YARGITAY KARARI
DAİRE : 10. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/8153
KARAR NO : 2022/443
KARAR TARİHİ : 17.01.2022
Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş)Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin bozma kararına uyularak
yapılan yargılama sonucunda ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ve davalılardan Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının 1985 ile 2012 yılları arasında davalı işveren nezdinde her yıl Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarında olmak üzere mevsimlik çalışmalarının tespitini talep ettiği eldeki davada, Mahkemece; davanın kısmen kabulü ile; davacının 1985-1990 yılları arasındaki hizmet tespit talebinin davalı kooperatifin henüz kurulmamış olduğu gerekçesi ile husumetten reddine, 1991-2004 yılları arasına ilişkin talebinin çalışmasının kesintisiz olduğu tespit edilemediğinden hak düşürücü süre nedeniyle reddine, davacının 2005-2010 yıllarında her yıl için 120 gün üzerinden Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül ayları için bildirilmeyen 720 sürenin sigortalı hizmet süresi olarak tespitine, davacının 2011 yılında çalışması tespit edilemediği gerekçesi ile bu yıla ilişkin tespit talebinin reddine ve 14.07.2012- 30.10.2012 yılları devresi kuruma bildirilmeyen 12 günlük sürenin hizmet süresi olarak tespitine karar verilmiştir.
1- Mahkemece, davacının 1985-1990 yılları arasındaki hizmet tespit talebinin davalı kooperatifin henüz kurulmamış olduğu gerekçesi ile husumetten reddine karar verilmişse de, davacının 01.07.1989 -06.10.1989 tarihleri arasındaki çalışmalarının bildirildiği 68936 sicil numaralı işyerinin …, …, …, … Köyleri Toprak Su Koop adına tescilli olduğu, bir kısım tanıklarca kooperatifin ilk olarak bu köylerin birleşmesi suretiyle kurulduğu, daha sonra … … Köyü kooperatifi olarak tüzelkişilik kazandığı, davacının da bu şekilde … Köyü sınırlarında çalıştığı ifade edildiğinden, …, …, …, … Köyleri Toprak Su Koop.’nin ne zaman kurulduğu, hangi tarihte kanun kapsamına alındığı, tüzel kişiliğinin devam edip etmediği araştırılmalı, tüzelkişiliği devam etmiyorsa kooperatifin ihya edilmesi ve HMK 124. maddesi gereği husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli, böylece bu dönem yönünden toplanan tüm kanıtlar birlikte değerlendirildikten sonra sonucuna göre bir karar verilmelidir.
2-Mahkemece, 1991-2004 yılları arasına ilişkin talebin, davacının çalışmasının kesintisiz olduğunun tespit edilemediği gerekçesiyle hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Davacı adına 20.12.2000-01.03.2001 tarihleri arasında dava dışı 82061 sicil numaralı Bala Kuşçi işyerinden hizmet bildirilmiş ise de, davacının çalışma iddiasının mevsimlik olması ve Haziran-Eylül dönemine hasredilmesi karşısında hak düşürücü sürenin işlemeyeceği kabulü ile, işin esasına girilmeli ve fiili çalışma olgusu yöntemince araştırılmak suretiyle bir karar verilmelidir.
3- Mahkemece kurulan hükmün, davacının 2005-2010 yıllarında her yıl için 120 gün üzerinden Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül ayları için bildirilmeyen 720 sürenin sigortalı hizmet süresi olarak tespitine ilişkin kısmı, dosya kapsamına, mevcut delillere ve kooperatifte yönetim kurulu üyeliği yapmış tanıkların fiili çalışmayı doğrulayan beyanlarına göre isabetli bulunmuştur.
4- Davacının 2011 yılında çalışması tespit edilemediği gerekçesi ile bu yıla ilişkin tespit talebinin reddine ilişkin olarak ise, dosya kapsamında bu dönemde kooperatife ait evrak ile davacının çalışması tespit edilemiyorsa da, bir kısım tanıklarca davacının 2011 yılında çalışmadığı beyan edildiği halde, bu beyanlarla çelişecek biçimde 2012 yılına kadar çalışmasının devam ettiği yönünde ifadeler de bulunduğundan, tanık beyanları arasındaki çelişki giderilerek, davacının 2011 yılında çalışması olup olmadığı ortaya konulmalıdır, hak düşürücü süre yukarıda açıklanan hususlara uygun olarak değerlendirilmelidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekili ile davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden ilgiliye iadesine,17.01.2022 günü oybirliği ile karar verildi.