YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/9267
KARAR NO : 2022/12198
KARAR TARİHİ : 11.10.2022

Bölge Adliye
Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No :

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı, feri müdahil Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, feri müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, Müvekkilleri murisi … …, davalı işverene ait özel bina inşaatında 16/07/2008-31/12/2008 tarihleri arasında asgari ücretle kesintisiz olarak çalıştığını, davalı işverenin, müvekkili murisi bu çalışmalarıyla ilgili olarak kuruma 66 gün prim ödediğini, 10/10/2008 tarihinde işten ayrıldığını beyan ettiğini, müvekkili murisin 31/12/2008 tarihine kadar aralıksız olarak çalıştığını belirterek müvekkilleri murisi … …’ın davalıya ait işyerinde 16/07/2008-31/12/2008 tarihleri arasında asgari ücretle kesintisiz çalıştığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP
Feri Müdahil Vekili; hak düşürücü sürenin geçtiğini, davanın yetkili mahkemede açılmadığını, kurum kayıtlarında müteveffa … …’ın 16/07/2008 tarihinde dava konusu işyerinde işe girişinin yapıldığını 10/10/2008 tarihinde işten ayrılış bildirgesinin verildiğini, davanın yazılı belgeyle kanıtlanması gerektiği belirtilerek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … yazılı beyanında ve duruşmadaki beyanında; inşaatı bitireli 9 sene olduğunu inşaatı yapmaya ilk başladığında … …’ın işçi olarak çalıştığını, kaba inşaat bitene kadar … …’ın inşaatta çalıştığını, para durumuna göre inşaat yaptığını … …’ın en az 6 ay yanında çalıştığını, … …’ın yanında çalıştığını kabul ettiğini, bina inşaatının ilçenin Balı Mahallesi… Caddesi No:107’de kayıtlı olduğunu belirtmiştir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece,davanın kabulü ile … T.C. kimlik nolu davacılar murisi … …’ın, davalı …’a ait … sicil numaralı özel bina inşaatı iş yerinde hizmet akdine dayalı olarak ayda 30 gün esası ile 16/07/2008-31/12/2008 tarihleri arasında asgari ücret karşılığı sürekli olarak çalıştığının tespiti ve 2008/9. ayında kuruma noksan bildirilen 20 gün ile 10/10/2008-31/12/2008 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen günlerin toplam 81 gün olduğunun tespitine; dair karar verilmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, feri müdahil Kurumun istinaf başvurularının HMK 353/1-b.1 maddesi uyarınca ayrı ayrı eastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Feri müdahil Kurum vekili, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır.
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Tanık beyanları değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren, işçi ve işyeriyle ilişkileri düşünülmeli ve tanıklar buna göre dinlenilmeli, re’sen araştırma kapsamında sadece taraf tanıkları ile yetinilmeyip mümkün oldukça bordrolu, komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar da dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde belirlenmelidir.
Eldeki davada, dinlenilen tanıklar beyanlarında, inşaatın dört ay kadar sürdüğünü belitmeleri, bordro tanıklarının işe giriş çıkış tarihlerine göre, davacının işe giriş çıkış tarihleri dikkate alındığında sürenin doğrulandığının belirtilmesi karşısında, kaba inşaatın sona erdiği tarihin dosya kapsamından tespit edilip, davacının çalışması; belediyeden inşaatın yapım ve bitimine yönelik istenilecek belgeler ve de bordro tanıklarının verdiği beyanlar; komşu işyeri tanıkları da dinlenerek, onların beyanları da; inşaatın yapımında iklim koşullarının elverişliliği de değerlendirilmek suretiyle; davacının çalışmasının ne zaman sona erdiği; toplanan deliller ışığında varılacak sonuca belirlenmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak; ilk derece mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle,… Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 11/10/2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.