YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1309
KARAR NO : 2023/1506
KARAR TARİHİ : 21.02.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2189 E., 2022/2316 K.
vekili Avukat …
FER’Î MÜDAHİL : Sosyal Güvenlik Kurumu vekili Avukat …
DAVA TARİHİ : 12.06.2018
KARAR : Kısmen Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 1. İş Mahkemesi
SAYISI : 2018/279 E., 2021/254 K.
Taraflar arasındaki hizmet tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ve fer’i müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulüyle kararın kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı TRT Genel Müdürlüğü ve fer’i müdahil SGK Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili, davalı TRT Genel Müdürlüğü bünyesinde geçen ve kuruma bildirilmeyen 15.06.1990-31.03.1997 tarihleri arasındaki hizmetlerinin tespitini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ve fer’i müdahil urumlar davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince,
“Davanın kabulü ile; Davacı … ‘ın davalı … sicil numaralı TRT Genel Müdürlüğü bünyesinde 15.06.1990-31.03.1997 tarihleri arasında asgari ücret ile hizmet sözleşmesine tabi olarak çalıştığı, 368 gün çalışmasının kuruma bildirildiği, 1697 gün çalışmasının Kurum’a bildirilmediğinin tespitine” karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde tüm taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
İstinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili, davalı Kurumun, müvekkili ve benzeri konumdaki kişileri istisna akdi yaparak çalıştırdığını, ancak istisna sözleşmesinin varlığından söz edilemeyeceğini, müvekkili ile davalı arasında hizmet akdi ilişkisi olduğunu, ilk derece mahkemesinin müvekkilinin davalı Kurumda 15.06.1990 tarihinden 31.03.1997 tarihine kadar kesintisiz olarak çalıştığını, tanık beyanlarının da bu yönde olduğunu, fakat ilk derece mahkemesinin müvekkilinin bu tarihler arasında hizmet akdiyle çalıştığını kabul etmekle birlikte Kuruma bildirilmeyen gün sayısını eksik hesapladığını, mahkemenin hükme esas aldığı 06.05.2021 tarihli bilirkişi raporunda sayfa 5 te bulunan tablonun eksik olduğunu, müvekkilinin SGK hizmet dökümünde 1991 yılına ait 3. döneme ilişkin her ne kadar eksik de olsa 89 günü görünmesine rağmen hükme esas alınan bilirkişi raporundaki tabloda yanlışlık yapılarak hiç gösterilmediğini, 1992 yılına ait 2. döneme ilişkin her ne kadar eksik de olsa 10 günü görünmesine rağmen hükme esas alınan bilirkişi raporundaki tabloda yanlışlık yapılarak hiç gösterilmediğini, 1992 yılına ait 3. dönemde davalı tarafça Kuruma 120 gün bildirilmiş olarak kabul edilip ihya edilecek prim ödeme gün sayısı 0 olarak kabul edilmiş fakat SGK kayıtlarında davalı tarafça o döneme ilişkin 120 günlük bir bildirimin yapılmadığını, müvekkilinin 120 gün ihya edilecek prim ödeme gün sayısının eksik olduğunu, ayrıca 1992 yılına ait 1. döneme ilişkin 120 günün de hiç gösterilmediğini belirterek ilk derece mahkemesinin eksik ve hatalı hesaplanan ve Kuruma bildirilmeyen gün sayısının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.
İstinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili, istinaf kanun yoluna başvuran davalı vekili, davanın öncelikle hak düşürücü süre açısından reddi gerektiğini, davacının müvekkili Kurum ile TRT istisna sözleşmesi hükümlerine göre muhtelif tarihlerde istisna sözleşmesi imzaladığını, nitekim davacıya TRT İstisna Sözleşmesi Yönetmeliğinin eki tarifeye göre ücreti ödendiğini, bu hususların göz ardı edilerek davacının hizmet akdi ile çalıştığı varsayımıyla davasının kabul edilmesinin hatalı olduğunu, tanıkların davacının tespitini istediği 15.06.1990 – 31.03.1997 tarihleri arası olan bu kadar eski tarihleri tam ve kesin olarak hatırlamalarının hayatın olağan akışına uygun olmayacağını, tanıkların beyanlarında çalışma süreleriyle ilgili çelişkilerin mevcut olduğunu beyanla, ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İstinaf kanun yoluna başvuran fer’i müdahil SGK Başkanlığı vekili, davacının sigortalı sayılabilmesi için fiili çalışma olgusunun varlığının zorunlu olduğunu, dava konusu döneme ilişkin olarak hizmete hükmedilmesinde tanık ifadelerinin önemli rol oynadığını, tanıklar hakkında yeterli araştırma yapılmadan ifadelerine dayanılarak karara hükmedildiğini, davacının çalışmaya başladığı tarih ve çalıştığı dönemler hakkındaki beyanlar arasında çelişki olduğunu, davacı ve davalı işyeri ile ilgili yeterli miktarda yazılı delil mevcut iken tanık anlatımlarına başvurulmasının açıkça kanuna aykırılık teşkil ettiğini, ilk derece mahkemesinin yetersiz araştırma sonrasında davacının davasının kabulü ile Kurum aleyhine yargılama giderine ve vekalet ücretine hükmedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu beyanla, İlk Derece Mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesince,
“Davacı vekili, davalı vekili ve fer’i müdahil SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurularının Kısmen Kabulü ile; … 1. İş Mahkemesinin 03.06.2021 tarih, 2018/279 Esas ve 2021/254 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,
Davanın kısmen kabulü ile;
Davacının, davalıya ait … sicil numaralı işyerinde 01.09.1990-31.03.1997 tarihleri arasında asgari ücret ile hizmet akdine tabi olarak 2370 gün çalıştığı, 337 günlük çalışmasının Kuruma bildirildiği, 2033 günlük çalışmasının ise bildirilmediğinin tespitine, fazlaya ilişkin istemin reddine” karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı TRT Genel Müdürlüğü ile fer’i müdahil SGK Başkanlığı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı TRT vekili istinaf sebeplerini tekrarla, davacının kuruma istisna akdiyle hizmet vermiş olup aralarında hizmet akdinin bulunmadığı, tanık beyanlarının soyut olup davayı kabule yeterli olmadığı, tanıkların vasıflarının hizmet tespiti davasına uygun olmadıklar, çalışmadıkları dönemler hakkında beyanda bulundukları,
Fer’i Müdahil SGK Başkanlığı vekili istinaf sebeplerini tekrarla, tanık beyanlarının soyut ve çelişkili olduğu, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının davalı kurumda geçen hizmet sürelerinin tespiti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 506 sayılı Kanun’un 79/10 ve 5510 sayılı Kanun’un 86 ncı madde hükümleridir.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı TRT Genel Müdürlüğü ve fer’i müdahil SGK Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin ilgilisinden alınmasına,
21.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…