YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/13833
KARAR NO : 2022/16413
KARAR TARİHİ : 21.12.2022
Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi
No :
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul, ksımen reddine dair verilen karara karşı, davacı ve davalı vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı vekili, davacının 15.07.1992 ile 16.06.2010 tarihleri arasında davalı işveren yanında geçen ve Kuruma bildirilmeyen hizmetlerinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP
Davalı … vekili cevap dilekçesinde; davacının söz konusu dönemde birçok işyerinde ve başkaca araçlarda çalıştığını, … plakalı aracın malikinin davacının olduğunu, bizzat kendisinin çalıştığını, … plakalı aracın davacıya ait olmadığını, … plakalı aracın ise 2005 yılında davacı tarafından satın alındığını, 2005 yılı öncesindeki dönemin davacı ile ilgili olmadığını, … plakalı aracın ise müvekkili ile 3 damadının araçta çalıştığını belirterek; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı, hak düşürücü süre, derdestlik, husumet, görev ve yetki itirazında bulunduklarını belirterek; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile; davacının davalılar murisine ait münibüs işletmesi işyerinde 17.05.2005- 09.04.2008/ 25.02.2009-19.05.2009 ve 10.07.2009-10.06.2010 tarihleri arasında toplam 1457 gün süre ile prime esas asgari kazanç üzerinden çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; istinaf mahkemesi tarafından yeni araştırılacak delil ve belgelerin değerlendirilmesi gerektiği belirtilerek mahkemenin önceki kararının kaldırıldığını, ancak bilirkişi tarafından usuli kazanılmış hak bulunduğu gerekçesiyle müvekkilinin lehine olan delillerin değerlendirmeye alınmadığını, belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
Davalı Kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının davalı iş yerinde kesintisiz çalıştığına dair hiçbir bilgi ve belgenin bulunmadığını, belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı ve davalı Kurumun istinaf başvurularının HMK 353/1-b.1 maddesi uyarınca ayrı ayrı esastan reddine dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ
Davalı Kurum vekili, eksik araştırma ve incelemeyle karar verildiği gerekçeleriyle kararın bozulmasını talep etmiştir.
IV- İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanun’un m. 86/9. maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır.
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re’sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki davada, dairemizce verilen geri çevirme kararı sonrası celp edilen hizmet cetvelinde davalı işveren nezdinde, dava konusu edilen hizmet dönemlerinin işlenmiş olduğu, yargılama sırasındaki alınan 10.07.2017 tarihli cetvelde ise iş bu sürelerin işlenmemiş olduğu anlaşılmakla; mahkemece, belirtilen bu husus araştırılarak, davanın konusuz kalıp kalmadığına yönelik varılacak sonuca belirlenmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak; ilk derece mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, … … Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereği kaldırılarak, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 21.12.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.