YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/13954
KARAR NO : 2023/6258
KARAR TARİHİ : 01.06.2023
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
HÜKÜM/KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen asıl ve birleşen rücuan tazminat davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi … tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kurum vekili asıl dava dilekçesinde özetle, Kurum sigortalısı …’ın 10.10.2008 tarihinde maruz kaldığı iş kazası sonucu maluliyeti (%11,30) nedeniyle 12.330,06 TL tutarında peşin değerli gelir bağlandığını, belirterek toplam 16.779.38._TL nin 3.359.87 TL sinin davalı işverenden 5510 sayılı Kanun’un 21 inci maddesine göre tahsilini talep etmiştir.
Davacı vekili, birleşen … 4. İş Mahkemesine ait 2011/679 Esas sayılı dosyanın dava dilekçesinde özetle, dava konusu sigortalıya ödenen 1.323.70 TL geçici iş göremezlik ödeneğinden 264,74 TL’sinin tahsilini talep etmiştir.
Davacı vekili birleşen … 19. İş Mahkemesine ait 2019/138 Esas sayılı dosyanın dava dilekçesinde özetle, % 11,30 SID oranı ile bağlanan sürekli iş göremezlik gelirleri ve yapılan tedavi ödemeleri ile geçici iş göremezlik ödemeleri nedeniyle uğranılan kurum zararımızın tahsili için … 15. İş Mahkemesinin 2016/793 (Bozmadan önce 2011/962 E.) sayılı dosyası ile açılan davanın derdest olduğunu, sigortalının sürekli iş göremezlik derecesi … 23. İş Mahkemesinin E.2013/532, K.2015/26 sayılı kesinleşen ilamı ile % 14,3 olarak tespit edildiğinden sigortalıya bağlanan gelirlerde değişiklik olduğunu, bu kapsamda sigortalıya % 11,30 SID oranı ile 9.023,68 TL tutarında fiili ödeme yapıldığını, % 14,3 SID oranı ile de 15.601,89 TL tutarında ilk peşin değerli gelir bağlandığını, meydana gelen zarardan müvekkili kurumun talep edebileceği miktarın mahkemece yapılacak kusur ve hesap araştırması ile belirlenebilecek olması nedeniyle 5510 sayılı Kanun’un 21, 23 ve 76 ıncı maddeleri ile 6100 sayılı HMK’ nun 107/1 inci maddesi ve BK. 61 inci maddesi gereğince kusur ve miktar bakımından fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak üzere kurum zararımızdan şimdilik 2.462,55. TL alacağı gelirler bakımından onay, fiili ödeme bakımından ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ettiğini, bu nedenlerle öncelikle iş bu davanın … İş Mahkemesinin 2016/793 E. sayılı dosyası ile birleştirilmesine, kusur ve miktar bakımından fazlaya ilişkin talep ve dava hakkı saklı kalmak üzere şimdilik 2.462,55. TL Kurum zararının gelirler bakımından onay, fiili ödeme bakımından ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 11.01.2022 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; davalının kusuru ile sebep olduğu iş kazası neticesinde, malul kalan sigortalıya bağlanan gelir için fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 6.827,18 TL’nin gelir bağlama onay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ettiklerini, sigortalının maluliyet oranının değişmesi neticesinde kendisine geçici iş görmezlik ödeneği ödendiği ve bağlanan gelirin miktarı değişmesi sebebiyle … 19. İş Mahkemesi 2019/138E., 2019/94K., sayılı dosyası ile açılan davanın dosya ile birleştirildiğini, bu dosyadan bağlanan gelir, fiili ödeme ve geçici iş görmezlik nedeniyle alınan hesap bilirkişi raporu doğrultusunda talebini 18.142,43 TL’ye yükselttiklerini, arttırılmış talebinin PSD’nin 9.864,53 TL onay tarihinden itibaren, GİG1.058,96 TL’nin tediye tarihinden ve 7.218,94 TL’nin ödeme tarihinden itibaren faizini talep ettiklerini, bu nedenlerle fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile ıslah dilekçesinin kabulü ile 18.142,43TL’nin davalıdan gelir bağlama onay, tediye ve ödeme tarihlerinden başlayacak yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili, kazalı işçi …’in iş yerinde Sultanahmet Endüstri Meslek Lisesi ile yapılan sözleşmeye istinaden stajyer olarak çalışıp, bu lisenin 1926 okul numaralı ve 12 Fİ sınıfı öğrencisi olan … 10 Ekim 2008 tarihinde iş yerimizde staj sebebi ile görevde bulunduğu esnada ve ustalarının ikazlarına aldırmadan yapılan işe müdahalesi sonucunda kendi kusuruyla iş kazasına sebep olduğunu, bunun neticesinde sol elinin üç parmağının sıkışması neticesi yaralandğını stajyer işçi konumunda olan davacı bunun üzerine işveren müvekkil tarafından iş yerine 100 metre mesafede bulunan tam teşekküllü Avicenna isimli özel hastaneye kaldırılarak tedaviye başlandığını velisine haber verildiğini burada davacının masrafları müvekkil iş yeri tarafından karşılandığını, götürülen hastanede kaza yapan stajyerin SSK kayıtlarının bulunmadığı tespit edilmesi üzerine bu öğrencinin okulu ve okuldaki yetkili kişiler ile irtibat kurulmaya çalıştığını ancak okul idarecilerinin öğrencinin ssk girişini yaptırmadıklarının anlaşıldığı, davacı öğrencinin hem bu iş kazasına haber vermek hemde ssk girişinin yapılmamasından ötürü okulun sorumlu olduğuna dair yazılı bildirim 13.10.2008 tarihinde taraflarınca ilgili okul müdürlüğüne yapıldığını bu konuda diğer öğrencilerin de ssk bildirimlerinin yapılmadan işe başlatılmayacağı konusunda ikazda bulunulduklarını, ve … 7. iş mahkemesinin 2009/129 esas sayılı dava dosyasının iş bu dava dosyası için bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 03/04/2014 tarih, E.2011/962, K.2014/144 sayılı kararıyla; dava dilekçeleri, cevap dilekçesi, tanık beyanı, kusur bilirkişisi, hesap bilirkişisi raporu ve dosya içeriği bir bütün olarak değerlendirildiğinde olayın iş kazası olduğu davalı asıl işveren müessesenin ( …makine Tarım San ve Tic AŞ) nin %80 oranında kusurlu olduğu kazalı işçi …’in % 20 oranında kusurlu olduğu, olayın meydana gelmesinde başkaca herhangi bir kimsenin kastının ve kusurun meydana gelmediği, davacı kurumun hesap bilirkişisi raporu ile kazalı işçiye dair ödeme yaptığı ve harcamalarının bulunduğu anlaşılmakla; davacının asıl ve birleşen … 4 iş mahkemesinin 2011/679 esas sayılı dosyadaki davasının kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
Dairenin 31.10.2016 tarih ve E.2016/5446, K.2016/13177 sayılı kararında; Mahkemece, iş kazasında, davalının %80, sigortalının %20 oranında kusurlu olduğunu bildiren makine mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen rapor esas alınarak hüküm kurulmuş ise de, iş kaza ile ilgili ceza soruşturmasının bulunup bulunmadığı araştırılarak, kusurun varlığına ilişkin maddi olgu hukuk hakimini bağlayacağından, kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile mahkum olan dosyası ilgili mahkemesinden getirtilerek, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile iş kazasının vuku bulduğu iş kolunda uzman bilirkişi heyetinden kusur oran ve aidiyeti konusunda yeniden rapor alınarak, varılacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken, eksik araştırma sonucu, yazılı şekilde hüküm tesisi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedeni olduğu belirtilerek söz konusu karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı kurumun zararı kazazede sigortalının maddi zararının tavan miktarı ile sınırlı olup, davacı kurumun davalıdan rücuen talep edebileceği tazminat miktarının davalı işverenlerin kusur oranı ile sınırlı olduğu kanaatine varıldığı, kazanın meydana gelmesinde alınan kusur raporu doğrultusunda davacı kurum sigortalısı kazazedenin %20 oranında, davalı işverenin %80 oranında kusurlu olduğu belirtilmiş olup, alınan kusur raporundaki gerekçeler ve kusur oranlarının Mahkemece olaya uygun bulunduğunu ve bu kusur oranına tekabül eden davacı kurum zararının hesap bilirkişi raporunda belirtildiği gibi maluliyet tazminatının 9.864,53 TL, geçici iş görememezlik ödeneğinin 1.058,96 TL ve fiili ödeme miktarının 7.218,94 TL olduğu anlaşıldığından, davacı tarafından açılan davanın kabulü ile asıl dosya ve birleşen dosyadaki davaların kabulü ile toplam 9.864,53 TL peşin sermaye değeri, 1.058,96 TL geçici iş görememezlik ödeneği ve 7.218,94 TL fili ödemenin davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kurum vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı kurum, kusurun hatalı tespit edildiğini, kazalıya %20 kusur verilmesinin yerinde olmadığını beyanla İlk Derece Mahkemesince verilen kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, rücuan tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanunun 21/4’üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında temyiz edenin sıfatına göre bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı kurum vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,01.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.