YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/12064
KARAR NO : 2022/14570
KARAR TARİHİ : 21.11.2022

Bölge Adliye
Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No :

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karara karşı, davalı ve feri müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince feri müdahil Kurum ve davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, ek kararla davalı vekilinin temyiz başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının feri müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, davalı işverenin yanında geçen ve Kuruma bildirilmeyen 30.11.2007-28.02.2013 tarihleri arasındaki hizmetlerinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
II-CEVAP:
Davalı vekili, davacının gerçekte 15.12.2008 tarihinde işe başladığını, … tarafından işyerinde denetleme yapılması sonucunda işçilerle görüşüldüğü ve kendileriyle işe başladıkları tarihler sorularak bu bilgilerin tutanak altına alındığını, denetim yapılan günde işe başladığına dair bilginin kayıt altına alındığını, işyerinden işinden 01.04.2009 tarihinde kızının doğum yapmasından ve torununa bakacağından kendi isteğiyle ayrılmış olduğu, bu durumun mernis kayıtlarından ispatlanabileceğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Feri müdahil Kurum vekili, davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, Davanın kabulü ile,
1-Davacının 30.11.2007-01.04.2009 tarihleri arasında ve 11.11.2009- 28.12.2013 tarihleri arasında, davalı … adına kayıtlı 1049112 020 sicil numaralı iş yerinde kesintisiz olarak çalıştığının ve davacının çalışmalarında kuruma bildirilenler haricinde, 2007 yılından 32 gün 2008 yılından 352 gün, 2009 yılından 145 gün, 2010 yılından 360 gün, 2011 yılından 270 gün, 2012 yılından 7 gün olmak üzere; toplam 1166 gün kuruma bildirilmeyen eksik prim günü bulunduğunun tespitine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi, davalı vekilinin ve fer’i müdahil … vekilinin istinaf başvurusunun HMK’nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Feri müdahil Kurum vekili, hatalı ve eksik inceleme neticesinde davanın kabulüne karar verilmesinin hukuk ve hakkaniyete aykırı olduğunu belirterek temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. ve 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddeleri olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip gerek görüldüğünde kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, 22.12.2008 tarih 2008/1328 sayılı sosyal güvenlik kontrol memurluğu raporunda yer alan 15.12.2008 tarihli durum tespit tutanağında davacının işe giriş tarihi 15.12.2008 olarak yazılı olduğu, ancak davacının iş bu dava yoluyla işe giriş tarihini 30.11.2007 olarak ileri sürdüğü, davacının davalı işyerinde 15.12.2008 tarihinde işe girdiğine dair işe giriş bildirgesinin Kurum Kayıtlarına intikal ettiği, davacının davalı işyerinde çalışmaya başlamadan önce en erken 12.11.2008 tarihi itibariyle … kayıt belgesinin aldırılmış olduğu, davalı işyerinde 01.05.2008 tarihinden itibaren kısmi bildirimi bulunan …’ün; ifadesinde, 2007 yılında işe başladığını, başlangıç tarihinin 2008 de olabileceğini, işe girdiğinde davacının davalı işyerinde çalışmakta olduğunu beyan etmiş olduğu, Mahkemece davacının 30.11.2007 tarihinde işe başladığı kabul edilerek hüküm kurulduğu, ancak verilen kararın eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece, davacının 30.11.2007 tarihinde işe başladığına dair iddiası karşısında, başlangıç tarihinin ne şekilde tespit edildiği açıklanmamış olup; davacının hangi tarihte işe başladığı tereddütsüz tespit edilmeli; başkaca portör analizi bulunup bulunmadığı araştırılmalı, bordro tanıklarına davacının hangi tarihte işe başladığı hususu açıkça sorulmalı, yeterli bilgileri olmadığı taktirde de; tespit edilecek komşu işyeri tanıkları dinlenilerek, davacının işyerine hangi tarihten itibaren girdiği, hangi tarihlerden itibaren davacıyı görmeye başladıkları sorularak, net beyanları alınmalı; böylelikle işe başlangıç tarih somut olarak tespit edilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, feri müdahil Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: … Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 21.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.