YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/13684
KARAR NO : 2024/348
KARAR TARİHİ : 22.01.2024
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2753 E., 2023/2337 K.
HÜKÜM/KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Denizli 6. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/572 E., 2023/248 K.
Taraflar arasındaki teslim ettiği tarımsal ürün bedellerinden yapılan prim tevkifatına istinaden 2926 sayılı Kanun kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 7434944193 Bağ – Kur numarası ile Kurum sigortalısı olduğu, davacının 01.06.1994 tarihinden itibaren kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyetlerini sürdürdüğü, arazisinde tütün ürettiği, tütün üretimi nedeniyle Tekel’e vermiş olduğu ürün bedellerinden; 20.06.1994 tarihinde 191.700,00 TL, 21.04.1995 tarihinde 34.485,00 TL, 22.03.1996 tarihinde 345.000,00 TL, 02.04.1997 tarihinde 1.126,000,00 TL prim kesintisi yapıldığı, ancak 03.04.1998 tarihinde, 29.06.1999 tarihinde, 06.06.2000 tarihinde ve 22.05.2001 tarihlerinde ürünleri satmış olmasına rağmen bu ürün bedellerinden prim kesintisi yapılmadığı, davacının ürünleri Tekel’e ve 22.05.2001 tarihinde…. adlı firmaya sattığı, ancak ödenen tutar içerisinden kesintiyi yapmak şirketin yükümlülüğünde olup, teslim edilen ürün bedellerinden prim kesintisini re’sen yapmak zorunda olduğu, ayrıca kesintin şirket tarafından yapılmış olabileceği gibi kesintinin yapıldıktan sonra Kurum hesabına yatırılmamış olmasının dahi davacı aleyhine değerlendirilemeyeceği, çünkü davacının sorumluluğu bulunmadığı iddiasıyla 1998, 1999, 2000 ve 2001 tarihlerindeki Bağ – Kur sigortalığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II.CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde; davacının taleplerinin zamanaşımına / hak düşürücü süreye uğradığı, müdürlüğün kayıtlarının tetkikinde, davacının 19.11.2014 tarihinde Kuruma yapmış olduğu başvurusuna istinaden 1994 – 1995 – 1996 – 1997 yıllarına ait tevkifat kesintileri yüklenmiş olduğu ayrıca … tevkifatlarına istinaden … İl Müdürlüğüyle yazışma yapıldığı, … İl Müdürlüğünden gelen cevabı yazıda ise kesintinin bulunmaması nedeniyle sigortalının hesabına yükleme işlemi yapılmadığının bildirildiği, 1998 – 1999 – 2000 – 2001 yıllarında ise kesinti yapılmadığı, ayrıca davacının ziraat odasında kaydı olmayıp 10.08.2001 tarihinden itibaren tarla vasfında kaydı bulunmadığı, bu nedenle sigortalıya yüklenen tevkifatına istinaden 01.06.1994 – 31.12.1997 yıllarına geriye dönük olarak hizmet verildiği, başka kesintinin olmaması nedeniyle hizmet verilemediği, 31.12.2002 tarihinde Bağ-Kur çıkışının yapıldığı, 01.01.20005 – 30.06.2014 tarihlerinde ve 01.05.2015 – 30.11.2017 tarihleri arasında Bağ-Kur kaydının olduğu, yine 01.06.2018 tarihinde Bağ-Kur girişinin yapıldığı ve halen Tarım Bağ-Kur kaydının devam ettiği, Kurum işlemlerinin mevzuata uygun olduğu savunmasıyla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi tarafından; dosyaya celp edilen belgeler incelendiğinde davacının Tekel’e satmış olduğu ürünlerden dolayı 1994, 1995, 1996 ve 1997 yıllarında prim kesintisi yapıldığı, davacının 31.12.1997 tarihine kadar sigortalılık talebinin Kurum tarafından kabul edildiği, davacının 1998, 1999 ve 2000 yıllarında Tekel’e ürün sattığı ancak prim kesintisi yapılmadığı, 2001 yılında….adlı firmaya ürün sattığı, bu satıştan dolayı da prim kesintisi yapılmadığı, davacının 1997 yılı sonrasına ilişkin tescil talebi Kurum tarafından prim kesintisi olmaması nedeniyle kabul edilmemiş ise de; ilk kesintiyi izleyen yıllarda kesinti olmasa dahi ürün teslimi mevcut ise sigortalılık tescil talebinin kabul edilmesi gerektiği ve davacının kesintisiz bir şekilde tarımsal faaliyetine devam ettiği gerekçesiyle davanın kabulü ile, davacının 01.01.1998 – 31.12.2001 tarihleri arasında 2926 sayılı Kanun kapsamında tarım bağ-kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B.İstinaf Sebepleri:
Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının tarım – bağkur sigortalısı olduğunun tespitine karar verildiği ve bu kararı kabul etmedikleri, Kurum kayıtlarının incelenmesinde davacının 1994 yılından itibaren başlayan bir kaydının bulunmadığı, 2001 yılından itibaren tarla vasfında kaydının bulunduğu, bu nedenle davacıdan 1998 ila 2001 yılları arasında prim kesintisi yapılmadığı, Kurumca verilen kararın kanuna uygun olduğu iddiasıyla İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının teslim ettiği ürünler nedeniyle 1994 ila 1997 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) tevkifat yapıldığı, dava konusu dönemi kapsayacak şekilde takip eden yıllarda da ürün tesliminin bulunduğu, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleri ile dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Kurum vekili istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz isteminde bulunmuştur.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava devam eden tarımsal faaliyet ile teslim edilen tarımsal ürün bedellerinden yapılan prim kesintisine istinaden 2926 sayılı Kanun kapsamında Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti davasıdır.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 2, 7, 9, 10, 36 nci maddeleri ilgili hükümlerdir.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde verilen hükmün yerinde olduğu anlaşılmakla davalı Kurum vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.