YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1011
KARAR NO : 2023/1559
KARAR TARİHİ : 22.02.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/822 E., 2022/1796 K.
DAVACILAR : … mirasçıları: 1-…
2- … 3- …
vekilleri Avukat …
vekili Avukat …
FER’Î MÜDAHİL : …
vekili Avukat …
DAVA TARİHİ : 08.12.2016
HÜKÜM/KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 17. İş Mahkemesi
SAYISI : 2016/536 E., 2020/219 K.
Taraflar arasındaki hizmet tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili ile feri müdahil kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı vekili ile feri müdahil kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlenildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacının davalı TRT bünyesinde 01.03.1991 tarihinde istisna sözleşmesiyle çalışmaya başladığını, akidli çalışmasının kadroya geçtiği 20.11.1998 tarihine kadar devam ettiğini, halen davalı bünyesinde çalıştığını, davalı tarafça sigorta kaydının bütün çalışma dönemi kapsayacak şekilde yapılmadığını, oysa davacının kadroya geçtiği döneme kadar kadrolular gibi kesintisiz çalışmasına rağmen sigorta bildiriminin eksik yapıldığını, davacı çalışmasının tamamen davalıya bağımlı ve kurum yetkililerinin emir ve talimatı ve ücret alarak gerçekleştiğini, ücret, bağımlılık ve devamlılık unsurları gerçekleşip her ne kadar ilişki istisna sözleşmesi olarak gösterilmiş ise de hizmet akdinin unsurlarının gerçekleştiğini, buna ilişkin ÇSGB iş müfettişi sonucu düzenlenen rapor ile de çalışmalarının istisna akdine değil hizmet akdine dayandığının tespit edildiğini, emsal yargı kararları olduğunu, bu nedenle davacının davalı bünyesinde 01.03.1991-20.11.1998 tarihleri arası bildirilmeyen hizmetlerinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II.CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, hak düşürücü sürenin dolduğunu, davaya konu dönemde davacının sürekli ve bağımlı çalıştığı iddialarını ispatlar yazılı belge bulunmadığını, kurum ile davacı arasındaki işin hizmet akdinden kaynaklanmadığını, aradaki ilişkinin istisna akdinden kaynaklandığını, davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
Feri Müdahil Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle, 6552 sayılı Kanun 64 üncü Maddesine göre feri müdahil olan kurum aleyhine hüküm kurulmamasını, varsa çalışma olgusunun usulünce ispatlanması gerektiğini, kurum işlemlerinin yerinde ve yasal mevzuata uygun olup, davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
III.İLK DERECE MAHKEME KARARI
Getirtilen belgeler ve dosya kapsamına göre; hak düşürücü süre savunmasının yerinde olmadığı, davacının 20.11.1998 den itibaren TRT … Televizyonu müdürlüğü emrinde 5434 sayılı Kanun’a tabi çalışmaya başladığı, çalışmasının halen devam ettiği, 01.03.1991 20.11.1998 arası herhangi bir sigortalılık hali bulunmadığının bildirildiği, sunulan kayıtlara göre TRT Genel Müdürlüğüne ait işçi sayılmayan sözleşmeli personel hareketleri onay formuna göre davacının 27.02.1998 itibari ile yardımcı yapım eleman kadrosuna açıktan aday olarak tayinine karar verildiği, taraflar arasında bir kısım istisna akitlerinin bulunduğu, bu sözleşmelerde davacının bir kısım programlarda ışıkçı set görevlisi gibi görevler ile çalışacağının belirtildiği, davalı tarafça Kurum ile davacı arasındaki ilişkinin istisna akdine dayandığı savunulmuş ise de; TRT Genel Müdürlüğünde bu güne kadar yapılan denetim sonucunda S.S Kurumu Müfettişleri tarafından tanzim edilen 20.03.1996 tarih 7 sayılı rapor, 25.01.2001 gün Ar.Sor 1 sayılı rapor ile … Televizyon Müdürlüğüne bağlı ünitelerde istisna akdi yapılarak çalıştırılan kişilerle işveren arasında işyeri ve ücret bağının bulunduğu, dolayısıyla hizmet akdi unsurlarının oluştuğu, ancak yapılan muvazaalı işlem ile kişilerin sosyal güvenlik hakkının engellendiği hususlarının tespit edildiği, bahsedilen raporlarda davacının ismi yer alıp, 15.01.1994-09.11.2000 tarihleri arası adına bu sebeple hizmet kaydedildiği, davacının yüklenilen edimi işveren tarafından sağlanan yerde, işverenin belirlediği zamanda, aynı anda başka bir iş yapmaksızın ifa ettiği anlaşılmakla bu işin hizmet akdi olduğu sonucuna ulaşılmış, toplanan delillere göre, davacının sunduğu istisna akitleri dışında bir belge sunulmayıp, bu belgelerde en eski çalışma başlangıç tarihinin 01.08.1991 olarak yer aldığı, bu haliyle yazılı belge esas alınarak akdin bu tarihten itibaren başlayabileceği, sonrası döneme ait kısmi belgeler olup, bu belgeler devam etmekle beraber işveren tarafından belgelerin bulunmadığının bildirildiği, kamu/bordro tanık anlatımlarıyla davacı kesintisiz çalıştığı, yapılan işin set görevlisi / ışık şefi gibi iş olması nedeniyle sürekli stüdyoda çalışmayı gerektiren bir iş olduğu, ses / saz sanatçılığı gibi program olduğunda yapılacak bir faaliyet olmadığı, özellikle kamu ve bordro tanık anlatımları ve toplanan delillere göre eylemli çalışmanın doğrulanmasıyla çalışma olgusunun sabit olduğu gerekçesiyle,
Davanın kısmen kabulü ile,
Davacıların murisi …’nun davalı yanında 01.08.1991-20.11.1998 tarihleri arası çalıştığının tespitine,
Fazla istemin reddine, karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ile feri müdahil kurum vekili istinaf yoluna başvurmuştur.
B.İstinaf Sebepleri:
1.Davalı Vekilinin İstinaf Sebepleri
Yetki, görev, hak düşürücü süre ve yargı yolu itirazlarında bulunduklarını, davacının davasını ispat edemediğini, davacının işyerindeki çalışmasının kesintisiz olmadığını, davanın reddi gerektiğini, kararın usul ve yasa hükümlerine aykırı olduğunu belirterek kaldırılmasını talep etmiştir.
1.Feri Müdahil Vekilinin İstinaf Sebepleri
Davacının çalıştığını iddia ettiği dönemleri kesin delillerle ispat etmesi gerektiğini, davanın reddi gerektiğini belirterek, kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde feri müdahil kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuşlardır.
Feri müdahil Kurum vekili; istinaf sebepleri doğrultusunda temyiz talebinde bulunmuşlardır.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; davacının davalı bünyesinde 01.03.1991-20.11.1998 tarihleri arası bildirilmeyen hizmetlerinin tespitine istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 506 sayılı Kanun’un 79/10 uncu maddesi
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekili ile feri müdahil kurum vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…