YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1028
KARAR NO : 2023/1036
KARAR TARİHİ : 09.02.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/114 E., 2022/393 K.
vekili Avukat …
DAVA TARİHİ : 24.02.2017
KARAR : Karar verilmesine yer olmadığına
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen kurum işleminin iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkiline 58.111.667.0 emekli sicil numarası üzerinden 01.08.1995 tarihi itibarıyla 4/c kapsamında yaşlılık aylığı bağlandığını, ancak bağlanan emekli aylığının, emekli aylığı almakta iken … Belediyesine ait Binted. Ltd. Şti’inde 24.01.2012 – 03.05.2012 ve … Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Müdürlüğünde 09.05.2012 – 03.06.2012, 11.09.2012 – 14.06.2013, 16.09.2013 – 07.06.2014 ve 15.10.2015 – 09.06.2016 tarihleri arasında sigortalı çalıştığı gerekçesine istinaden Kurumca 5335 sayılı Kanun gerekçe gösterilmek suretiyle iptal edildiğini, iptal işlemi üzerine davacıya faiz hariç toplam 39.267,12 TL tutarında borç kaydedildiğini, tahakkuk edilen borcun davacının aylıklarından 1/4 oranında kesilmekte olduğunu, oysa davacı çalışmalarının 5335 sayılı Kanuna tabi olarak değil sosyal güvenlik destek primi ödenmek suretiyle 5510 sayılı Kanun Geçici 14. madde, mülga 506 sayılı Kanun 3/II-c kapsamında geçtiğini, dolayısıyla Kurum işleminin mevzuata uygun olmadığını iddia ederek; davalı Kurumun 24.12.2016 tarih ve 16760878/58.III.667.0 sayılı yazısı ile toplam faizleri dahil 48.902,67 TL. olarak ödenen emekli aylıklarının Şubat/2017 ayından itibaren 1/4 ünün kesileceğine ilişkin Kurum işleminin durdurulmasına, davacı adına tahakkuk edilen 48.902,67 TL borcun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili, kurum işlemlerinin yasa ve usule uygun olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 28.11.2017 tarihli ve 2017/106 Esas, 2017/599 Karar sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesi Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karara karşı davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Daire kararında, davacıya 01.08.1995 tarihi itibarıyla 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli (yaşlılık) aylığı bağlandığı, davacının … Belediyesine ait Binted. Ltd. Şti.’nde 24.01.2012 – 03.05.2012 ve … Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Müdürlüğünde 09.05.2012 – 03.06.2012, 11.09.2012 – 14.06.2013, 16.09.2013 – 07.06.2014 ve 15.10.2015 – 09.06.2016 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4/1-a sigortası kapsamında çalışmaya başladığı, 01.02.2012 – 30.06.2012, 01.10.2012 – 30.06.2013, 01.10.2013 – 30.06.2014, 01.11.2015 – 30.06.2016 arasında ödenen aylık ve ek ödeme miktarlarının faiziyle birlikte borç tahakkuk ettirildiği, talebe konu süreler gözetildiğinde, mahkemece yukarıda sayılan mevzuat hükümleri çerçevesinde davacının fiilen çalıştığı süreler gözönünde bulundurularak istirdada konu tutarın belirlenip 5510 sayılı Kanunun 96. maddesi (b) fıkrasına göre karar verilmesi gereğine işaret edilerek karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay bozma kararından sonra celbedilen kurum yazısına göre davaya konu ihtilafın kurumun hatalı işleminden kaynaklandığı ve davacının aylıklarından 01.02.2017-28.02.2022 tarihleri arasında yapılan kesinti tutarları toplam 36.714,43 TL’nin davanın devamı sırasında davacının ilgili banka hesabına yatırıldığı bu haliyle davanın konusuz kaldığı belirtilerek dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı SGK Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı SGK Başkanlığı, bozma gereklerine uyulmadığı ve bozmaya konu edilmeyen hususların kesinleşmesine rağmen bu durumun göz ardı edildiğini beyanla ve yargılama giderlerine itirazla İlk Derece Mahkemesince verilen kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 5434 sayılı Kanun kapsamında emekli aylığı almakta iken … Belediyesine ait Binted Ltd. Şti’.nde 24.01.2012 – 03.05.2012 ve … Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Müdürlüğünde 09.05.2012 – 03.06.2012, 11.09.2012 – 14.06.2013, 16.09.2013 – 07.06.2014 ve 15.10.2015 – 09.06.2016 tarihleri arasında sigortalı çalışması nedeniyle davalı Kurumca 5335 sayılı Kanun gerekçe gösterilmek suretiyle davacının emekli aylıklarından yapılan kesintilerin durdurulması ile tahakkuk eden borcun iptalinin mümkün olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanunun ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, özellikle bozma sonrası yapılan yargılamada kurum tarafından sehven yersiz ödendiği gerekçesiyle davacı aleyhine çıkartılan borcun toplam 36.714,43 TL olarak davacı hesabına yatırılması ve bu şekilde davanın konusuz kalmış olduğu hususu karşısında ve dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde davalı kurum vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı kurum vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
09.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…