YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1499
KARAR NO : 2023/2716
KARAR TARİHİ : 20.03.2023
…
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2755 E., 2022/2378 K.
…
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 45. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/81 E., 2022/92 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacının 04.10.2000’den önceki vergi mükellefi olduğu sürelerde de esnaf Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince,
“Davanın kabulüne; davacı … TC. kimlik numaralı …’ın vergi kaydının bulunduğu 01.01.1994-31.12.1994 tarihleri arasında ve 10.01.1996-04.10.2000 tarihleri arasında zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılması gerektiğinin tespitine” karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kendi nam ve hesabına çalışanların Bağ-Kur sigortalılık sürelerinin tespitine yönelik dava açmalarının mümkün olmadığını, 5510 sayılı Kanun’un 86 ncı maddesinde beş yıllık hak düşürücü sürenin düzenlendiğini, Bağ-Kur sigortalılığının tesciline ilişkin farklı dönemlerde farklı yasal düzenlemeler yapıldığını, borçlanma hakkını süresinde kullanmayanların geriye dönük olarak sigortalılıklarının tespiti ya da borçlanmalarının söz konusu olmadığını, bu nedenle müvekkili kurum işleminde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesince,
“Davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin esastan reddine” karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı SGK Başkanlığı vekili istinaf sebeplerini tekrarla, davanın hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı, Bağ-Kur hizmetlerinin tespiti şeklinde bir dava türünün söz konusu olmadığı, davacının 04.10.2000 tarihinden önce tescil başvurusu bulunmadığından davanın reddi gerektiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ilk tescil başvurusu 09.05.2003 tarihli olan davacının, 04.10.2000 tarihinden önce vergi mükellefi olduğu sürelerde zorunlu esnaf Bağ-Kur sigortalısı sayılıp sayılmayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 1479 sayılı Kanun’un 24, 25 ve geçici 18, Anayasa mahkemesince iptal edilen 619 sayılı KHK’nin geçici 1, 5510 sayılı Kanun’un 8 ve 10 uncu madde hükümleridir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı SGK Başkanlığı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.03.2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
…