri dikkate alındığında kesinti tarihlerine göre tespitini talep ettiği dönemler bakımından Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları gereği hak düşürücü sürenin sona ermediği kanaatine varılmıştır.
Davacı tarafça davacının sigorta başlangıç tarihinin 2004 olduğunun tespiti talep edilmiş ise de, dosyada mevcut hizmet cetvelinden davacının sigortalılık başlangıç tarihinin 01.03.1981 tarihi olduğu anlaşıldığından davacının sigorta başlangıç tarihinin tespitine ilişkin talebinin hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.” gerekçelerine dayalı olarak “Davanın kısmen kabulü ile ;
1-Davacının davalı şirkete ait 1000769 sicil numaralı işyerinde 18.12.2007, 15.01.2009-04.02.2009, 14.04.2009-12.06.2010, 15.12.2010-26.01.2011, 29.01.2011-10.02.2011, 15.04.2011-26.04.2011, 29.04.2011-21.06.2011, 23.06.2011-26.11.2011, 30.11.2011-04.12.2011, 09.12.2011- 13.12.2011, 15.12.2011-17.12.2011, 18.12.2011-28.01.2012 tarihleri arasındaki dönemlerde asgari ücretle çalıştığının tespitine fazlaya ilişkin talebin reddine,” karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı şirket ve davalı SGK vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
1.Davalı SGK vekili, kayıtlarının aksinin yazılı delil ile ispatlanması gerektiği ile eksik inceleme ile hüküm verildiğini,
2.Davalı şirket vekili; kaldırma kararında bahsedilen eksiklerin giderilmediğini, davacının çalışmalarının bildirilen süreler kadar olduğunu, yazılı delil ile ispat edilemediğini, şirketler arasında organik bağ olmadığını, eksik inceleme ile karar verildiğini istinaf başvuru sebepleri olarak ileri sürmüşlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; “Davalılar vekillerinin Kayseri 7. İş Mahkemesi 15.09.2022 Tarih ve 2021/605 Esas – 2022/324 Karar sayılı ilamına yönelik istinaf başvurularının, HMK’nin 353/1-b maddesinin (1) numaralı bendi uyarınca esastan reddine, ” karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı şirket ve davalı SGK vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı şirket vekili temyiz dilekçesinde; istinaf gerekçelerini tekrarlamıştır.
2.Davalı SGK vekili temyiz dilekçesinde; istinaf gerekçelerini tekrarla kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 506 sayılı Kanun’un 79/10 uncu maddesi ve 5510 sayılı Kanun’un 86 ıncı maddesi hükümleridir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı SGK ve davalı şirket vekilleri tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.