Yargıtay Kararı 10. Hukuk Dairesi 2023/1636 E. 2023/2387 K. 13.03.2023 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1636
KARAR NO : 2023/2387
KARAR TARİHİ : 13.03.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2692 E., 2022/2312 K.
DAVALILAR : 1-… vekili Avukat …
2- … vekili Avukat …
İHBAR OLUNANLAR : 1 -…
2 -…
vekili Avukat …

DAVA TARİHİ : 03.12.2013
HÜKÜM/KARAR : Esastan red
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/580 E., 2022/179 K.

Taraflar arasındaki hizmet tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilli tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 20.11.1998 – 20.05.2008 tarihleri arasında davalı belediyede usta öğretici olarak çalışmasına rağmen kuruma bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ve fer’i müdahil Kurum vekilleri davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Davanın, 2008/01-20.05.2008 tarihleri arası talep yönünden ispatlanamadığından, 20.11.1998-2007/12 arası talep yönünden hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kaldırmadan önce beyanı alınan tanıkların müvekkilinin 2008 yılındaki çalışmalarını doğruladıklarını, mahkemenin toplanan delilleri eksik olarak değerlendirdiğini, müvekkilinin 2008 yılında da iş yerinde çalışmalarının olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili istinaf sebeplerini tekrarla, Bölge Adliye Mahkemesinin önceki kaldırma kararıyla çelişkili karar verdiği, 2008 yılındaki çalışmayı hem belediyenin kabul ettiği hem de tanıkların ifade ettiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının dava konusu dönemde davalı yanında hizmet akdiyle çalışıp çalışmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 506 sayılı Kanun’un 79/10 uncu ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9 uncu madde hükümleri.

3. Değerlendirme
1. Dava, 506 sayılı Kanun’un 79/10 uncu ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9 inci maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”

2. Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.

3. Mahkemece toplanan deliller ve yapılan yargılamada 2007/12 dönemi ve öncesi yönünden verilen hak düşürücü süreden ret kararı her ne kadar yerinde ise de davacının 25.02.2008 – 20.05.2008 tarihleri arasındaki dönem yönünden yapılan araştırma yetersiz olup hüküm kurmak için yeterli değildir.

4. Belediye tarafından mahkemeye sunulan yazı içeriğine göre davacının bu dönemde çalıştığı bildirildiğinden, bu dönemdeki kursiyerler belirlenerek tanık olarak beyanlarına başvurulmalı, çalışmanın şekli ve süresi belirlendikten sonra, davacının 09.09.2003’te başlayıp 30.04.2011’e kadar süren çakışan 4/1-b sigortalılığının da olduğu gözetilerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmelidir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,

2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,

Temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine,

Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

13.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.