YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/9146
KARAR NO : 2022/14659
KARAR TARİHİ : 22.11.2022

Bölge Adliye
Mahkemesi : … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
No :

Dava, iş kazasında vefat eden sigortalının hak sahiplerinin maddi ve manevi zararlarının tazminat istemlerine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabul ve kısmen reddine dair verilen karara karşı, davalılardan … A.Ş. vekilinin istinafa başvurması üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesince istinaf istemlerinin kabulü ile yeniden esas hakkında kısmen kabul ve kısmen redde dair karar verilmiştir.
… Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesince verilen karar davalılardan … A.Ş. vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I- İSTEM:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin desteği sigortalı …’ın 10.11.2011 tarihli iş kazası neticesinde 13.11.2011 tarihinde vefat etmesi neticesinde destekten yoksun kalan eş … lehine 1.000 TL maddi ve 60.000 TL manevi, anne … lehine 35.000 TL manevi, kardeşlerin her biri lehine ise 25.000 TL manevi tazminatın kaza tarihinden (Sigorta şirketi yönünden dava tarihinden) itibaren işleyecek faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili ıslah dilekçesiyle maddi tazminat istemini 139.567,28 TL’ye artırmış 1.000 TL’si için dava tarihinden, bakiyesi için ıslah tarihinden faiz işletilmesini talep etmiştir.
II- CEVAP:
Davalılar vekili ayrı ayrı verdikleri cevap dilekçelerinde özetle, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
III- MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesi kararında özetle: “A-Davalı … yönünden davanın reddine,
B-Davacı …’ın maddi tazminat talebi yönünden ;
1-Davanın kabulü ile,
2- 139.567,28 TL maddi tazminatın (davalı …Ş. (eski unvan … AŞ) yönünden sigorta poliçesi limiti ile sınırlı olmak üzere) kaza tarihi olan 10/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … A.Ş. (eski unvan … A.Ş. ve … A.Ş.’ den müştereken ve müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine,
C-Manevi tazminat talebi yönünden,
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile
2- Davacı … için 30.000,00 TL manevi tazminat, davacı … … için 20.000 TL manevi tazminatın, davacı … için 5.000 TL manevi tazminatın, davacı … için 5.000 TL manevi tazminatın, davacı … için 5.000 TL manevi tazminatın, davacı … … için 5.000 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 70.000 TL manevi tazminatın (davalı …Ş. (eski unvan … A.Ş.) yönünden sigorta poliçesi limiti ile sınırlı olmak üzere) kaza tarihi olan 10/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleriyle birlikte davalılar … A.Ş. (eski unvan … A.Ş. ve … A.Ş.’ den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ayrı ayrı verilmesine,
3- Manevi tazminat talebi yönünden fazlaya ilişkin taleplerin reddine,” karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesince özetle “İlk derece mahkemesince davalı … yönünden faiz başlangıcına yönelik talebin aşılarak hüküm kurulduğu, istinaf talebinde bulunan davalının poliçe limitine göre sorumluluğunun olay başına 300,000,00-TL olduğu, hükmedilen miktarların olay başına belirlenen 300,000,00-TL poliçe limiti içinde kaldığı, bu nedenle sorumluluğun kişi başına 150.000,00-TL olacağına dair istinaf talebinin yerinde olmadığı ancak ilk derece mahkemesince istinaf talebinde bulunan sigorta şirketi yönünden davacının talebi aşılarak hüküm kurulduğu, istinaf talebinde bulunan davalılardan sigorta şirketinin maddi tazminat yönünden dava ve ıslah tarihlerine göre yasal faiziyle birlikte, manevi tazminat yönünden ise dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte sorumlu tutulması gerektiği, bu eksikliğin giderilmesinin yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği anlaşıldığından istinaf nedenlerine bağlı kalınarak , kazanılmış haklar korunarak istinaf talebinin kabulü ile ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak yeniden hüküm kurmak gerekmiştir” gerekçesiyle “I-Davalı …Ş’nin istinaf başvurusunun kabulüne, HMK’nın 353/1-b.2 bendi gereğince, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına,
II-DAVANIN ESASI HAKKINDA
A-Davalı … yönünden davanın reddine,
B- 1-Davanın kabulü ile,
2-139.567,28 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 10/11/2011 tarihinden itibaren (davalı …Ş.’nin poliçesi limiti ile ve 1.000,00-TL lik kısmı yönünden dava tarihinden itibaren , 138.567,28-TL lik kısmı yönünden ise ıslah tarihi olan 07.03.2018 tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak yasal faiziyle birlikte sınırlı sorumlu olmak üzere) davalılar … A.Ş. ve … San.Tic A.Ş.’den yasal faiz ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı …’a ödenmesine,
C-Manevi tazminat talebi yönünden,
1-Davanın kısmen kabul kısmen reddi ile
2-Davacı … için 30.000,00 TL manevi tazminat, davacı … … için 20.000 TL manevi tazminatın, davacı … için 5.000 TL manevi tazminatın, davacı … için 5.000 TL manevi tazminatın, davacı … için 5.000 TL manevi tazminatın, davacı … … için 5.000 TL manevi tazminat olmak üzere toplam 70.000 TL manevi tazminatın (davalı …Ş. yönünden sigorta poliçesi limiti ve dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte sınırlı sorumlu olmak üzere ) kaza tarihi olan 10/11/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleriyle birlikte davalılar … A.Ş. (eski unvan … A.Ş. ve … San.Tic A.Ş.’ den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ayrı ayrı verilmesine,” karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı …Ş. vekili temyiz dilekçesinde özetle: Davacılar için sigorta limitinin şahıs başına sigorta teminatı olan 150.000 TL ile sınırlı olduğunu, kabul anlamına gelmemekle beraber Müvekkili sigortanın Rücu dava dosyasına ödediği miktarın mahsup edilerek; bakiye teminat limiti kişi başı teminat limiti 150.000 TL’den SGK’ya ödenmiş olan 30.151,00-TL tenzil edilerek elde edilmiş olan 119.849,00 TL olarak sorumlu tutulması gerektiğini, teminat limitlerinin ayrı ayrı belirtilmesi ve ferilerinde de bu hususa yer verilmesi gerektiğini, gerek maddi gerekse de manevi tazminata dair hüküm kısmında, müvekkil sigorta şirketinin poliçe teminat limitlerinin belirtilmediğini, bu durumun ilamın icrasında hataya sebebiyet verebilecek nitelikte olduğunu, tazminatlara ilişkin fer’ilerin hükümde ayrı ayrı belirtilmesi ve poliçe limiti uyarınca sınırlı olması gerektiğini beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplerle temyiz edenin sıfatına, temyiz kapsam ve nedenlerine göre davalılardan … A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2- Davalı … şirketinin sorumluluğu sigorta sözleşmelerine dayanmakla birlikte, bu sorumluluğun sınırı poliçe limiti dahilinde kalmak kaydıyla davalı işverenin sorumlu olduğu tutardır.
İşveren Mali Mesuliyet Sigortasının Genel Şartlarının 1.maddesinde “Bu poliçe, işyerinde meydana gelebilecek iş kazaları sonucunda işverene terettüp edecek hukuki sorumluluk nedeniyle işverene bir hizmet akdi ile bağlı ve Sosyal Sigortalar Kanununa tabi işçiler veya bunların hak sahipleri tarafından işverenden talep edilecek ve Sosyal Sigortalar Kurumu’nun sağladığı yardımların üstündeki ve dışındaki tazminat talepleri ile yine aynı Kurum tarafından işverene karşı iş kazalarından dolayı ikame edilecek rücu davaları sonunda ödenecek tazminat miktarlarını, poliçede yazılı meblağlara kadar temin eder.
Sigortacı ayrıca bu sigorta ile ilgili olarak bir dava açılması halinde hükmolunan mahkeme masrafları ile avukatlık ücretlerini ödemekle yükümlüdür. Şu kadar ki, hükmolunan tazminat sigorta bedelini geçerse sigortacı, avukatlık ücreti dahil dava masraflarına, ancak sigorta bedeli nisbetinde iştirak eder.”
İşçi ve onun hak sahipleri TBK. m. 130 ve TTK. m. 1478 hükmü gereği sigortacıya karşı doğrudan dava hakkına sahiptir.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre davalı … şirketinin işveren mali mesuliyet sigorta poliçesi kapsamında 31.05.2011-31.05.2012 tarihleri arasını kapsayan dönemi teminat altına aldığı, sigorta poliçesine göre teminat limitinin şahıs başına 150.000,00 TL ve kaza başına 300.000,00 TL olduğu anlaşılmaktadır.
Davaya konu iş kazasında işçi …’ın 10.11.2011 tarihinde uğradığı zararlandırıcı sigorta olayı kapsamında 13.11.2011 tarihindeki ölümü nedeniyle desteğinden yoksun kalan davacıların tazminat istemleri poliçe kapsamına girmektedir. Genel Şartların 1/1.maddesi kapsamında SGK tarafından işverene karşı açılan rücu davasının da bu poliçe kapsamına girdiği her iki tazminat talebine ilişkin olarak poliçe kapsamında tek bir teminatın bulunduğu açıktır.
Bu kapsamda, davacıların tazminat istemlerinin de sigorta şirketinin sorumluluğunu doğuran rizikonun tek kişinin vefatı şeklinde gerçekleşmiş olması, dolayısıyla zarar doğrucu eylem kapsamında birden fazla sigortalının zarar görmemiş olmasına göre sigortalının hak sahiplerinin yararlanması gereken teminatın “şahıs başına teminat limitiyle” sınırlı olması gerektiği de açıktır.
Bu açıklamalar doğrultusunda, davalı … şirketinin işveren mali mesuliyet sigorta poliçesi kapsamında, davacılara karşı şahıs başına teminat limiti olan 150.000,00 TL ile sınırlı sorumlu olduğu, bu teminattan ise sigorta şirketinin ibraz ettiği ödeme belgelerine göre 30.151,27 TL’lik kısmı SGK’ya rücu alacağı kapsamında ödediği anlaşılmakla teminattan kalan 119.848,73 TL’lik limitle sınırlı olarak sorumluluğuna ve giderek Genel Şartların 1-2.maddesi kapsamında bu miktarın hükmedilen tazminat alacağını karşılama oranına göre vekalet ücreti ve yargılama giderlerinden sorumluluğuna hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde davalı … şirketin kaza başına teminat limitiyle sınırlı sorumlu olduğu gözetilerek hüküm tesisi hatalı olmuştur.
Bölge Adliye Mahkemece, anılan açıklamalar gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı …Ş. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin davalı …Ş. vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne ilişkin kararı kaldırılarak verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: … Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesi kararının, yukarıda açıklanan nedenlerle HMK’nun 373/2. maddesi gereği BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine 22.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.