YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1070
KARAR NO : 2023/1911
KARAR TARİHİ : 02.03.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi
SAYISI : 2020/38 E., 2022/546 K.
FER’Î MÜDAHİL : Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı vekili Avukat …
DAVA TARİHİ : 26.12.2014
HÜKÜM/KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki İlk Derece Mahkemesinde görülen hizmet tespiti istemli davadan dolayı verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı feri müdahil kurum vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmekle, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının, davalılardan …’nın işlettiği iş yerinde 20.06.1999 tarihinden itibaren sürekli ve süresiz iş akdi ile yaz sezonunda temizlik, çamaşır, yıkama, bahçe temizleme, apartların temizliği ve bulaşık yıkama işlerinde sürekli çalıştığını, davacının davalıya ait işyerindeki 2000 yılında ve sonraki yıllarda çalışmasının 01 mayısta başlayıp 01 kasımda sona erdiğini açıklayarak davacının davalı … ’ya ait …isimli işyerindeki 20.06.1999 tarihinde başlayan 10.08.2009 tarihine kadar 1 Mayıs – 1 Kasım ayları arası SSK’ya bildirilmemiş ya da eksik bildirilmiş ücretli çalışmalarının tespitine ve bu dönemlere ilişkin sigortalı sayılmasına ve sigorta primlerinin davalıdan alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkilinin davacı ile doğrudan bir hizmet sözleşmesi kurmadığı gibi davacının … isimli işyerinde iddia ettiği dönemlerde çalıştığını bu dava dosyası ile öğrendiğini, davacının, davalının eşi ile ilişkisi olduğunu müvekkilinin sonradan öğrendiğini ve davalının evliliğinin davacı yüzünden bittiğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Feri müdahil kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle zamanaşımı itirazlarının bulunduğunu, davanın 5 yıllık hak düşürücü süre geçmiş olması nedeni ile öncelikle zamanaşımı yönünden reddi gerektiğini, müvekkili kurum kayıtları incelendiğinde davacının iddia edilen çalışmalarına rastlanılamadığını, dava dilekçesi ile içeriğini kabul etmediklerini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Özetle; davanın kabulüne, davacının 20.06.1999- 31.10.1999, 01.05.2000-. 1.10.2000, 01.05.2001- 31.10.2001, 01.05.2002-31.10.2002, 01.05.2003- 31.10.2003, 01.05.2004- 31.10.2004, 01.05.2005- 31.10.2005, 01.05.2006- 21.07.2006, 01.05.2009 – 02.07.2009 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde asgari ücretle ve hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, dair karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Mahkemece davacının 2006 yılından itibaren kabulüne karar verilen dönemle ilgili hükmü isabetli ise de, belirtilen dönem öncesi verilen karar eksik araştırmaya dayanmaktadır. Bu sebeple mahkemece dava sırasında dinlenen tanıkların anılan dönemle ilgili ayrıntılı ifadeleri alınarak aradaki çelişkiler giderilmeli, dava sırasında komşu işyerlerinde çalıştıklarını belirten tanıkların hizmet döküm cetvelleri getirilerek hangi dönemde çalıştıkları belirlenmeli, davalı işyerinin talebe konu dönemdeki faaliyet durumu etraflıca araştırılmalı, 2006 yılı öncesi çalışma iddiasıyla ilgili davacının ve tanıkların iddiasına konu sürede çalışmasının gerçekliği, işin ve işyerinin kapsam ve niteliğiyle süresinin belirlenebilmesi amacıyla, aynı yörede komşu veya benzeri işleri yapan başka işverenler ve bu işverenlerin çalıştırdığı bordrolara geçmiş kişiler resen saptanarak, çalışmaların varlığı ve süresi yönünden bilgi ve görgülerine başvurulmalı, sigortalının kayıtlarda gözükmeyen çalışmalarının hangi nedenlerle kayıtlara geçmediği ya da bildirim dışı kaldığı hususu gereğince tespit edilerek, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarının değerlendirilmesinde; iş yerlerinin kapsamı, kapasitesi ile işin ve işyerinin niteliği nazara alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, davacının çalıştığı iddia edilen süreler tereddütsüz belirlenerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir, gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla özetle; davanın kabulüne, davacının 20.06.1999-31.10.1999, 01.05.2000 – 31.10.2000, 01.05.2001 – 31.10.2001, 01.05.2002 – 31.10.2002, 01.05.2003 – 31.10.2003, 01.05.2004 – 31.10.2004, 01.05.2005 – 31.10.2005, 01.05.2006 – 21.07.2006, 01.05.2009 – 02.07.2009 tarihleri arasında davalıya ait iş yerinde asgari ücretle ve hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde feri müdahil kurum ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı vekili dilekçesinde özetle; usul ve yasaya aykırı hükmün bozulmasına ve davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek, kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Feri müdahil kurum vekili dilekçesinde özetle; mahkemece verilen kararın hatalı olduğunu, Kurum kayıtlarının aksi sabit oluncaya kadar geçerli olduğunu belirterek, kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ve 506 sayılı Kanun’un 79/10 uncu maddesi
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Feri müdahil kurum ve davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin kararı temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
02.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…